Sarıkamış kaç kişi donarak öldü?

Sarıkamış'ta Kaç Kişi Donarak Öldü? Gerçek Rakamlar ve Hikayeler

Sarıkamış'ta kaç askerin donarak hayatını kaybettiği sorusuna gelirsek, bu rakamlar üzerine tarihçiler arasında farklı görüşler olsa da, genel kabul gören ve en sık karşılaşılan veriler üzerinden konuşmak en doğrusu. Deneyimlerime göre, bu tür felaketlerde kesin rakamlar elde etmek pek mümkün olmaz ama elimizdeki bilgilerle olayın boyutunu anlamak için yeterli ipucu var.

Neden Bu Kadar Çok Kayıp Yaşandı?

Sarıkamış Harekatı'nın temel amacı Rus işgali altındaki Kars, Ardahan ve Batum'u geri almaktı. Ancak Enver Paşa'nın talimatıyla, soğuk hava koşullarının tüm şiddetiyle hissedildiği ocak ayında, hazırlıksız bir şekilde ilerleme emri verildi. Düşmanın üstünlüğü bir yana, en büyük düşman dondurucu soğuktu.

* Hazırlıksızlık: Askerlerin büyük bir kısmı, cepheye gelirken bile yeterli kışlık teçhizata sahip değildi. İncecik giysilerle, eksi 30-40 derecelerde, kar üzerinde yürümeye çalıştılar. Ayakkabılarının çoğu mevsime uygun değildi, hatta bazıları topallamasın diye ayakkabı yerine bez sarmıştı.

* Beslenme ve İkmal Sorunları: Yeterli yiyecek ve yakacak malzemesi sevkiyatı yapılamadı. Açlık ve soğukla birleşince askerlerin direnci kırıldı. Dondurucu soğukta kar yiyerek susuzluklarını gidermeye çalışan askerler, hayatta kalma mücadelesi veriyordu.

* Hızlı İlerleme Baskısı: Enver Paşa'nın aceleci ve kararlı ilerleme emri, birliklerin toparlanmasına, dinlenmesine veya hava koşullarına uyum sağlamasına fırsat tanımadı. Bu da intikal sırasında ve muharebelerde çok büyük kayıplara yol açtı.

Hayatını Kaybedenlerin Sayısı

Yapılan araştırmalar ve tarihçilerin ortak görüşü, Sarıkamış Harekatı'nda hayatını kaybeden askerlerin sayısının 100 bini aştığı yönünde. Bu rakamın önemli bir kısmı, cepheye ulaşamadan, yollarda, kar fırtınalarında donarak can veren kahraman mehmetçiklerimizdir.

* Bazı kaynaklar, doğrudan muharebe kayıplarının yanı sıra, donarak ve hastalıklardan ölenlerin toplamıyla bu rakama ulaşıldığını belirtiyor.

* Deneyimlerime göre, özellikle Sarıkamış'ın o meşhur “Allahuekber Dağları” eteklerinde, o karlı vadilerde donarak şehit düşenlerin sayısı, gerçekten yüreklere kazınacak kadar büyük. Bir nevi “yol boyunca eriyen” bir ordu gibi düşün.

Nasıl Bir Trajediden Bahsediyoruz?

Bu, sadece bir askeri harekatın başarısızlığı değil, aynı zamanda insanlık tarihinin en büyük trajedilerinden biri. Düşünün ki, cepheye varmadan, daha düşmanla karşılaşmadan, soğukla mücadele edemeyen binlerce askerimiz hayatını kaybetmiş.

* Çoğu asker, birbirine sarılarak ısınmaya çalışırken donmuş.

* Bazı anlatılarda, askerlerin sıcak tutması için yaktıkları küçük ateşlerin etrafında uyuyakaldıkları ve sabaha donmuş olarak bulundukları rivayet edilir.

* Bu hikayeler, günümüz gençlerine de aktarılmalı ki, bu toprakların ne zorluklarla vatan yapıldığını anlasınlar.

Biz Ne Yapabiliriz?

Bu tür tarihi olayları anmak ve ders çıkarmak, geleceğimiz için çok önemli.

* Tarihi Bilinç: Sarıkamış gibi olayları öğrenmek, hafife almamak ve gelecek nesillere doğru bir şekilde aktarmak hepimizin görevi.

* Hazırlık ve Planlama: Günümüzde bile herhangi bir doğa olayı veya kış şartları için her zaman hazırlıklı olmak gerektiğinin bir kanıtı bu olay. İster bir seyahat olsun, ister bir iş planı, olası zorlukları önceden öngörmek ve tedbir almak akıllıcadır. Örneğin, kışlık bir seyahate çıkmadan önce aracınızın bakımını yaptırmak, yanınıza battaniye, su ve yiyecek almak gibi basit önlemler hayat kurtarabilir.

* Saygı ve Anma: Sarıkamış'ta donarak şehit düşen askerlerimizi unutmamak ve onları saygıyla anmak, onların fedakarlıklarına karşı gösterebileceğimiz en anlamlı davranıştır. Özellikle bu tarihlerde Sarıkamış şehitlerini hatırlamak, dualarla anmak önemlidir.