🗞️ Manisa Haber

Esamesi ne demek?

18 Haziran 2025 Manisa Haber

"Esamesi Ne Demek?" ve Bilinmesi Gerekenler

Birçok kişinin merak ettiği, hatta duyunca ne olduğunu anlamadığı esame kelimesi aslında oldukça basit bir anlama geliyor. Bir olayın, bir kişinin ya da bir durumun adı sanı, iz bırakıp bırakmadığı anlamına gelir. Yani bir şeyin var olup olmadığının, bir iz taşıyıp taşımadığının sorgulanmasıdır.

Özellikle eski zamanlarda, insanların birbirlerini tanımak, kimliklerini doğrulamak veya bir olayın gerçekliğini anlamak için kullandığı bir yöntemdi. Günümüzde ise daha çok birinin uzun süredir görülmediği, unutulduğu ya da bir durumun artık gündemde olmadığı anlamlarında kullanılır.

Esamenin Tarihsel Kökenleri ve Kullanım Alanları

Tarihsel olarak bakıldığında, esame kelimesi Arapça'dan dilimize geçmiş bir kelimedir. "İsim, san" gibi anlamlara gelen "ism" kelimesiyle bağlantılıdır. Eski adli kayıtlarda, kimlik tespitlerinde, hatta miras davalarında bir kişinin hayatta olup olmadığının, bir şeye sahip olup olmadığının anlaşılması için esamesi sorulur veya esamesi okunurdu.

Günümüzde ise bu kullanım biraz daha mecazi bir hal almıştır. Örneğin, bir siyasi figür uzun süre ortada yoksa, "siyasette esamesi okunmuyor" denilebilir. Ya da bir şirket iflas ettiyse, artık piyasada bir varlığı kalmadığı anlamında "esamesi okunmaz oldu" ifadesi kullanılır. Deneyimlerime göre, bu kullanım, bir şeyin tamamen yok olup gitmediği, ancak artık belirgin bir etkisinin kalmadığı durumları ifade etmek için idealdir.

Pratik Kullanım ve Günümüzdeki Anlamı

Günlük hayatta bir kişinin veya bir şeyin ne kadar çok bilindiğini, ne kadar çok konuşulduğunu anlamak için esame kelimesini kullanabilirsiniz. Örneğin:

  • Bir sanatçı yeni bir albüm çıkarmışsa ve hakkında kimse konuşmuyorsa, "esamesi bile okunmuyor" diyebilirsiniz.
  • Eski bir arkadaşınızla uzun süre görüşmediyseniz ve onun hakkında bilgi alamıyorsanız, "onun esamesi yok" demeniz mümkündür.
  • Bir ürün piyasadan kalktıysa ve artık kimse kullanmıyorsa, o ürünün "esamesi okunmuyor" olarak nitelendirebilirsiniz.

Bu kelimenin kullanımı, genellikle bir durumun veya kişinin artık ne kadar arka planda kaldığını, unutulmaya yüz tuttuğunu vurgulamak için yapılır. Yani, bir şeyin tamamen yok olmasından ziyade, eskisi gibi varlık gösteremediği durumları anlatır. Bu bağlamda, esamesi okunmamak, bir nevi kaybolmak, görünmez olmak anlamına gelir.

Esameden Anlaşılması Gerekenler ve Yaygın Hatalar

Esamenin temelinde, bir kimliğin, bir etkinin veya bir varlığın devam edip etmediğinin anlaşılması yatar. Bir insan için konuşulduğunda, bu onun yaşadığı, tanındığı, bir toplumsal alanda yer aldığı anlamına gelir. Bir durum için konuşulduğunda ise, o durumun hala geçerli olduğu, etkili olduğu anlamına gelir.

Yaygın yapılan hatalardan biri, esame kelimesini yalnızca bir kişinin adının bilinmemesi gibi algılamaktır. Oysa ki, bu kelime çok daha geniş bir anlam yelpazesine sahiptir. Bir fikrin, bir akımın, hatta bir hastalığın bile bir dönem sonra "esamesinin okunmaması" durumundan bahsedilebilir. Örneğin, bir zamanlar çok popüler olan bir giyim tarzı, artık kimse tarafından benimsenmiyorsa, onun da esamesi okunmuyor demektir.

Deneyimlerime göre, bu kelimenin doğru kullanımını anlamak için, bağlamı iyi değerlendirmek gerekir. Bir kişi hakkında "esamesi yok" diyorsanız, bu kişinin uzun süredir görülmediği veya hakkında bir haber alınamadığı anlamına gelir. Bir olay hakkında "esamesi okunmuyor" diyorsanız, o olayın artık gündemde olmadığı veya etkisinin kalmadığı anlamına gelir.