🗞️ Manisa Haber

Xls XLSX ne demek?

18 Haziran 2025 Manisa Haber

XLS ve XLSX: Excel Dosyalarının Farkı Ne?

Excel'le çalışıyorsan, muhtemelen bu dosya uzantılarına denk gelmişsindir: .xls ve .xlsx. Aralarındaki farkı bilmek, özellikle farklı sürümler kullanan kişilerle dosya alışverişi yaparken işini çok kolaylaştırır. Deneyimlerime göre, bu ayrımı netleştirmek, veri bütünlüğünü korumak ve uyumluluk sorunlarını önlemek için kritik.

.XLS: Eski Nesil Dosyalar

.xls uzantısı, Excel'in Excel 2003 ve daha önceki sürümleri için kullanılan varsayılan dosya biçimidir. Bu format, aslında bir Binary Interchange File Format (BIFF) üzerine kuruludur. Yani veriler, ikili bir yapıda depolanır. Bu, dosyaların hem daha küçük olmasını hem de nispeten daha hızlı açılmasını sağlardı.

Ancak .xls'nin bazı önemli sınırlamaları var:

  • Satır ve Sütun Limiti: En büyük kısıtlamalardan biri, bir çalışma sayfasında bulunabilecek satır ve sütun sayısıdır. Excel 2003'te bu limit 65.536 satır ve 256 sütun (A'dan IV'e kadar) ile sınırlıydı. Modern veri setleri için bu rakamlar oldukça yetersiz kalabiliyor.
  • Performans Sorunları: Çok büyük veri setleriyle çalışırken veya karmaşık formüller kullandığında, .xls dosyaları oldukça yavaşlayabilir ve hatta Excel'in yanıt vermemesine neden olabilir.
  • Güvenlik Zayıflıkları: Eski dosya formatları, makro virüsleri gibi güvenlik tehditlerine karşı daha savunmasız olabiliyor.
  • Sınırlı Özellikler: Daha yeni Excel sürümlerinde gelen birçok gelişmiş özellik (örneğin, Conditional Formatting'in daha gelişmiş kullanımları, yeni grafik türleri, daha fazla fonksiyon vb.) .xls formatında tam olarak desteklenmeyebilir veya dosya boyutu orantısız derecede artabilir.

Özetle, eğer çok eski bir Excel sürümüyle çalışıyorsan veya çok basit tablolarla uğraşıyorsan .xls işini görebilir. Ama günümüz standartlarında, özellikle veri analizi, büyük tablolar veya paylaşımlı ortamlarda kullanmak pek tavsiye edilmez.

.XLSX: Yeni Nesil ve Daha Yetenekli

.xlsx uzantısı ise Excel'in Excel 2007 ve sonraki sürümleri için tanıtılan ve günümüzde standart haline gelen dosya biçimidir. Bu format, adından da anlaşılacağı gibi, Office Open XML (OOXML) standartlarına dayanır. Temelde .xlsx dosyaları, bir ZIP arşivi içerisinde XML dosyaları şeklinde saklanan verilerdir.

Bu yeni yapı, .xls'ye göre devrim niteliğinde avantajlar sunar:

  • Genişletilmiş Kapasite: Satır ve sütun limitleri inanılmaz derecede artmıştır. Artık bir çalışma sayfasında 1.048.576 satır ve 16.384 sütun (XFD'ye kadar) ile çalışabiliyorsun. Bu, büyük veri setleriyle başa çıkmanı kolaylaştırır.
  • Daha İyi Performans ve Daha Küçük Dosya Boyutları: ZIP sıkıştırması sayesinde .xlsx dosyaları genellikle .xls formatına göre daha küçüktür. Ayrıca veri işleme ve formül hesaplamaları çok daha hızlıdır. Deneyimlerime göre, 100.000 satırlık bir veri setinde bile farkı hissedersin.
  • Gelişmiş Özellikler Desteği: Yeni Excel sürümlerinin tüm harika özellikleri (yeni fonksiyonlar, daha iyi veri doğrulama, gelişmiş grafik seçenekleri, Power Pivot, Power Query gibi özellikler) .xlsx formatında sorunsuz çalışır.
  • Artan Güvenlik: XML tabanlı yapı ve ZIP arşivi formatı, makrolar ve diğer potansiyel güvenlik risklerini yönetmek için daha iyi mekanizmalar sunar. Makro içeren dosyalar genellikle .xlsm uzantısıyla kaydedilir.

Deneyimlerime göre, eğer verilerini güvenli, hızlı ve tüm modern Excel özellikleriyle kullanmak istiyorsan, .xlsx formatını tercih etmelisin. Çoğu durumda varsayılan olarak bu formatta kaydedilir zaten.

Hangi Formatı Ne Zaman Kullanmalı?

Bu ayrım, özellikle farklı Excel sürümleri kullanan kişilerle çalışırken karşına çıkar. Eğer sen Excel 2007 veya daha yeni bir sürüm kullanıyorsan, otomatik olarak .xlsx formatında kaydedersin.

Şu durumlarda dikkatli olmalısın:

  • Eğer dosya gönderdiğin kişi Excel 2003 veya daha eski bir sürüm kullanıyorsa, ona .xlsx formatında bir dosya gönderdiğinde genellikle açamaz veya özellikler kaybolabilir. Bu durumda dosyayı kaydedip gönderirken "Excel 97-2003 Çalıştırılabilir" seçeneğini seçerek .xls formatında kaydetmen gerekir. Bu seçeneği Dosya > Farklı Kaydet menüsünde bulabilirsin.
  • Eğer sen Excel 2003 veya daha eski bir sürüm kullanıyorsan ve karşı taraf .xlsx formatında bir dosya gönderirse, bu dosyayı açmak için Excel sürümünü yükseltmen veya bir uyumluluk paketi yüklemen gerekebilir.

Pratik bir öneri: Eğer hangi sürümün kullanılacağından emin değilsen, her zaman en uyumlu format olan .xls'yi kullanmayı düşünebilirsin. Ancak bu, yukarıda bahsettiğim kapasite ve performans sınırlamaları anlamına gelir. Günümüzde çoğu kişi güncel sürümler kullandığı için .xlsx varsayılan ve en iyi seçenektir.