Unicef ve çoçuk hakları nedir?
UNICEF ve Çocuk Hakları: Ne Anlama Geliyor, Neler Yapılıyor?
Bugün seninle UNICEF'in ve çocuk haklarının ne olduğunu, aslında ne kadar önemli olduğunu ve bu konularda neler yapılabileceğini konuşacağız. Lafı uzatmadan doğrudan konuya girelim.
UNICEF: Dünyanın Çocukları İçin Bir Umut
UNICEF, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun kısaltması. 1946 yılında kuruldu ve temel amacı, savaşların, doğal afetlerin veya yoksulluğun ortasında kalan çocuklara acil yardım ulaştırmak. Ancak zamanla misyonu genişledi; bugün UNICEF, tüm çocukların sağlık, eğitim, korunma ve eşitlik gibi temel haklarına erişmesini sağlamak için küresel çapta çalışıyor.
Deneyimlerime göre, UNICEF'in sahada yaptığı çalışmalar çok somut. Örneğin, dünyanın birçok yerinde çocuklara yönelik aşı kampanyaları yürütüyorlar. 2022'de sadece kızamık aşısı ile 5 yaş altı 19.6 milyon çocuğu korumayı hedeflediler. Bu, sadece bir rakam değil, o çocukların sağlıklı bir geleceğe sahip olması demek. Ayrıca, çatışma bölgelerindeki çocuklara psikososyal destek sağlamak, okullarda güvenli ortamlar oluşturmak ve çocuk işçiliği ile mücadele etmek gibi pek çok alanda projeler yürütüyorlar.
Çocuk Hakları: Her Çocuğun Doğal Hakkı
Çocuk hakları, aslında tüm insanların sahip olduğu temel hakların, çocukların yaşam evrelerine ve kırılganlıklarına göre özel olarak düzenlenmiş hali. Bu hakların en önemlisi, 1989 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'de yer alıyor. Bu sözleşme, devletlerin çocukları koruma ve onların gelişimini destekleme sorumluluklarını belirliyor.
Bu sözleşmede öne çıkan birkaç temel ilke var:
- Ayırt Etmeme İlkesi: Çocuğun ırkı, dini, dili, cinsiyeti, milliyeti, sosyal durumu ne olursa olsun tüm haklardan eşit şekilde yararlanmasıdır.
- Çocuğun Yüksek Yararı: Çocuğu ilgilendiren her türlü karar ve uygulamada öncelikli olarak çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve sosyal gelişimini en üst düzeyde sağlayacak şekilde davranılmasıdır.
- Yaşama, Gelişme ve Korunma Hakkı: Her çocuğun yaşam hakkına sahip olması, sağlıklı bir şekilde gelişmesi ve her türlü ihmal, istismar ve şiddetten korunmasıdır.
- Katılma Hakkı: Çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüş bildirme ve bu görüşlerin dikkate alınması hakkıdır.
Bu hakların kağıt üzerinde kalmaması için UNICEF gibi kuruluşlar, hükümetlerle işbirliği yaparak çocukların bu haklara gerçekten erişebilmesini sağlamaya çalışıyor. Mesela, okullaşma oranlarını artırmak, çocuk evliliklerini önlemek, çocukların adil yargılanma süreçlerine erişimini sağlamak gibi alanlarda somut çalışmalar yapıyorlar.
Sen Neler Yapabilirsin?
Peki, bu kadar büyük bir yapının ve karmaşık hakların dünyasında sen neler yapabilirsin diye düşünüyor olabilirsin. Aslında yapabileceklerin sandığından daha fazla ve hepsi büyük fark yaratabilir:
- Bilgilen ve Bilgilendir: Çocuk hakları konusunda daha fazla bilgi edinmek ve bu bilgileri çevrendekilerle paylaşmak en büyük adımlardan biri. Çevrendeki çocukların hakları konusunda bilinçli olmalarını destekleyebilirsin.
- UNICEF'e Destek Ol: UNICEF'e gönüllü olarak destek olabilir, düzenli bağışlar yapabilir veya UNICEF'in düzenlediği kampanyalara katılarak sesini duyurabilirsin. Küçük bir bağış bile, bir çocuğun hayatında büyük bir fark yaratabilir. Örneğin, düzenli bir bağış ile bir çocuğun aşılanmasını veya okula gitmesini sağlayabilirsin.
- Çevrendeki Çocuklara Sahip Çık: Kendi çevrendeki çocukların haklarına saygı duyduğundan emin ol. Eğer bir çocuğun ihmal edildiğini veya istismar edildiğini düşünüyorsan, gerekli mercilere bildirimde bulunmaktan çekinme. Bir çocuk için doğru yetişkin sen olabilirsin.
- Sürdürülebilir Tüketim Alışkanlıkları: Çocuk emeğiyle üretilmiş ürünleri almamaya özen gösterebilirsin. Aldığın ürünlerin nereden geldiğini araştırmak, büyük bir fark yaratabilir.
Unutma, her çocuk değerli ve onların hakları güvence altına alındığında, daha iyi bir dünya inşa etme yolunda büyük bir adım atmış oluruz.