Iş kanuna göre haftalık çalışma süresi en çok kaç saattir?

Haftalık Çalışma Süresi: İş Kanunu Ne Diyor?

Merhaba! İş kanununa göre haftalık çalışma süresinin ne kadar olduğunu merak ediyorsan, doğru yerdesin. Bu konuyu biraz daha açalım, çünkü hepimizin merak ettiği ve bilmesi gereken bir şey.

Maksimum Haftalık Çalışma Süresi

İş Kanunu'muzun 4857 sayılı İş Kanunu'nda bu konu net bir şekilde belirtilmiş. Buna göre, bir işçi haftada en fazla 45 saat çalıştırılabilir. Bu süre, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmeleriyle daha az belirlenebilse de, 45 saati geçemez. Örneğin, eğer bir iş sözleşmesinde haftalık çalışma süresi 40 saat olarak belirlenmişse, işveren seni haftada 45 saat çalıştıramaz.

Fazla Mesai Nedir ve Kuralları Nelerdir?

Peki, 45 saati aşan çalışmalar ne oluyor? İşte bu durum fazla mesai olarak adlandırılır. Fazla mesai yapabilmek için bazı şartlar var:

  • İşçinin Yazılı Onayı: İşverenin seni fazla mesaiye bırakabilmesi için, her yıl başında veya ihtiyaç duyulduğunda işçinin yazılı onayını alması gerekir. Bu onay olmadan yapılan fazla mesai yasal sayılmaz.
  • Haftalık 45 Saati Aşmamak Kaydıyla: Toplam çalışma süresi (normal çalışma süresi + fazla mesai süresi) haftalık 45 saati geçemez.
  • Yıllık Fazla Mesai Sınırı: Bir işçi, bir yılda toplam 270 saatten fazla fazla mesai yapamaz. Bu sınır da önemli bir detaydır.
  • Fazla Mesai Ücreti: Yapılan her fazla mesai saati için işçiye, normal çalışma ücretinin %50 artırımlı olarak ödenmesi gerekir. Yani, bir saatlik normal çalışma ücretin 10 TL ise, fazla mesai saati için 15 TL alırsın.

İş Kanununda Yer Alan Diğer Önemli Noktalar

Haftalık çalışma süresiyle ilgili bilmen gereken birkaç ek nokta daha var:

  • Ara Dinlenmeleri: Çalışma süresi içinde verilen ara dinlenmeleri (yemek, çay molası gibi) çalışma süresinden sayılmaz. Bu süreler de iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile belirlenir.
  • Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği: Eğer işyerinde beklenmedik ekonomik veya sektörel gelişmeler olursa, işveren geçici olarak çalışma süresini azaltabilir. Bu durumda kısa çalışma ödeneği gibi uygulamalar devreye girebilir.
  • Tatil Günleri: Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılan çalışmalar için de ek ücret ödenmesi gerekir.

Deneyimlerime göre, bu konularda işçilerin bilinçli olması hem kendi haklarını korumaları hem de işverenle olan ilişkilerini sağlıklı yürütmeleri açısından çok önemli. Eğer fazla mesai konusunda bir anlaşmazlık yaşarsan, iş sözleşmeni ve ilgili kanun maddelerini dikkatlice incelemen faydalı olacaktır.