Forward nedir örnek?
Forward Nedir, Nasıl Kullanılır?
Forward, finans dünyasında sıkça karşına çıkan, gelecekteki belirli bir tarihte, önceden belirlenmiş bir fiyattan bir varlığı alıp satma sözleşmesidir. Yani bugünden anlaşıp, gelecekteki bir işlemi garanti altına almak gibi düşünebilirsin. Bu, özellikle döviz kurları, emtia fiyatları veya faiz oranlarındaki dalgalanmalardan korunmak isteyenler için harika bir araç.
Neden Forward Kullanılır? Riskten Korunma ve Fırsat Yaratma
Deneyimlerime göre, forward sözleşmelerinin en temel amacı riskten korunma (hedging)dır. Örneğin, bir Türk şirketi birkaç ay sonra Amerika'dan mal alacak ve bunun için dolar ödemesi gerekecek. Eğer dolar kurunun o zamana kadar artacağını öngörüyorsa, bugünden forward sözleşmesi yaparak doları bugünkü kurdan alma hakkını (ve yükümlülüğünü) sabitleyebilir. Böylece kur artışından etkilenmez.
Ama işin bir de diğer yüzü var. Forward sözleşmeleri, piyasanın gelecekteki hareketlerinden spekülasyon yaparak kar elde etmek isteyenler için de kullanılabilir. Örneğin, bir yatırımcı doların gelecekte düşeceğini düşünüyorsa, forward sözleşmesiyle bugünkü fiyattan dolar satma hakkını güvence altına alabilir. Eğer dolar düşerse, bu sözleşme üzerinden kar edebilir.
Bir örnek vermek gerekirse: Diyelim ki bir Türk ihracatçısı, 3 ay sonra Euro kazanacak. Şu anki Euro/TL kuru 35 TL. İhracatçı, Euro'nun 3 ay sonra 33 TL'ye düşeceğini düşünüyor. Eğer risk almak istemiyorsa, bugünden 35 TL'den Euro bozdurma forward sözleşmesi yapabilir. Eğer kur gerçekten 33 TL'ye düşerse, 2 TL'lik bir fırsatı kaçırmış olur ancak kurun 37 TL'ye çıkması durumunda ise 2 TL'lik bir kazanç sağlamış olur.
Forward Sözleşmesinin Temel Bileşenleri
Bir forward sözleşmesi oluştururken dikkat etmen gereken birkaç önemli unsur var:
- Varlık: Ne alıp satacağın. Bu bir döviz çifti (EUR/USD gibi), bir emtia (altın, petrol) veya bir faiz oranı olabilir.
- Vade Tarihi: İşlemin gerçekleşeceği gelecek tarih.
- Forward Fiyatı: Bugün anlaştığın, gelecekteki işlem fiyatı.
- Miktar: İşlem görecek varlığın miktarı.
Bu sözleşmeler genellikle bankalar veya finans kuruluşları aracılığıyla yapılır ve standartlaştırılmış borsa sözleşmelerinden ziyade, tarafların kendi ihtiyaçlarına göre özel olarak düzenlenir. Bu da esneklik sağlar ama aynı zamanda karşı tarafın yükümlülüğünü yerine getirememesi gibi özel riskler de barındırır.
Forward Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Pratik İpuçları
Deneyimlerime göre, forward sözleşmelerini kullanırken bazı noktalara özellikle dikkat etmek gerekiyor:
- Karşı Taraf Riski: Forward sözleşmeleri tezgah üstü piyasalarda (OTC) işlem gördüğü için, karşı tarafın sözleşme yükümlülüklerini yerine getirememe riski vardır. Bu riski azaltmak için güvenilir finansal kuruluşlarla çalışmak önemlidir.
- Esneklik ve Maliyet Dengesi: Forward sözleşmeleri, vadeli işlem sözleşmelerine göre daha esnektir çünkü vade ve miktar gibi konularda özelleştirilebilir. Ancak bu esneklik, genellikle daha yüksek maliyetler ve daha az likidite anlamına gelebilir.
- Pazar Bilgisi: Forward fiyatları, piyasadaki arz-talep dengesi, faiz oranları ve beklenen gelecekteki fiyatlar gibi birçok faktörden etkilenir. Bu nedenle, işlem yapmadan önce iyi bir pazar analizi yapmak çok önemlidir.
- Vade Sonu İşlemleri: Vade sonunda, sözleşme gereği işlemi gerçekleştirebilirsin. Bu, döviz alım satımı, emtia teslimi veya nakit mutabakatı şeklinde olabilir. Hangi yöntemin senin için daha uygun olduğunu önceden belirlemelisin.
Eğer döviz kuru dalgalanmalarından korunmak istiyorsan, örneğin 6 ay sonra yapacağın büyük bir ödeme için bugünden forward sözleşmesiyle kur sabitlemek, sana büyük bir finansal rahatlık sağlayabilir. Ya da tam tersi, döviz satışı yapacak ve kurun düşeceğini düşünüyorsan, bugünden forward ile satış yaparak potansiyel zararı sınırlayabilirsin.