Disk in diğer adı nedir?

Diskin Diğer Adları ve Anlamları

Merhaba! Disk denilince aklına ne geliyor? Genellikle bilgisayarlarımızdaki depolama aygıtı gelir, değil mi? Ama aslında diskin tek bir adı yok ve bu isimler, diskin ne tür bir disk olduğuna göre değişir. Deneyimlerime göre, bu terimlerin ne anlama geldiğini bilmek, teknolojiyle daha rahat iletişim kurmanı sağlar.

Depolama Diski: Sabit Disk Sürücü (HDD) ve Katı Hal Sürücü (SSD)

Bilgisayarlarımızda en sık karşılaştığımız disk türü, verilerimizi kalıcı olarak sakladığımız depolama diskleridir. Bu kategori altında en bilinen iki ana teknoloji bulunur:

• Sabit Disk Sürücü (HDD - Hard Disk Drive): Bunlar, eski nesil bilgisayarların vazgeçilmez parçalarıydı ve hala birçok yerde kullanılıyorlar. HDD'ler, üzerinde veri yazılıp okunan manyetik kaplı döner disklerden oluşur. Okuma/yazma kafası bu disklerin üzerinde hareket eder. Örnek olarak, 1 TB'lık bir HDD'nin içinde bu dönen diskler olduğunu düşünebilirsin. Performansları SSD'lere göre daha düşüktür, ancak genellikle daha uygun fiyatlıdırlar.
• Katı Hal Sürücü (SSD - Solid State Drive): Günümüz bilgisayarlarının hızını doğrudan etkileyen teknoloji budur. SSD'ler, hareketli parçalar içermezler. Veriler, NAND flash bellek yongalarına depolanır. Bu da onları hem daha hızlı hem de daha dayanıklı hale getirir. Bir SSD'nin boot süresi, HDD'ye göre genellikle saniyelerle ölçülür. 250 GB'lık bir SSD, ortalama bir kullanıcının işletim sistemi ve sık kullandığı uygulamalar için yeterli alanı sunabilir.

Bu ikisinin dışında, harici diskler de bulunur. Bunlar da temelde HDD veya SSD teknolojisini kullanır, ancak taşınabilirlik amacıyla tasarlanmışlardır. Harici bir disk için genelde "taşınabilir disk" veya "harici sürücü" gibi terimler kullanılır.

Optik Diskler: CD, DVD, Blu-ray

Bir zamanların popüler depolama ortamları olan optik diskler de farklı bir disk türüdür. Bunlar, verilerin lazerle okunduğu ve yazıldığı pürüzsüz yüzeylere sahiptir.

• CD (Compact Disc): En eski ve en yaygın olanıdır. Genellikle 700 MB veri depolayabilir. Örnek olarak, müzik albümleri veya yazılım kurulum diskleri CD formatında olabilirdi.
• DVD (Digital Versatile Disc): CD'den daha fazla veri depolama kapasitesine sahiptir. Tek katmanlı bir DVD, yaklaşık 4.7 GB veri alırken, çift katmanlı olanlar 8.5 GB'a kadar çıkabilir. Filmler ve daha büyük yazılımlar için kullanılırdı.
• Blu-ray Disk: Günümüzün en yüksek kapasiteli optik disk formatıdır. Tek katmanlı bir Blu-ray disk, 25 GB veri depolayabilirken, çift katmanlı olanlar 50 GB'a kadar çıkabilir. Yüksek çözünürlüklü filmler için yaygın olarak kullanılır.

Bu optik diskler için bazen genel olarak "optik medya" terimi de kullanılır.

Disk Yönetimi ve Dosya Sistemleri

Disklerin sadece fiziksel yapısı değil, aynı zamanda içindeki dosya yapısı da önemlidir. Diskteki verilerin nasıl organize edildiğini ve yönetildiğini belirleyen şeye "dosya sistemi" denir. En yaygın dosya sistemlerinden bazıları şunlardır:

• NTFS (New Technology File System): Windows işletim sistemlerinde varsayılan olarak kullanılan bir dosya sistemidir. Büyük dosya boyutlarını ve bölümlemeyi destekler.
• FAT32 (File Allocation Table 32): Daha eski bir dosya sistemidir ve genellikle USB bellekler, SD kartlar gibi daha küçük depolama aygıtlarında veya farklı işletim sistemleriyle uyumluluk sağlamak için kullanılır. Ancak 4 GB'tan büyük dosyaları desteklemez.
• exFAT (Extended File Allocation Table): FAT32'nin sınırlamalarını aşmak için geliştirilmiştir. Hem büyük dosyaları destekler hem de farklı işletim sistemleriyle daha iyi uyumluluk sunar. Harici diskler ve SD kartlar için popüler bir seçenektir.
• HFS+ (Hierarchical File System Plus) ve APFS (Apple File System): Bunlar da Apple cihazlarında kullanılan dosya sistemleridir.

Diskleri biçimlendirirken hangi dosya sistemini seçeceğini bilmek, verimlilik açısından önemlidir. Pratik bir öneri olarak, yeni bir harici disk alıp Windows ve Mac bilgisayarlarında kullanacaksan, exFAT formatında biçimlendirmen uyumluluk açısından en iyisi olacaktır.