Bilgisayar tamamen nasıl sıfırlanır?

Bilgisayarını Tamamen Sıfırlamak: Bilmen Gerekenler

Bilgisayarın yavaşladıysa, garip hatalar veriyorsa ya da tamamen yeni bir başlangıç yapmak istiyorsan, onu sıfırlamak en etkili yollardan biri. Bu işlem, bilgisayarındaki tüm kişisel verileri, uygulamaları ve ayarları silerek onu ilk günkü haline döndürür. Kısacası, ona tertemiz bir sayfa açarsın. Ama bu işleme dalmadan önce, birkaç önemli noktayı bilmekte fayda var.

Verilerini Güvence Altına Almak: En Önemli Adım

Şunu baştan söyleyeyim: Bilgisayarını sıfırladığında her şey uçar gider. Yani, içinde sakladığın fotoğraflar, videolar, belgeler, müzikler... Kısacası, senin için değerli ne varsa kaybolur. Bu yüzden, sıfırlama işlemine başlamadan önce mutlaka ama mutlaka yedekleme yapmalısın. Bu, en kritik adımdır ve asla es geçilmemeli.

* Hangi Verileri Yedeklemeli?

* Kişisel dosyaların: Belgelerim, Resimlerim, Videolarım, Müziklerim klasörlerindeki her şey.

* İndirilenler klasöründeki önemli dosyalar.

* Eğer oyun oynuyorsan, oyun kayıt dosyaların veya indirme dosyaların.

* Tarayıcı geçmişi, şifreler (eğer tarayıcının kendi şifre yöneticisini kullanıyorsan ve bu yedeklenmiyorsa).

* Masaüstündeki önemli kısayollar veya dosyalar.

* Nasıl Yedeklenir?

* Harici Depolama Cihazları: En güvenilir yöntem budur. Bir USB bellek veya harici bir hard disk kullanarak tüm dosyalarını kopyalayıp yapıştırabilirsin. Bu, genellikle en hızlı ve en basit yoldur. En az 1 TB'lık bir harici disk, uzun vadede işini görecektir.

* Bulut Depolama Hizmetleri: Google Drive, OneDrive, Dropbox gibi servisler, dosyalarını internet üzerinden güvenli bir şekilde saklamanı sağlar. Ücretsiz planlar genellikle 15 GB'a kadar alan sunar. Eğer daha fazla alanın varsa, bu harika bir seçenektir. Büyük dosyaları tek seferde buluta yüklemek biraz zaman alabilir ama erişim kolaylığı sunar.

* Ağ Depolama Cihazları (NAS): Eğer evinde böyle bir kurulumun varsa, tüm verilere ağ üzerinden erişebilir ve yedekleme yapabilirsin. Bu biraz daha teknik bir konudur ama büyük veri kümeleri için idealdir.

Unutma, "yedekledim" demek yetmez. Yedeklediğin dosyaların açılıp açılmadığını, bozuk olup olmadığını da kontrol etmelisin. Deneyimlerime göre, bazı yedekleme işlemleri sırasında küçük pürüzler yaşanabiliyor.

Sıfırlama Türleri: Hangisini Seçmelisin?

Windows'ta (çoğu kullanıcı bunu kullanır, değil mi?) sıfırlama işlemi aslında iki ana seçenek sunar:

* Dosyalarımı Sakla: Bu seçenek, kişisel dosyalarını (belgeler, resimler vb.) silmez, ancak tüm uygulamaları, sürücüleri ve ayarları kaldırır. Bilgisayarında sadece programlar ve ayarlar sorun yaratıyorsa ve kişisel verilerini kaybetmek istemiyorsan, bu iyi bir başlangıç noktası olabilir. Ama yine de hassas bilgilerin bir kısmının korunmayabileceği riski var. Bu yüzden, bu seçeneği kullansan bile önemli verilerini yedeklemek en iyisidir.

* Her Şeyi Kaldır: İşte bu, tam anlamıyla "sıfırlama". Bu seçenek, bilgisayarındaki tüm sürücüleri biçimlendirir ve Windows'u yeniden yükler. Tıpkı ilk aldığın günkü gibi olur. Eski uygulamalar, ayarlar, kişisel dosyalar... Hepsi yok olur. Eğer bilgisayarında ciddi bir virüs sorunu varsa, sistem dosyaları zarar görmüşse veya gerçekten temiz bir başlangıç yapmak istiyorsan, bu yöntemi tercih etmelisin. Bu seçenekte, Windows'un "Her Şeyi Kaldır" seçeneğinin altında genellikle "Sürücüleri Temizle" veya "Sadece Dosyaları Kaldır" gibi ek alt seçenekler de çıkar. Eğer bilgisayarı başkasına satacaksan veya vereceksen, "Sürücüleri Temizle" seçeneğini işaretlemen çok daha iyi olur. Bu, verilerin kurtarılmasını neredeyse imkansız hale getirir. Eski hard disklerde bile verilerin %100 silinmesi için özel yazılımlar gerekir, ama bu seçenek çoğu kullanıcı için yeterli güvenliği sağlar.

Sıfırlama Öncesi ve Sonrası: Yapılması Gerekenler

Sıfırlama işlemine başlamadan önce ve işlem bittikten sonra da dikkat etmen gereken bazı şeyler var.

* Öncesinde:

* Şarj Durumu: Eğer bir dizüstü bilgisayar kullanıyorsan, işlem sırasında şarjının bitmesi büyük bir sorun yaratır. Mutlaka bilgisayarını prize takılı tut.

* Lisans Anahtarları: Kullandığın bazı özel yazılımların (örneğin, Adobe ürünleri, Microsoft Office'in eski sürümleri) lisans anahtarlarını veya aktivasyon bilgilerini bir kenara not al. Sıfırlama sonrası bunları tekrar girmen gerekecek. Windows 10 ve 11'in çoğu sürümü artık dijital lisanslama ile çalıştığı için bu daha az sorun olur ama yine de emin olmakta fayda var.

* Önemli Hesap Bilgileri: E-posta adreslerin, sosyal medya hesapların, banka hesapların gibi kritik bilgilerinle ilgili olası kurtarma yöntemlerini gözden geçir. Şifrelerini hatırladığından emin ol.

* Sonrasında:

* Windows Güncellemeleri: Sıfırlama sonrası yapman gereken ilk şeylerden biri, Windows'un en son güncellemelerini yüklemek. Bu, güvenlik yamalarını ve sistem iyileştirmelerini içerir. Güncellemeler tamamlanana kadar birkaç kez yeniden başlatma gerekebilir.

* Sürücü Yüklemeleri: Ses kartı, ekran kartı, ağ kartı gibi aygıtların sürücülerini güncellemen veya yeniden yüklemen gerekebilir. Genellikle Windows Update bunları otomatik olarak bulur ama bazen üreticinin web sitesinden en güncel sürücüleri indirmen daha iyi performans sağlar. Özellikle ekran kartı sürücüleri (NVIDIA, AMD, Intel) oyun performansı için kritiktir.

* Uygulamaları Yeniden Yükle: Kullandığın tüm uygulamaları tekrar yüklemelisin. Tarayıcılarını, ofis yazılımlarını, oyunlarını, medya oynatıcılarını...

* Yedekleri Geri Yükle: Yedeklediğin dosyaları tekrar bilgisayarına kopyalamanın zamanı geldi.

Bilgisayarını sıfırlamak göz korkutucu görünebilir ama doğru adımları izlersen, bu süreci sorunsuz bir şekilde atlatabilirsin. Unutma, en önemli şey verilerini güvence altına almak. Sonrasında tertemiz çalışan bir bilgisayarın tadını çıkaracaksın.