Manda ve himaye kesin olarak ne zaman reddedildi?

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda, manda ve himaye düşüncesi, özellikle Kurtuluş Savaşı'nın ilk dönemlerinde gündeme gelmiş olsa da, bu fikir kesin bir dille reddedilmiştir. Peki, bu reddediş ne zaman ve hangi olaylarla kesinleşmiştir? İşte cevabı:

Erzurum Kongresi'nde İlk Reddiye

Manda ve himaye fikrine karşı ilk ciddi tepki, 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında toplanan Erzurum Kongresi'nde ortaya konmuştur. Kongre, ülkenin bütünlüğünü ve bağımsızlığını koruma kararlılığını vurgulayarak, herhangi bir devletin mandası altına girmeyi kesin olarak reddetmiştir. Bu, manda ve himaye düşüncesine karşı atılan ilk önemli adımdır.

Sivas Kongresi'nde Kesin Karar

Erzurum Kongresi'nin ardından, 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında toplanan Sivas Kongresi, bu kararlılığı daha da pekiştirmiştir. Sivas Kongresi'nde, Erzurum Kongresi kararları aynen kabul edilmiş ve "manda ve himaye kabul olunamaz" ilkesi, tüm ulusal direniş hareketinin temel prensibi haline getirilmiştir. Bu kongre, manda ve himaye fikrinin reddi konusunda bir dönüm noktası olmuştur. Kongre delegeleri, tam bağımsızlık ilkesini benimseyerek, Türkiye'nin geleceğinin kendi ellerinde olduğunu tüm dünyaya ilan etmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Tutumu

23 Nisan 1920'de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), manda ve himaye fikrine karşı aynı kararlılıkla durmuştur. Meclis, Misak-ı Milli sınırları içinde tam bağımsız bir Türkiye hedefiyle hareket etmiş ve bu doğrultuda politikalar üretmiştir. TBMM'nin bu tutumu, Türk milletinin bağımsızlık iradesinin en açık göstergesi olmuştur.

Özetle, manda ve himaye fikri, Erzurum ve Sivas Kongreleri'nde kesin olarak reddedilmiş ve bu karar, TBMM tarafından da benimsenerek Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesinin temel taşlarından biri olmuştur. Bu tarihi olaylar, Türk milletinin bağımsızlık aşkının ve kendi kaderini tayin etme kararlılığının en önemli kanıtlarıdır.