Hayvanlar ne ile besleniyor?

Hayvanlar Ne Yer, Ne İçer?

Deneyimlerime göre, bu soruya verilecek tek bir cevap yok. Çünkü hangi hayvanı konuşuyoruz, nerede yaşıyor ve o anki durumu ne, bunlar çok önemli. Genel olarak hayvanları beslenme alışkanlıklarına göre otoburlar (herbivorlar), etoburlar (karnivorlar) ve hepçiller (omnivorlar) olarak ayırabiliriz. Ama işin içine biraz daha girdiğimizde, bu kategorilerin bile alt dalları ve istisnaları olduğunu görüyoruz.

Otoburlar: Yeşil Dünyanın Sadık Sakinleri

Otoburların temel besin kaynağı bitkiler. Bu kulağa basit gelse de, bitkilerin sindirimi o kadar da kolay değil. Mesela ineklerin 4 mideleri var! Bu midelerde bulunan özel bakteriler sayesinde selülozu, yani bitkilerin sert yapı taşını parçalayabiliyorlar. Bir inek günde ortalama 50-70 kg ot yiyebilir. Koyunlar, keçiler, zürafalar, filler, gergedanlar da bu gruba giriyor. Farklı otoburların sindirim sistemleri, yedikleri bitkinin türüne göre evrimleşmiş. Örneğin, bir tavşan otla beslenir ama bazı otoburlar sadece otları değil, yaprakları, meyveleri, tohumları, hatta ağaç kabuklarını da yiyebilir. Senin de bildiğin gibi, evcil hayvanlarına verirken de bitkilerin türüne dikkat etmek önemlidir. Bazı bitkiler onlar için zehirli olabilir.

Etoburlar: Avın Gücü, Avcının Zekası

Etoburlar ise, adından da anlaşılacağı gibi, etle beslenen canlılar. Kaplanlar, aslanlar, kurtlar, çakallar, kartallar, şahinler bu kategorinin en bilinen örnekleri. Onların keskin dişleri, güçlü pençeleri ve hızlı refleksleri avlanmak için mükemmeldir. Ancak etobur olmak sadece avlanmak demek değil, aynı zamanda avladığını doğru şekilde sindirebilmek demektir. Etoburların sindirim sistemleri daha kısa ve daha basittir çünkü etin protein ve yağını sindirmek bitkisel materyalleri sindirmekten daha kolaydır. Örneğin, bir aslan bir avda vücut ağırlığının %10-15'i kadar et yiyebilir. Ama her gün avlanamazlar, bazen haftalarca aç kalabilirler. Evcil bir kedinin beslenmesinde de yüksek proteinli, et bazlı mamalar olmazsa olmazdır.

Hepçiller: Her Şeyden Biraz Tadanlar

İnsanlar da dahil olmak üzere pek çok canlı hepçildir. Yani hem bitkisel hem de hayvansal kaynaklı besinlerle beslenirler. Ayılar, domuzlar, sıçanlar, tavuklar ve hatta bazı kuş türleri bu gruba girer. Hepçillerin avantajı, çevrelerindeki farklı besin kaynaklarını kullanabilmeleridir. Bu da onlara farklı ortamlarda yaşama ve zorlu zamanlarda hayatta kalma şansı verir. Örneğin bir ayı, mevsimine göre böğürtlen, bal, böcek veya balık yiyebilir. Sıçanlar ise çöplükte buldukları her şeyi afiyetle yerler. Evcil bir köpeğin beslenmesinde de hem et bazlı proteinler hem de sebze ve tahıl içeren mamalar dengeli bir şekilde sunulmalıdır.

Denizlerin Beslenme Çeşitliliği

Deniz canlılarının beslenme alışkanlıkları da karadaki kadar çeşitlidir. Yunuslar ve balinalar gibi etoburlar balık ve mürekkep balığı yerken, deniz kaplumbağalarının bazı türleri yosunları tercih eder. Mercanlar ise kendi besinlerini üreten canlılardır ancak aynı zamanda suya karışan küçük planktonları da süngerimsi yapılarıyla yakalarlar. Denizlerdeki besin zinciri de oldukça karmaşıktır. En küçük planktonlardan en büyük balinalara kadar her canlı birbiriyle bağlantılıdır. Örneğin, balıkların beslenme alışkanlıkları, yaşadıkları suyun sıcaklığına, tuzluluk oranına ve mevcut besin kaynaklarına göre değişiklik gösterebilir.