🗞️ Manisa Haber

AKTS mi önemli yoksa kredi mi?

13 Haziran 2025 Manisa Haber

AKTS mi Kredi mi? Hangisi Gerçekten Önemli?

Üniversite hayatında karşına çıkan bu iki terim kafanı karıştırıyor olabilir: AKTS ve Kredi. Hangisi ne işe yarıyor, hangisine daha çok dikkat etmelisin? Deneyimlerime göre bu işin aslında oldukça net bir mantığı var.

AKTS: Avrupa'da Üniversite Hayatının Ortak Dili

Öncelikle AKTS'den başlayalım. AKTS, yani Avrupa Kredi Transfer ve Biriktirme Sistemi. Adından da anlayacağın gibi, bu sistem Avrupa Birliği tarafından ülkeler arasındaki eğitim hareketliliğini kolaylaştırmak için geliştirilmiş. Yani sen bir üniversiteden diğerine geçmek istediğinde, birErasmus programına katılmak istediğinde veya mezuniyet sonrası yurt dışı yüksek lisans düşünüyorsan, AKTS senin için biçilmiş kaftan.

Temel mantığı şu: Bir dersin sadece teorik bilgisini değil, o ders için harcadığın toplam iş yükünü ifade ediyor. Bu iş yüküne ders saatleri, proje çalışmaları, ödevler, sınavlara hazırlık ve hatta kütüphanede geçirilen zaman bile dahil. Genellikle 1 AKTS kredisi, bir öğrencinin bir dönem boyunca yaklaşık 25-30 saatlik iş yüküne denk gelir. Bu rakam, dersin zorluğuna, kapsamına ve senin kişisel çalışma hızına göre değişebilir elbette.

Peki, bu senin için ne anlama geliyor?

  • Mezuniyet Şartı: Türkiye'deki üniversitelerin çoğu, mezuniyet için belirli sayıda AKTS kredisi tamamlamanı ister. Bu sayı genellikle lisans programları için 240 AKTS civarındadır. Yani hangi dersleri alırsan al, toplamda bu kadar AKTS'yi doldurman gerekiyor.
  • Derslerin Eşdeğerliği: Yurtdışında bir üniversitede aldığın derslerin, kendi üniversitendeki derslerle denkliğini sağlamak için AKTS kullanılır. Örneğin, İtalya'daki bir üniversiteden 6 AKTS'lik bir ders aldığında, bu dersin senin üniversitenin 5 AKTS'lik bir dersine denk gelebileceğini düşün. Bu eşdeğerlik, ders içerikleri ve öğrenme çıktıları incelenerek belirlenir.
  • Not Dönüşümü: Erasmus gibi programlarda, aldığın notların kendi ülkenizdeki sisteme dönüştürülmesi için de AKTS'ye dayalı bir not dönüşüm tablosu kullanılır.

Kredi: Yerel ve Ders Bazlı Değer

Şimdi gelelim kredi kavramına. Türkiye'deki üniversitelerde yaygın olarak kullanılan kredi sistemi, genellikle haftalık ders saatine dayalıdır. Bir dersin kredisi, o dersin haftada kaç saat teori, kaç saat uygulama veya laboratuvar olarak verildiğini gösterir.

Örneğin, haftada 3 saat teorik dersi olan bir ders 3 kredilik olarak kabul edilir. Eğer bu dersin 1 saat de laboratuvar uygulaması varsa, toplamda 4 kredilik bir ders olabilir. Buradaki temel odak noktası, dersin sınıf içindeki süresi.

Krediler ne için önemli?

  • Ders Yükü Belirleme: Bir dönemde ne kadar ders alacağını belirlerken kredilere bakarsın. Eğer bir dönemde çok yoğun bir ders yükün varsa, bu, o dönemde daha fazla çalışman gerekeceği anlamına gelir.
  • Dönem ve Yıl Geçme: Genellikle bir dönem veya yıl geçmek için belirli bir kredi miktarını tamamlaman gerekir.
  • Mezuniyet Kredisi: Okulun belirlediği toplam kredi şartını doldurmadan mezun olamazsın. Örneğin, bir lisans programı için genellikle 160-180 kredi civarında bir şart bulunur.

Peki, Hangisi Daha Önemli? Aslında Biri Diğerini Tamamlıyor

Deneyimlerime göre bu ikisi birbiriyle çatışan değil, birbirini tamamlayan kavramlar. Türkiye'deki sistemde, hem AKTS hem de kredi değerleri derslerin yanında belirtilir. Bu da işini kolaylaştırır.

Temel fark şu:

  • AKTS, senin o ders için harcadığın toplam zamanı ve emeği temsil ederken, kredi daha çok dersin yapısını ve sınıf içindeki süresini ifade eder.
  • AKTS daha çok uluslararası geçerlilik ve öğrenci hareketliliği için kullanılırken, kredi daha çok ulusal düzeyde ders yükü ve mezuniyet şartları için baz alınır.

Pratik Önerilerim:

  • Mezuniyet Şartlarına Dikkat: Her iki sistemde de mezuniyet için gereken toplam kredi ve AKTS sayılarını öğren. Genellikle bu bilgiyi okulun web sitesinde veya öğrenci işlerinde bulabilirsin. İkisini de takip etmen önemli.
  • Ders Seçimlerinde Dengeli Ol: Ders seçerken sadece kredisine değil, AKTS'sine de bak. Eğer bir dersin kredisi yüksek ama AKTS'si düşükse, bu dersin daha çok sınıf içi odaklı olduğunu ama diğer dersler kadar çok ekstra çalışma gerektirmeyebileceğini düşünebilirsin. Tam tersi, kredisi düşük ama AKTS'si yüksek bir ders varsa, bu dersin daha çok kişisel çalışma ve proje gerektiren bir ders olabileceği anlamına gelebilir.
  • Erasmus veya Yurt Dışı Planların Varsa: AKTS'ye ekstra önem ver. Çünkü aldığın derslerin yurtdışındaki eğitim sisteminde nasıl karşılanacağını AKTS belirleyecek. Ders içeriklerinin eşdeğerliğini de mutlaka araştır.
  • Not Ortalamanın Yanı Sıra Toplam AKTS'ye Bak: Okulunu bitirdiğinde diplomanda sadece not ortalaman değil, tamamladığın toplam AKTS de yazabilir. Özellikle uluslararası kariyer hedeflerin varsa bu detay önemli olabilir.

Kısacası, AKTS ve kredi kavramları üniversite hayatının iki farklı ama birbirini tamamlayan yüzü. Hangisinin daha önemli olduğu, senin o anki amacına göre değişir. Genel olarak ikisini de göz ardı etmemek en doğrusu.