Iş yerini nereye şikayet edebilirim?
İş Yerini Nereye Şikayet Edebilirsin?
Merhaba, iş yerinde tatsız bir durumla karşılaştıysan ve hakkını aramak istiyorsan doğru yerdesin. Tecrübelerime göre, bu tür durumlarda nereye başvurman gerektiğini bilmek, süreci çok daha kolaylaştırır. Önemli olan doğru kurumu tespit etmek ve elindeki belgeleri eksiksiz sunmak.
- İş Sağlığı ve Güvenliği İhlalleri
İş yerinde sağlığın veya güvenliğin tehlikeye atılıyorsa, ilk başvuracağın yer İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü olmalı. Bu, hem senin hem de diğer çalışanların güvenliği için kritik. Örneğin, sana uygun olmayan kişisel koruyucu donanım verilmesi, iş yerinde yeterli havalandırma olmaması, tehlikeli kimyasalların doğru şekilde saklanmaması gibi durumlar bu kapsama girer. Şikayetini ALO 170 hattını arayarak veya doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili birimlerine dilekçe ile iletebilirsin.
Pratik İpuçları:
- İhlalin ne olduğunu somut bir şekilde açıkla.
- Varsa, fotoğrafları, videoları veya tanık ifadelerini mutlaka sakla.
- Şikayet dilekçende olayın tarihini, saatini ve yerini net bir şekilde belirt.
- Ücret ve Tazminat Konuları
Maaşının eksik yatırılması, mesai ücretlerinin ödenmemesi, hak ettiğin kıdem veya ihbar tazminatının verilmemesi gibi durumlarda İş Mahkemeleri devreye girer. Bu tür konularda zaman aşımı süreleri olduğunu unutma. Genellikle iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 5 yıl içinde dava açma hakkın bulunur. Örneğin, hak ettiğin fazla mesai ücretinin ödenmemesi en sık karşılaşılan durumlardandır.
Pratik İpuçları:
- Tüm bordrolarını, maaş ödeme dekontlarını ve varsa iş sözleşmeni eksiksiz bir şekilde sakla.
- Görüşmelerin kayıtları (yazılı veya sesli) elinde varsa bu da delil niteliği taşır.
- Bir avukattan destek alman, süreci daha etkin yönetmeni sağlar.
- Mobbing ve Taciz
İş yerinde psikolojik baskı, aşağılama, dışlanma veya cinsel taciz gibi durumlarla karşılaşıyorsan, bu da ciddi bir şikayet konusudur. Bu tür durumlar hem ruh sağlığını hem de çalışma motivasyonunu derinden etkiler. Şikayetini öncelikle iş yerindeki insan kaynakları departmanına veya üstlerine iletebilirsin. Eğer bu yollar sonuç vermezse veya durum daha da ciddiyse, Cumhuriyet Savcılığı'na veya yine İş Mahkemeleri'ne başvurabilirsin. Mobbing durumlarında, yaşananları tarih ve saat belirterek kaydetmen, tanık bulman çok önemlidir.
Pratik İpuçları:
- Yaşadığın mobbing veya taciz olaylarını detaylı bir şekilde not al.
- Gönderilen rahatsız edici e-postalar, mesajlar veya diğer iletişim kayıtlarını sakla.
- Güvendiğin iş arkadaşların varsa, tanıklık edebilmeleri için onlarla konuş.
- Çalışma Saatleri ve İzin Hakları
Fazla çalışma saatlerinin kayıt altına alınmaması, yıllık izinlerinin kullandırılmaması veya ulusal bayramlarda zorla çalıştırılman gibi durumlar da şikayet edebileceğin konular arasındadır. Bu tür ihlallerde de yine İş Mahkemeleri'ne başvurabilirsin. İş Kanunu'na göre haftalık çalışma süresi en fazla 45 saattir ve bu süreyi aşan çalışmalar için ek ücret ödenmesi gerekir. Yıllık izin hakların da kanunlarla belirlenmiştir ve kullandırılmalıdır.
Pratik İpuçları:
- Çalışma saatlerini gösteren belgeler (kart okutma kayıtları, işe giriş çıkış saatlerini gösteren belgeler) toplaman faydalı olur.
- İzin taleplerin ve bu taleplere verilen yanıtları yazılı olarak sakla.
- Eğer iş yerinde bir sendika varsa, onlardan da destek isteyebilirsin.
Unutma, yaşadığın hak ihlallerine karşı sessiz kalmak yerine doğru yerlere başvurmak, hem kendi hakkını aramanı sağlar hem de bu tür durumların önüne geçilmesine yardımcı olur.