Zamir neye sorulur?

Zamir Neye Sorulur?

Zamirler, dilimizin olmazsa olmazları. Cümleleri daha akıcı, daha anlaşılır ve daha az tekrarlı hale getiriyorlar. Peki, bir zamirin neye işaret ettiğini, yani hangi ismin yerine kullanıldığını nasıl anlarız? İşte bu noktada devreye "zamir neye sorulur?" sorusu giriyor. Bu sorunun cevabı, metinleri doğru anlamanın ve dilbilgisini sağlam kurmanın anahtarıdır.

Deneyimlerime göre, bir zamirin yerine geçtiği ismi bulmak için en etkili yöntem, zamire şu soruyu sormaktır: "Bu zamir kimin/neyin yerine kullanılmıştır?" Bu basit soru, cümlenin bağlamı içinde zamirin hangi nesneye veya kişiye atıfta bulunduğunu netleştirir.

Kişi Zamirleri ve İşaret Ettikleri

Kişi zamirleri (ben, sen, o, biz, siz, onlar) en sık kullandığımız zamirlerdir. Bir kişi zamirinin kime işaret ettiğini anlamak için cümlenin öncesine veya sonrasına bakmak gerekir. Örneğin:

• "Ayşe sınıfa girdi ve onun yanına oturdu." Burada "onun" zamiri, Ayşe'nin yerine kullanılmıştır. Soruyu şöyle sorabilirsin: Ayşe kimin yanına oturdu? Cevap: Kendi yanına.
• "Öğrenciler sınavı tamamladıktan sonra onlar hep birlikte teneffüse çıktılar." Bu cümlede "onlar" zamiri, "öğrenciler" kelimesinin yerine geçmiştir. Sor: Kimler teneffüse çıktı? Cevap: Öğrenciler.

Önemli olan, zamirin hangi ismin yerine kullanıldığını cümlenin genel anlamından çıkarmaktır. Bazen bu, cümlenin tamamını okumayı gerektirebilir.

İşaret Zamirleri ve Gösterdikleri

İşaret zamirleri (bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar) ise belirli nesneleri, kişileri veya kavramları işaret eder. Bu zamirlerin neyi gösterdiğini anlamak için genellikle zamirin kullanıldığı yere dikkat etmek gerekir. Bazen yakınımızdaki bir şeyi, bazen de daha uzaktaki veya daha önce bahsedilen bir şeyi işaret edebilirler.

• "Bu çok güzel bir manzara." Burada "bu", doğrudan görülen, yakınımızdaki manzarayı işaret etmektedir. Sor: Ne güzel bir manzara? Cevap: Bu manzara.
• "Ahmet dün bir kitap aldı. Onu yarın okuyacağım." Buradaki "onu" zamiri, daha önce bahsedilen "kitap" ismini işaret eder. Sor: Neyi yarın okuyacağım? Cevap: Kitabı.

İşaret zamirlerinin neyi gösterdiğini bulmak için, zamirden önceki veya sonraki cümlelerde tanımlanan nesneye odaklan. Hatta bazen zamirin kendisi, cümlenin öznesi veya nesnesi olarak işlev görür.

İyelik ve Soru Zamirleri

İyelik zamirleri (benim, senin, onun, bizim, sizin, onların) aitlik bildirir. Bir iyelik zamirinin kime ait olduğunu anlamak için, zamirin hangi isme ait olduğunu sorabilirsin. Örneğin, "Bu benim kalemim." cümlesinde "benim", kalemin kime ait olduğunu belirtir. Sor: Kalem kimin? Cevap: Benim.

Soru zamirleri (kim, ne, hangisi, kaçı, neyin vb.) ise bilgi almak amacıyla kullanılır. Soru zamirlerinin neyi sorduğunu anlamak için, sorunun kendisi zaten cevaptır. Örneğin, "Kim geldi?" sorusu, gelen kişinin kim olduğunu öğrenmek için sorulur. Sorulan şey, zamirin kendisidir.

Pratik bir ipucu olarak, okuduğun bir metindeki zamirlerin altını çizerek veya yanına ilgili ismin adını yazarak pratik yapabilirsin. Bu, zamirlerin dil içindeki işlevini daha iyi kavramana yardımcı olacaktır. Örneğin, 50 sayfalık bir okuma ödevinde karşına çıkan her zamir için bu yöntemi uygulasan, hem kelime haznen gelişir hem de dilbilgisel yapıyı daha iyi anlarsın.