Birinci Dünya Savaşı neden çıktı?

03.03.2025 0 görüntülenme

Birinci Dünya Savaşı, yirminci yüzyılın başlarında Avrupa'yı kasıp kavuran ve tüm dünyayı etkileyen büyük bir çatışmaydı. Peki, bu devasa savaşın fitilini ateşleyen kıvılcım neydi? Birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle, savaşın çıkışı kaçınılmaz hale geldi. Bu blog yazısında, Birinci Dünya Savaşı'nın nedenlerini derinlemesine inceleyeceğiz.

Milliyetçilik Rüzgarları

19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başları, milliyetçilik akımının yükselişine tanık oldu. Özellikle Balkanlar'da, farklı etnik gruplar kendi bağımsız devletlerini kurmak istiyorlardı. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu gibi çok uluslu devletler, bu milliyetçi hareketlerle baş etmekte zorlanıyordu. Milliyetçilik, devletler arasındaki rekabeti körükleyerek savaş için uygun bir zemin hazırladı.

Emperyalizm ve Sömürgecilik Yarışı

Avrupa devletleri, ekonomik ve siyasi güçlerini artırmak amacıyla sömürgecilik yarışına girmişlerdi. Afrika ve Asya'da geniş topraklara sahip olmak, devletler arasındaki rekabeti daha da artırdı. Almanya gibi yükselen güçler, sömürge paylaşımından yeterince pay alamadıklarını düşünüyorlardı. Bu durum, emperyalist rekabeti bir çatışma potansiyeli haline getirdi.

Askeri Yığılma ve İttifaklar

Avrupa devletleri, olası bir savaş için sürekli olarak ordularını güçlendiriyorlardı. Bu askeri yığılma, bir güvensizlik ortamı yarattı ve her devlet diğerinin niyetlerinden şüphe duymaya başladı. Ayrıca, devletler arasında karmaşık ittifak sistemleri kurulmuştu. Örneğin, Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya arasında Üçlü İttifak bulunurken, İngiltere, Fransa ve Rusya arasında ise Üçlü İtilaf vardı. Bu ittifaklar, küçük bir kıvılcımın büyük bir savaşa dönüşmesine zemin hazırladı.

Saraybosna Suikastı: Bardağı Taşıran Son Damla

28 Haziran 1914'te, Avusturya-Macaristan veliaht prensi Franz Ferdinand'ın Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi, bardağı taşıran son damla oldu. Avusturya-Macaristan, Sırbistan'ı sorumlu tutarak savaş ilan etti. İttifaklar gereği, diğer Avrupa devletleri de savaşa dahil oldu ve böylece Birinci Dünya Savaşı başlamış oldu.

Sonuç olarak, Birinci Dünya Savaşı'nın çıkışında milliyetçilik, emperyalizm, askeri yığılma ve ittifaklar gibi birçok faktör etkili oldu. Saraybosna suikastı ise sadece bu karmaşık zincirin tetikleyicisi oldu. Bu büyük savaşın nedenlerini anlamak, gelecekte benzer felaketlerin yaşanmaması için önemlidir.