Devlet bütçesinin mali denetimini kim yapar?
İçindekiler
Devlet bütçesi, bir ülkenin ekonomik ve sosyal hayatının en önemli unsurlarından biridir. Bu nedenle, bütçenin hazırlanması, uygulanması ve harcamaların denetlenmesi büyük bir titizlik gerektirir. Peki, bu denetimi kim yapar ve süreç nasıl işler?
Türkiye'de Devlet Bütçesinin Denetimi
Türkiye'de devlet bütçesinin mali denetimi, esas olarak Sayıştay tarafından gerçekleştirilir. Sayıştay, Anayasa ile güvence altına alınmış bağımsız bir yüksek denetim organıdır. Görevi, merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idarelerinin hesaplarını, gelirlerini ve giderlerini denetlemek, mali raporlarını incelemek ve uygunluk bildiriminde bulunmaktır.
Sayıştay'ın Denetim Yetkileri
Sayıştay'ın denetim yetkileri oldukça geniştir. Bu yetkiler şunları içerir:
- Kamu idarelerinin hesap ve işlemlerini yerinde inceleme
- Belge ve bilgi talep etme
- Gerekli gördüğü hallerde bilirkişi görevlendirme
- Mali raporları inceleyerek uygunluk bildiriminde bulunma
- Kamu zararlarının tespiti ve tazmini için gerekli işlemleri başlatma
Denetim Süreci Nasıl İşler?
Sayıştay denetimi, bütçe yılının sona ermesini takiben başlar ve genellikle bir sonraki yıl içinde tamamlanır. Denetim sürecinde, kamu idarelerinin gelir ve giderleri detaylı bir şekilde incelenir, harcamaların yasal düzenlemelere uygun olup olmadığı kontrol edilir. Denetim sonucunda hazırlanan raporlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulur. TBMM de bu raporları değerlendirerek, bütçe uygulamaları hakkında gerekli gördüğü kararları alır.
Devlet bütçesinin mali denetimi, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını sağlamak, yolsuzluk ve usulsüzlükleri önlemek ve kamu mali yönetiminin şeffaflığını artırmak için hayati öneme sahiptir. Sayıştay'ın bağımsız ve etkin denetimi, bu amaçlara ulaşılmasına önemli katkılar sağlar.