Altında zekat nasıl hesaplanır?
Altında Zekat Nasıl Hesaplanır?
Altın zekatını hesaplamak aslında sanıldığından daha basit. Temel kural şu: Elindeki altının miktarı belirli bir eşiği, yani nisab miktarını aştığında zekat farz olur. Nisab miktarı, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın güncel verilerine göre 80.18 gram altındır. Eğer elinde bu miktardan az altın varsa, zekat verme sorumluluğun doğmaz.
Nisab miktarını aştığını varsayalım. Örneğin, 100 gram altının var. Bu durumda hesaplama şu şekilde ilerler:
Hesaplama Yöntemi ve Altın Türleri
Zekat hesaplamasında elindeki altının saf altın olması önemlidir. Yani yatırım amaçlı aldığın, üzerinde herhangi bir işleme veya taş olmayan külçe altınlar, bilezikler, küpeler veya diğer ziynet eşyaları (eğer yatırım amaçlı kullanılıyorsa) bu kapsama girer. Kullanım amaçlı takılar (düğünde takılan, günlük hayatta kullanılan ve ziynet değeri taşıyan altınlar) ise fıkıh alimlerinin çoğunluğuna göre zekata tabi değildir. Bu ayrımı iyi yapmak gerekiyor.
Eğer altının saflığı %100 değilse (örneğin 22 ayar veya 14 ayar altın bileziklerin varsa), öncelikle bunun saf altına çevrilmiş karşılığını bulman gerekir. Ancak pratikte, bu tür durumlarda toplam gramaj üzerinden ve genel bir yaklaşımla hesaplama yapıldığı da görülür. En doğru yöntem, altının ayarına göre saf altın oranını bulup, o miktarı nisab ile karşılaştırmaktır. Örneğin, 100 gram 22 ayar altının saf altını yaklaşık 91.6 gramdır.
Hesaplama formülü oldukça nettir: Toplam Altın Gramı / 40 = Zekat Miktarı. Yani, elindeki saf altının kırkta birini (onda birini değil, çeyreğini değil, kırkta birini) zekat olarak vermen gerekir.
Pratik Hesaplama Örneği
Diyelim ki elinde 150 gram yatırım amaçlı 24 ayar altın var. Bu miktar, 80.18 gramlık nisabı fazlasıyla aşıyor. Şimdi zekatını hesaplayalım:
- Toplam Altın: 150 gram
- Hesaplama: 150 gram / 40 = 3.75 gram
Yani, bu 150 gram altının karşılığında 3.75 gram altını zekat olarak vermen farz olur. Bu 3.75 gram altını dilersen nakit olarak da verebilirsin. O günkü altının gram fiyatını öğrenip, 3.75 gramın karşılığı olan parayı ihtiyacı olanlara ulaştırabilirsin.
Zekat Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Deneyimlerime göre, zekatını verirken iki şeye dikkat etmek önemli. Birincisi, ihtiyaç sahiplerini doğru belirlemek. Zekatın gerçek amacı, toplumdaki yoksulluk sınırında yaşayan veya fakir olan kişilere yardım eli uzatmaktır. Kimlere vereceğini belirlerken bu prensibi göz önünde bulundur. İkincisi ise, niyeti samimi tutmak. Zekat, Allah rızası için yapılan bir ibadettir. Hesaplamayı doğru yapmak kadar, bu ibadeti içtenlikle yerine getirmek de değerlidir.
Eğer ziynet altınların da yatırım amaçlı ise ve nisabı aşıyorsa, bu altınları da hesaplamana dahil edebilirsin. Ancak dediğim gibi, günlük kullanımda olan ve ziynet değeri taşıyan altınlar için zekat farz değildir. Bu ayrımı yapmak, özellikle hanımlar için önemli bir nokta olabilir.