1982 Anayasası'na göre Yüce Divan'da kimler yargılanır?

05.03.2025 0 görüntülenme

1982 Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti'nin temel yasası olarak, devletin işleyişini ve vatandaşların haklarını düzenler. Bu anayasanın önemli bir parçası da, belirli devlet görevlilerinin görevleriyle ilgili suçları işlemesi durumunda yargılanacakları Yüce Divan'dır. Peki, 1982 Anayasası'na göre Yüce Divan'da kimler yargılanır? Bu sorunun cevabını merak ediyorsanız, okumaya devam edin.

Yüce Divan Nedir?

Yüce Divan, Türkiye Cumhuriyeti'nde bazı üst düzey devlet görevlilerinin görevleriyle ilgili suçlarını yargılamakla görevli özel bir mahkemedir. Anayasa Mahkemesi üyelerinden oluşur ve Anayasa'nın 148. maddesinde düzenlenmiştir. Yüce Divan'ın amacı, bu önemli görevlerde bulunan kişilerin hesap verebilirliğini sağlamak ve adaletin tecelli etmesine yardımcı olmaktır.

Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyeleri görev yapar. Yargılama usulleri kanunla düzenlenir ve kararlar kesindir. Yani, Yüce Divan'ın kararlarına karşı başka bir yargı merciine başvurulamaz.

1982 Anayasası'na Göre Yüce Divan'da Yargılananlar

1982 Anayasası'nın 148. maddesi ve ilgili diğer maddelerine göre, Yüce Divan'da yargılanabilecek kişiler şunlardır:

  • Cumhurbaşkanı: Görev süresi boyunca işlediği iddia edilen suçlardan dolayı Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından suçlandırılması halinde Yüce Divan'da yargılanabilir.
  • Bakanlar Kurulu (Bakanlar): Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı TBMM tarafından suçlandırılmaları durumunda Yüce Divan'da yargılanabilirler.
  • Anayasa Mahkemesi Üyeleri, Yargıtay ve Danıştay Başkan ve Üyeleri, Başsavcıları, Cumhuriyet Başsavcı Vekili: Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanabilirler.
  • Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları: Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanabilirler.
  • Sayıştay Başkanı ve Üyeleri: Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanabilirler.

Bu listede yer alan kişilerin Yüce Divan'da yargılanabilmesi için, genellikle TBMM tarafından bir soruşturma açılması ve suçlamada bulunulması gerekmektedir. TBMM'nin suçlamada bulunabilmesi için belirli bir çoğunluğa ulaşması şarttır.

Yüce Divan Yargılamasının Önemi

Yüce Divan yargılaması, devletin üst kademelerindeki görevlilerin hesap verebilirliğini sağlamak ve hukukun üstünlüğünü korumak adına büyük önem taşır. Bu yargılama süreci, demokratik bir hukuk devletinin vazgeçilmez unsurlarından biridir. Yüce Divan, görevlerini kötüye kullanan veya yasalara aykırı davranan kişilerin adalet önüne çıkarılmasını sağlayarak, kamuoyu vicdanını rahatlatır ve devletin itibarını korur.

Yüce Divan'ın varlığı ve işleyişi, Türkiye'deki hukuk sisteminin önemli bir parçasıdır ve anayasal düzenin korunmasına katkıda bulunur. Bu yargılama süreci, sadece suç işleyenlerin cezalandırılmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda diğer devlet görevlileri için de caydırıcı bir etki yaratır ve hukuka uygun davranmaya teşvik eder.