Kan tahlilinde LDH nedir?

Kan Tahlilinde LDH: Ne Anlama Geliyor?

Kan tahlillerinde karşına çıkan LDH, yani Laktat Dehidrogenaz, vücudumuzda birçok farklı dokuda bulunan bir enzimdir. Esasen hücrelerin enerji üretmesinde rol oynar. Fakat bir test sonucunda LDH seviyenin yüksek çıktığını görürsen, bu genellikle bir veya daha fazla dokuda hücre hasarı veya yıkımı olduğuna işaret eder. Deneyimlerime göre, doktorlar LDH'yi genel bir gösterge olarak kullanır. Yani tek başına bir hastalığı teşhis etmez, ama vücutta bir şeylerin yolunda gitmediğini gösteren önemli bir ipucu olabilir.

LDH Neden Yükselir?

LDH'nin yükselmesinin birçok nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şunlar:

• Kırmızı Kan Hücresi Hasarı: Hemoliz dediğimiz durum, yani kırmızı kan hücrelerinin beklenenden daha hızlı yıkılması LDH'yi yükseltir. Örneğin, belirli anemilerde veya uygun olmayan kan transfüzyonlarında bu durumla karşılaşılabilir.
• Karaciğer Sorunları: Hepatit gibi iltihaplanmalar veya karaciğer hücrelerine zarar veren diğer durumlar LDH'yi artırabilir. Karaciğerin işlevini yerine getiremediği durumlarda hücrelerden kana daha fazla LDH salınır.
• Kalp Sorunları: Kalp krizi geçiren bir kişide LDH'nin yükseldiğini görebiliriz. Kalp kası hücreleri hasar gördüğünde LDH kana karışır.
• Kas Hasarı: Yoğun egzersiz sonrası bile geçici bir yükselme olabilir, ancak daha ciddi kas yaralanmaları, travmalar veya kas hastalıkları LDH seviyelerini belirgin şekilde artırabilir.
• Böbrek Hastalıkları: Böbreklerin fonksiyonunun bozulduğu durumlarda da LDH yükselebilir.
• Kanser: Bazı kanser türlerinde, özellikle kanser hücrelerinin hızlı büyümesi ve ölümü söz konusu olduğunda LDH seviyeleri yüksek çıkabilir. Örneğin, lenfoma veya lösemi gibi hastalıklarda LDH bir gösterge olabilir.
• Enfeksiyonlar ve İltihaplar: Vücuttaki genel iltihaplanma durumları veya ciddi enfeksiyonlar da hücre hasarına yol açarak LDH'yi yükseltebilir.

Yani anlayacağın gibi, LDH'nin yüksekliği sana "Vücudumda bir hücre yıkımı var" mesajı verir. Hangi hücrelerin, neden hasar gördüğünü anlamak için ek testler gerekir.

LDH Değerleri Ne Olmalı?

LDH normal değer aralığı laboratuvardan laboratuvara biraz farklılık gösterebilir. Ama genel olarak yetişkinlerde mililitre başına yaklaşık 100 ila 220 ünite (U/L) civarındadır. Bu değerler kişiden kişiye, yaşa ve hatta cinsiyete göre bile değişebilir. Bir test sonucunda çıkan rakamın senin için ne anlama geldiğini en doğru şekilde doktorun yorumlayacaktır. Kendi başına "bu değer normal mi, değil mi" diye düşünmek yerine, mutlaka doktorunla paylaş.

Deneyimlerime göre, doktorlar LDH sonucunu değerlendirirken genellikle bu değeri diğer test sonuçlarıyla birlikte ele alır. Örneğin, eğer bir hemogramda kırmızı kan hücrelerinde bir sorun görülüyorsa ve LDH de yüksekse, bu durum hemoliz olasılığını güçlendirir. Ya da karaciğer enzimleri de yüksekse, karaciğerle ilgili bir sorundan şüphelenilir.

LDH Sonucunu Etkileyebilecekler ve Öneriler

LDH sonucunu etkileyebilecek bazı şeyler var. Bunları bilmek, sonuçları daha iyi anlamana yardımcı olabilir:

• Yoğun Egzersiz: Eğer kan tahlili yaptırmadan hemen önce çok ağır bir egzersiz yaptıysan, LDH değerin geçici olarak biraz yüksek çıkabilir. Bu yüzden, tahlilden önceki günlerde aşırı zorlayıcı sporlardan kaçınman iyi olabilir.
• İlaçlar: Kullandığın bazı ilaçlar da LDH seviyelerini etkileyebilir. Eğer düzenli kullandığın ilaçlar varsa, bunu doktoruna mutlaka bildir.
• Hemoliz (Kanın Damarda Yıkılması): Kan alımı sırasında veya sonrasında tüpte pıhtılaşma gibi sorunlar olursa, bu da LDH değerini yanıltıcı şekilde yükseltebilir. Bu yüzden kan alımının doğru yapıldığından emin olmak önemli.

Pratik bir tavsiye olarak: Kan tahlili yaptırmadan önceki 24 saat içinde aşırı alkol tüketiminden kaçın. Ayrıca, tahlilden önceki gece iyi dinlenmiş olmak da genel sonuçların doğruluğunu artırabilir. Ve en önemlisi, sonuçlarını bir doktorla paylaşmaktan çekinme. Onlar, bu değerlerin senin genel sağlık durumunla nasıl örtüştüğünü en iyi şekilde sana anlatacaktır.