İç kanama nasıl tedavi edilir?

İç Kanama: Acil Durumda Ne Yapmalı?

İç kanama, vücudun içinde, dışarıdan görünmeyen bir kanama türüdür ve hayatı tehdit edici olabilir. Bu durumla karşılaştığında panik yapmak yerine doğru adımları bilmek çok önemlidir. Deneyimlerime göre, iç kanamanın ne olduğunu, belirtilerini ve ilk müdahalesini net bir şekilde anlamak, hayat kurtarabilir.

İç Kanama Neden Olur?

İç kanama, genellikle travmatik yaralanmalar sonucu oluşur. Örneğin, bir trafik kazası, düşme, darp veya spor yaralanması iç organlarda hasara yol açabilir. Vücudun belli bir bölgesine alınan sert darbeler, organların yırtılmasına veya damarların hasar görmesine neden olabilir. Bazı durumlarda ise kanser gibi hastalıklar, ülser gibi rahatsızlıklar veya cerrahi operasyonlar da iç kanamaya sebep olabilir.

Örneğin, karın bölgesine alınan bir darbe dalak, karaciğer veya böbrek gibi organları zedeleyebilir. Göğüs bölgesindeki travmalar akciğer veya kalp zarlarında yırtılmaya yol açabilir. Omurgadaki ciddi kırıklar da omurilikteki damarları etkileyerek iç kanamaya neden olabilir.

İç Kanamanın Belirtileri

İç kanamanın belirtileri, kanamanın yerine ve miktarına göre değişiklik gösterebilir. Ancak bazı genel ve önemli belirtiler şunlardır:

• Şiddetli Ağrı: Özellikle yaralanma bölgesinde hissedilen, zonklayıcı veya keskin bir ağrı.
• Soluk ve Nemli Cilt: Vücudun kan kaybetmesiyle birlikte cilt rengi solar, soğuk ve yapışkan bir hal alır.
• Hızlı ve Zayıf Nabız: Kalp, kaybedilen kanı telafi etmek için daha hızlı atmaya başlar, ancak nabız zayıf hissedilir. 100 atım/dakika üzerindeki nabızlar dikkat çekici olabilir.
• Hızlı ve Yüzeysel Nefes Alma: Vücut oksijen ihtiyacını karşılamak için daha sık ve sığ nefes alır.
• Baş Dönmesi ve Bayılma Hissi: Beyne giden kan akışının azalması baş dönmesine ve bayılma hissine yol açar.
• Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle karın içi kanamalarda görülebilir. Kusmuk kanlı veya kahve telvesi gibi görünebilir.
• Karın Şişliği ve Sertliği: Karın bölgesindeki iç kanamalarda, karın bölgesinde şişlik ve dokunulduğunda sertlik hissedilebilir.
• Korku ve Huzursuzluk: Vücudun şoka girmeye başladığının bir işareti olabilir.

Özellikle karın bölgesindeki bir kanamada, kişi karnını tutarak içeri doğru çekilebilir ve hareket etmekten kaçınabilir. Göğüs ağrısı ve nefes darlığı da akciğer veya kalp zarı kanamalarında görülebilir.

İlk Müdahale: Ne Yapmalı ve Neden?

İç kanama şüphesiyle karşılaştığında, temel amaç hastayı stabil tutmak ve acil tıbbi yardım gelene kadar durumunun kötüleşmesini engellemektir. İşte yapılması gerekenler:

1. Hemen 112'yi Arayın: En önemli adım budur. Durumu net bir şekilde anlatın (yaralanma türü, görülen belirtiler). Profesyonel yardımın hızlıca ulaşması hayati önem taşır.
2. Hastayı Sabit Tutun: Mümkünse hastayı hareket ettirmeyin. Hareket, kanamayı artırabilir. Eğer hareket ettirmek zorundaysanız, nazikçe ve destekleyerek yapın.
3. Yaralanma Bölgesini Kapatın (Eğer Görünürse): Eğer dışarıdan bir yara varsa ve kanama dışarıya doğruysa, temiz bir bezle nazikçe bastırarak kapatın. Ancak içeriye doğru bastırmayın.
4. Yatırın ve Bacaklarını Hafifçe Yükseltin: Bu, beyne ve diğer hayati organlara daha fazla kan akışı sağlayabilir. Ancak omurga yaralanması şüphesi varsa, boyunluk takılmadan hastanın pozisyonu kesinlikle değiştirilmemelidir.
5. Sıcak Tutun: Hastanın vücut ısısını kaybetmemesi için üzerini örtün. Vücut ısısı düşerse şok riski artar.
6. Bir Şey Yedirmeyin veya İçirmeyin: Kanama nedeniyle ameliyat gerekebilir ve boş mide ameliyatlar için daha güvenlidir.

Unutmayın, amaç hastayı iyileştirmek değil, durumunu stabil tutmaktır. Kan kaybı ne kadar erken durdurulur ve hasta ne kadar hızlı tıbbi yardıma ulaşırsa, iyileşme şansı o kadar artar. Örneğin, iç kanama nedeniyle yaklaşık 1-1.5 litre kan kaybı bile yaşamsal tehlike oluşturabilir.

İç Kanama Tedavisi

İç kanamanın tedavisi, tamamen hastanın durumuna ve kanamanın nedenine bağlıdır. Bu tedavi süreci genellikle hastanede, uzman doktorlar tarafından yürütülür.

• Sıvı ve Kan Nakli: Kaybedilen kan hacmini yerine koymak için damar yoluyla sıvı verilir. Kanamanın şiddetine göre kan nakli de gerekebilir. Genellikle kaybedilen her kan ünitesi için 3 ünite sıvı takviyesi yapılır.
• Cerrahi Müdahale: Kanamanın kaynağını bulup durdurmak için cerrahi operasyonlar şart olabilir. Laparoskopi gibi daha az invaziv yöntemler veya açık ameliyatlar gerekebilir.
• Endoskopik Tedavi: Bazı sindirim sistemi kanamalarında endoskopik yöntemlerle kanama kaynağına ulaşılıp durdurulabilir.
• Damar Tıkayıcı Tedaviler: Damardan verilen özel maddelerle kanayan damar tıkanabilir.

Tedavinin başarısı, kanamanın ne kadar erken teşhis edildiğine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. İç kanama şüphesi, asla hafife alınmamalıdır.