Bloom taksonomisi ne demek?

Eğitim dünyasında sıkça duyduğumuz, öğrenme hedeflerini belirlemede ve değerlendirmede yol gösterici olan bir kavram var: Bloom Taksonomisi. Peki, bu taksonomi tam olarak ne anlama geliyor ve neden bu kadar önemli?

Bloom Taksonomisi Nedir?

Bloom Taksonomisi, 1956 yılında eğitim psikoloğu Benjamin Bloom ve ekibi tarafından geliştirilen bir öğrenme sınıflandırma sistemidir. Temel amacı, öğrenme hedeflerini bilişsel, duyuşsal ve psikomotor olmak üzere üç ana alanda sınıflandırmaktır. Ancak, en yaygın olarak bilinen ve kullanılan kısmı bilişsel alan taksonomisidir. Bu taksonomi, öğrenme sürecinde izlenmesi gereken aşamaları hiyerarşik bir yapıda sunar.

Bilişsel alan taksonomisi, basitten karmaşığa doğru sıralanan altı farklı seviyeden oluşur. Bu seviyeler şunlardır:

• Bilgi (Hatırlama): Temel bilgileri hatırlama ve tanıma. Örneğin, bir tarihi olayı tanımlamak.
• Kavrama (Anlama): Bilgiyi anlama, yorumlama ve özetleyebilme. Örneğin, bir metnin ana fikrini açıklamak.
• Uygulama: Bilgiyi yeni durumlara uygulayabilme. Örneğin, öğrendiği bir matematik formülünü bir problemi çözmek için kullanmak.
• Analiz: Bilgiyi parçalarına ayırma, ilişkileri ve neden-sonuç bağlantılarını anlama. Örneğin, bir makaledeki argümanları analiz etmek.
• Sentez (Yaratma): Farklı bilgileri bir araya getirerek yeni bir ürün veya fikir oluşturma. Örneğin, bir araştırma projesi tasarlamak.
• Değerlendirme: Bilgiyi eleştirel bir şekilde değerlendirme, yargılama ve karar verme. Örneğin, bir romanı edebi açıdan değerlendirmek.

Bloom Taksonomisi Neden Önemli?

Bloom Taksonomisi, eğitimciler için ders planları hazırlarken, öğrenme hedeflerini belirlerken ve öğrencilerin gelişimini değerlendirirken önemli bir araçtır. Öğretmenler, bu taksonomiyi kullanarak öğrencilerin farklı bilişsel seviyelerde nasıl performans gösterdiklerini görebilir ve buna göre öğretim stratejilerini geliştirebilirler.

Ayrıca, öğrenciler için de faydalıdır. Öğrenciler, Bloom Taksonomisi sayesinde hangi seviyede olduklarını ve hangi becerileri geliştirmeleri gerektiğini daha iyi anlayabilirler. Bu da onların öğrenme süreçlerini daha bilinçli ve etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur. Sınav hazırlığı yaparken de konuları ne kadar iyi anladıklarını taksonomi seviyelerine göre değerlendirebilirler.

Bloom Taksonomisini Günlük Hayata Nasıl Uygulayabiliriz?

Bloom Taksonomisi sadece eğitimciler ve öğrenciler için değil, aslında herkes için faydalı bir araçtır. Örneğin, yeni bir beceri öğrenirken (örneğin, yemek yapmak, fotoğrafçılık veya bir yabancı dil) bu taksonomiyi kullanarak kendi öğrenme sürecinizi planlayabilirsiniz. Başlangıçta temel bilgileri öğrenerek (bilgi), daha sonra öğrendiklerinizi uygulayarak (uygulama) ve sonunda kendi yaratıcılığınızı katarak (sentez) bu beceride ustalaşabilirsiniz.

Kısacası, Bloom Taksonomisi öğrenme yolculuğumuzda bize rehberlik eden, hedeflerimizi daha net belirlememize ve daha etkili öğrenmemize yardımcı olan değerli bir araçtır. İster öğrenci olun, ister öğretmen, ister sadece yeni şeyler öğrenmeye meraklı biri, bu taksonomiyi anlayarak ve kullanarak öğrenme deneyiminizi zenginleştirebilirsiniz.