Gece ve gündüz süresi her zaman eşit midir? Doğru mu, yanlış mı?

Çoğumuz, gece ve gündüz sürelerinin yıl boyunca eşit olduğunu düşünürüz. Ancak bu, tam olarak doğru değil! Gece ve gündüz sürelerinin eşit olup olmadığı, dünyanın eksen eğikliği ve güneş etrafındaki hareketi gibi faktörlere bağlıdır. Gelin, bu konuyu biraz daha yakından inceleyelim ve gece ve gündüz eşitliğinin ne zaman gerçekleştiğini, neden her zaman olmadığını anlayalım.

Ekinoks Nedir?

Ekinoks, Güneş'in ekvatorun üzerinden geçtiği ve dolayısıyla kuzey ve güney yarım kürelerdeki gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu zamanlardır. Yılda iki kez, İlkbahar Ekinoksu (genellikle 20 veya 21 Mart) ve Sonbahar Ekinoksu (genellikle 22 veya 23 Eylül) olmak üzere ekinoks yaşanır. Bu tarihlerde, Güneş ışınları ekvatora dik açıyla gelir ve her iki yarım kürede de yaklaşık 12 saat gündüz ve 12 saat gece yaşanır.

Neden Her Gün Eşit Değil?

Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesi ve eksen eğikliği nedeniyle, gece ve gündüz süreleri yıl boyunca değişir. Eksen eğikliği, bir yarım kürenin Güneş'e daha fazla dönük olmasına neden olurken, diğer yarım küre daha az ışık alır. Bu durum, mevsimlerin oluşmasına ve gündüz sürelerinin yaz aylarında uzamasına, kış aylarında kısalmasına yol açar. Ekinoks zamanları dışında, gece ve gündüz süreleri arasındaki denge bozulur.

Ekinoks Dışında Neler Olur?

Ekinokslardan sonra, yarım kürelerden biri Güneş'e daha fazla yaklaşırken, diğeri uzaklaşır. Örneğin, Kuzey Yarımküre'de İlkbahar Ekinoksu'ndan sonra gündüz süreleri uzamaya başlar ve Yaz Gündönümü'nde (21 Haziran civarı) en uzun gündüz yaşanır. Aynı zamanda, Güney Yarımküre'de gündüz süreleri kısalır ve en kısa gündüz yaşanır. Bu durum, Sonbahar Ekinoksu'na kadar devam eder ve ardından tersine döner.

Özetle, gece ve gündüz süreleri sadece ekinoks zamanlarında eşittir. Yılın geri kalanında, Dünya'nın eksen eğikliği ve Güneş etrafındaki hareketi nedeniyle bu süreler değişiklik gösterir. Bu durum, mevsimlerin oluşmasının ve yaşamın döngüsünün önemli bir parçasıdır.