Tutum ne demek, psikoloji?

05.03.2025 0 görüntülenme

Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız, ancak tam olarak ne anlama geldiğini düşündüğümüzde karmaşıklaşan bir kavram: Tutum. Peki, psikoloji açısından tutum ne demek? Bu yazımızda, tutumun ne olduğunu, nasıl oluştuğunu ve hayatımızı nasıl etkilediğini inceleyeceğiz.

Tutum Nedir?

Tutum, bir nesneye, kişiye, gruba veya fikre karşı sergilediğimiz olumlu veya olumsuz değerlendirmelerimizdir. Bu değerlendirmeler, düşüncelerimiz, duygularımız ve davranışlarımızla şekillenir. Basitçe söylemek gerekirse, bir şeye karşı nasıl hissettiğimiz ve bu hissin davranışlarımıza nasıl yansıdığıdır.

Örneğin, "Sağlıklı beslenme önemlidir" düşüncesi bir tutumdur. Bu düşünce, sağlıklı beslenmeyle ilgili bilgilerimizden (bilişsel bileşen), sağlıklı beslenmeye yönelik olumlu duygularımızdan (duygusal bileşen) ve sağlıklı yemekler yeme davranışımızdan (davranışsal bileşen) oluşur.

Tutumun Bileşenleri Nelerdir?

Tutumlar üç temel bileşenden oluşur:

  • Bilişsel Bileşen: Bir nesne, kişi veya fikir hakkındaki inançlarımız ve bilgilerimizdir.
  • Duygusal Bileşen: Bir nesne, kişi veya fikre karşı hissettiğimiz duygulardır.
  • Davranışsal Bileşen: Bir nesne, kişi veya fikre yönelik davranışlarımız ve eğilimlerimizdir.

Bu üç bileşen, tutumlarımızın oluşumunda ve yönlendirilmesinde önemli rol oynar. Örneğin, sigara içmekle ilgili olumsuz bir tutuma sahip bir kişi, sigaranın zararları hakkında bilgi sahibi olabilir (bilişsel), sigara içmekten hoşlanmayabilir (duygusal) ve sigara içmekten kaçınabilir (davranışsal).

Tutumlar Nasıl Oluşur?

Tutumlar doğuştan gelmez, sonradan öğrenilirler. Aile, arkadaşlar, medya ve kişisel deneyimler, tutumlarımızın oluşmasında etkili olan faktörlerdir. Tutumlar farklı yollarla oluşabilir:

  • Doğrudan Deneyimler: Bir nesne veya kişiyle doğrudan etkileşim kurduğumuzda edindiğimiz deneyimler tutumlarımızı şekillendirebilir.
  • Gözlem: Başkalarının davranışlarını ve tutumlarını gözlemleyerek kendi tutumlarımızı oluşturabiliriz.
  • Öğrenme: Eğitim, okuma ve diğer öğrenme yollarıyla bilgi edinerek tutumlarımızı geliştirebiliriz.

Tutumlar Neden Önemlidir?

Tutumlar, davranışlarımızı etkiler ve dünyaya bakış açımızı şekillendirir. Kararlarımızı, tercihlerimizi ve insanlarla olan ilişkilerimizi etkilerler. Örneğin, çevreye karşı olumlu bir tutuma sahip bir kişi, çevreyi korumak için daha fazla çaba gösterebilir.

Tutumlar aynı zamanda sosyal uyum sağlamamıza da yardımcı olur. Toplumun genel kabul gören tutumlarına uyum sağlamak, sosyal ilişkilerimizi güçlendirebilir ve kabul görmemizi kolaylaştırabilir.

Sonuç olarak, tutumlar, bireylerin dünyayı algılama, değerlendirme ve davranışlarını yönlendirme süreçlerinde önemli bir rol oynar. Psikoloji bilimi, tutumların oluşumu, değişimi ve davranışlarla olan ilişkisi gibi konuları derinlemesine inceleyerek, insan davranışını anlamamıza yardımcı olur.