İtilaf Devletleri TBMM'yi hangi antlaşmayla tanımışlardır?

02.03.2025 0 görüntülenme

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) uluslararası alanda tanınması, Kurtuluş Savaşı'nın en önemli kazanımlarından biridir. Bu süreçte, İtilaf Devletleri'nin TBMM'yi resmi olarak tanıdığı ilk antlaşma büyük önem taşır. Bu antlaşma, yeni Türk devletinin meşruiyetini perçinlemiş ve diplomatik ilişkilerin önünü açmıştır. Peki, İtilaf Devletleri TBMM'yi hangi antlaşmayla tanımışlardır?

Londra Konferansı ve Beklentiler

Kurtuluş Savaşı'nın başlarında, İtilaf Devletleri, Ankara Hükümeti'ni doğrudan muhatap almak yerine, daha çok İstanbul Hükümeti üzerinden siyaset izlemeyi tercih ediyordu. Ancak savaşın seyri ve TBMM'nin Anadolu'daki etkinliği arttıkça, bu durum değişmeye başladı. 1921 yılında düzenlenen Londra Konferansı, bu değişimin ilk işaretlerini verdi. Konferansa hem İstanbul Hükümeti hem de Ankara Hükümeti davet edildi. Bu, TBMM'nin dolaylı yoldan tanınması anlamına geliyordu, ancak henüz resmi bir tanıma söz konusu değildi.

16 Mart 1921 Moskova Antlaşması'nın Önemi

İtilaf Devletleri'nin TBMM'yi resmen tanıdığı ilk antlaşma, 16 Mart 1921 tarihinde Sovyet Rusya ile imzalanan Moskova Antlaşması değildir. Moskova Antlaşması, TBMM'nin uluslararası arenada itibarını artırmış olsa da, İtilaf Devletleri ile yapılan bir antlaşma değildir. Bu antlaşma, Türkiye ile Sovyet Rusya arasındaki ilişkileri düzenlemiş ve iki ülke arasındaki sınırları belirlemiştir. Ancak İtilaf Devletleri'nin tanıma süreci, daha sonra gerçekleşecektir.

20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile İlk Resmi Tanıma

İtilaf Devletleri'nin TBMM'yi resmen tanıdığı ilk antlaşma, 20 Ekim 1921 tarihinde Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması'dır. Bu antlaşma, özellikle Güney Cephesi'ndeki çatışmaları sona erdirmiş ve Türkiye'nin güney sınırlarını büyük ölçüde güvence altına almıştır. Fransa'nın bu adımı, diğer İtilaf Devletleri üzerinde de bir etki yaratmış ve TBMM'nin uluslararası alandaki konumunu güçlendirmiştir. Ankara Antlaşması, TBMM'nin diplomatik zaferlerinden biri olarak tarihe geçmiştir.

Sonuç olarak, Ankara Antlaşması, TBMM'nin İtilaf Devletleri tarafından tanınmasının başlangıcı olmuştur. Bu antlaşma, Türkiye'nin bağımsızlık mücadelesinde önemli bir dönüm noktasıdır ve yeni Türk devletinin uluslararası alanda kabul görmesinin yolunu açmıştır.