Tarak kemiği kırığına ne iyi gelir?
Tarak Kemiği Kırığı: Ne Yapmalı?
Tarak kemiği kırığı dediğin şey, ayak tarak kemiklerinden birinde meydana gelen bir çatlak veya tam kırık. Genellikle bu kemikler, ayağımızın ön kısmında, parmaklarımızla bileğimiz arasındaki 5 uzun kemiktir. En sık kırılanı ise
- tarak kemiğidir, yani serçe parmağının olduğu yerdeki kemik. Bunun sebebi de genellikle ani darbeler veya burkulmalar. Mesela yanlış bir adım attığında, bir yere çarptığında ya da ağır bir şey ayağına düştüğünde bu kırıklar oluşabilir. Hatta bazen stres kırıkları da olur; bunlar özellikle koşucularda veya uzun süre ayakta kalanlarda, tekrarlayan küçük darbeler sonucu oluşur. Bir bakıma bu kemikler, tüm vücut ağırlığını taşıyan en ön saflardaki askerler gibidir.
Tarak Kemiği Kırığında İlk Adımlar ve İyileşme Süreci
Eğer tarak kemiği kırığı şüphesi varsa, ilk yapman gereken şey hemen tıbbi yardım almak. Doktora gittiğinde röntgen çekilir ve kırığın yeri, tipi ve şiddeti belirlenir. Kırığın derecesine göre tedavi yöntemi değişir. Hafif kırıklar veya çatlaklar için genellikle alyans (boot) veya alçı kullanılır. Bu, ayağını sabitleyip iyileşme sürecini destekler. Bazen de özel yapım ortopedik ayakkabılar da yeterli olabilir. Amaç, kırık kemiğin üzerine binmemesini sağlamak. Bu, genellikle 4 ila 8 hafta kadar sürebilir. Elbette bu süre, kırığın ciddiyetine ve senin ne kadar dikkatli olduğuna bağlıdır. Bazı durumlarda, özellikle kaymış kırıklarda veya çok parçalı kırıklarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda vidalar, plakalar veya tellerle kemik sabitlenir.
Deneyimlerime göre, iyileşme sürecinde en önemli şey dinlenme ve yük vermeme. Ayağını yüksekte tutmak da şişliği azaltmaya yardımcı olur. Doktorun önerdiği ağrı kesicileri düzenli kullanmak, bu süreci daha konforlu hale getirecektir. Fizik tedavi de iyileşme sürecinin kritik bir parçasıdır. Kırık iyileştikten sonra kasların zayıflamış olabilir ve hareket kabiliyetin kısıtlanmış olabilir. Fizik tedavi egzersizleri, bu durumu düzeltmeye, eklem hareketliliğini artırmaya ve eski gücüne kavuşmana yardımcı olur. Yavaş yavaş yürümeye başlamak, esneme hareketleri yapmak gibi egzersizler iyileşme sürecini hızlandırır. Genellikle ilk 6 hafta civarında yük vermeye başlanır ama bu doktor kontrolünde olur.
Tarak Kemiği Kırığında Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Öneriler
Kırık iyileştikten sonra bile ayağına yüklenirken dikkatli olmalısın. Özellikle ilk zamanlarda ani hareketlerden kaçınmak, düşmelere karşı önlem almak önemlidir. Spor yapmaya dönerken yavaş ve kontrollü başlamalısın. Ayak bileğini destekleyen, doğru tabanlı ve uygun ayakkabılar tercih etmek de gelecekteki olası sakatlanmaları önlemeye yardımcı olur. Eğer sık sık tekrar eden stres kırıkları yaşıyorsan, ayakkabı seçimi, antrenman metotları ve zemin seçimi konusunda bir uzmandan destek alman faydalı olacaktır. Örneğin, koşuyorsan sert zeminlerden kaçınmak, doğru koşu ayakkabılarını kullanmak ve antrenman hacmini yavaş yavaş artırmak önemlidir.
Unutma, her kırığın iyileşme süreci kendine özeldir ve bireysel farklılıklar gösterebilir. Bu yüzden doktorunun tavsiyelerine harfiyen uymak, sabırlı olmak ve süreci aceleye getirmemek en doğrusudur. Kendi vücudunu dinlemek ve iyileşme sürecine zaman tanımak, uzun vadede daha sağlıklı bir iyileşme sağlayacaktır.