Dünyanın sularının yüzde kaçı tatlı sudur?

Dünyanın Sularının Ne Kadarı Tatlı Su?

Gözümüzü bir kapalı, bir açık yaptığımızda, aslında hayatımızın ne kadar küçük bir parçasının tatlı suyla idare ettiğini fark edebilirsin. Dünya yüzeyinin büyük bir kısmı suyla kaplı, değil mi? Ama bunun sadece %2.5'i tatlı su. Evet, yanlış duymadın, sadece %2.5!

Bu %2.5'in de büyük bir kısmı öyle kolay ulaşılabilir yerlerde değil. Tatlı suyun yaklaşık %68.7'si buzullarda ve kalıcı kar örtüsünde hapsolmuş durumda. Antarktika ve Grönland'ın dev buz tabakaları, Kuzey Kutbu'ndaki buzullar… Bunlar devasa su rezervleri ama şu an için bizim kullanımımıza pek de açık değiller.

Geri kalan tatlı suyun da büyük bir kısmı yer altı sularında bulunuyor. %30.1'i yerin metrelerce altında depolanmış durumda. Bunlara ulaşmak için kuyular kazmak, pompalamak gerekiyor. Ve bu da tabii ki bir maliyet ve enerji gerektiriyor.

Peki, bizim günlük hayatta en çok kullandığımız, nehirler, göller, bataklıklar gibi yüzey suları tatlı suyun ne kadarı oluyor? Çok azı, sadece %1.2'si! Ve bu %1.2'nin de büyük bir kısmı göllerde (yaklaşık %87) ve nehirlerde (yaklaşık %2). Bataklıklar ve atmosferdeki su buharı da bu küçük dilimin içinde yer alıyor.

Tatlı Su Kaynaklarımızı Nasıl Kullanıyoruz ve Korumalıyız?

Deneyimlerime göre, bu oranları görmek insana biraz ürkütücü gelebilir. Çünkü hayatımızın devamı için bu sınırlı kaynağa o kadar muhtacız ki! Tarım, sanayi, temizlik, içme suyu… Hepsi için tatlı suya ihtiyacımız var. Bir düşün, bir insanın günlük ortalama 100-200 litre suya ihtiyacı olduğunu söylerler. Bu sayı, dünya üzerindeki suyun ne kadar azının bize ulaştığını düşününce daha da anlamlı hale geliyor.

Peki, ne yapabiliriz? En basitinden evde su tasarrufu yaparak başlayabilirsin:

• Dişini fırçalarken veya tıraş olurken suyu boşa akıtma.
• Kısa duşlar almayı tercih et.
• Çamaşır ve bulaşık makinelerini tam doluyken çalıştır.
• Sızdıran muslukları ve tuvaletleri hemen tamir ettir.
• Bahçende damla sulama sistemlerini kullanmayı düşünebilirsin.

Su Kirliliği ve Tatlı Su Kaynakları

Bir diğer önemli konu da mevcut tatlı su kaynaklarımızın kalitesi. Sadece miktar değil, aynı zamanda temiz olması da hayati önem taşıyor. Endüstriyel atıklar, tarımsal ilaçlar, evsel atık sular ne yazık ki birçok nehrimizi, gölümüzü ve yer altı suyumuzu kirletiyor.

Bu kirlilik hem su ekosistemlerine zarar veriyor hem de bize ulaşan suyu temizlemek için daha fazla çaba ve maliyet anlamına geliyor. Bu yüzden, suyu kirleten faaliyetleri azaltmak, atık suların arıtılmasına önem vermek hepimizin sorumluluğu.

Geleceğe Yönelik Bakış Açısı

Bu az sayıdaki tatlı su kaynağını gelecek nesillere aktarabilmek için akıllıca yönetmek zorundayız. İklim değişikliği ile birlikte kuraklıkların ve su kıtlıklarının daha sık yaşanacağı öngörülüyor. Bu da mevcut kaynaklarımızı daha dikkatli kullanmamız gerektiğini gösteriyor.

Su yönetimi konusunda yapılan yatırımlar, yağmur suyu toplama sistemleri, suyun geri dönüşümü gibi projeler geleceğimiz için umut verici. Bireysel olarak yapacağın küçük ama bilinçli adımlar, bu büyük resmi tamamlamaya yardımcı olacaktır.