D ile bitki mi?
"D" ile Başlayan Bitkiler: Sadece Bir Başlangıç
Öyle sanıyorum ki aklında "D" harfi ile başlayan bitki isimleri var ve ne olduğunu merak ediyorsun. Aslında bu harfle başlayan o kadar çok ve birbirinden ilginç bitki var ki, sadece birkaç tanesini bilmek bile bahçecilik merakını iyice alevlendirecektir. Deneyimlerime göre, bu bitkiler hem görsel olarak etkileyici hem de bakımları çoğu zaman oldukça keyifli olabiliyor.
Dayanıklı ve Gösterişli: Datura (Boru Çiçeği)
Datura, yani bilinen diğer adıyla boru çiçeği, aslında Solanaceae familyasına ait, yani domates ve patlıcanla akraba bir bitki! Bu özelliğiyle bile ne kadar ilginç olduğunu anlayabilirsin. Özellikle büyük, trompet şeklindeki çiçekleri ve genellikle beyaz veya mor renkte olmalarıyla bilinirler. Yaz aylarından sonbahara kadar çiçek açan bu bitki, sıcak ve bol güneşli ortamlarda en iyi performansı gösterir. Toprak konusunda çok seçici değillerdir ama iyi drenajlı, humuslu toprakları tercih ederler.
Deneyimlerime göre Datura yetiştirirken dikkat etmen gereken en önemli nokta, bazı türlerinin zehirli olabileceğidir. Bu yüzden çocukların ve evcil hayvanların ulaşamayacağı yerlerde tutmakta fayda var. Sulama konusunda ise toprağın üst katmanı kuruduğunda bolca su vermek en iyisidir. Birkaç yıl önce yetiştirdiğim bir Datura, ortalama olarak günde bir litreye yakın su tüketiyordu ve çiçekleri geceleri inanılmaz güzel bir koku yayıyordu. Tohumdan veya çelikten kolayca çoğaltılabilir.
Yeşilin Farklı Tonları: Dahlia (Dalia)
Dahlia ise bahçelerin vazgeçilmezlerinden, tam bir renk cümbüşü. Her ne kadar çoğumuz onu çiçekleriyle tanısak da, aslında bir yumru köklü bitkidir. Bu da, kışın köklerini topraktan çıkarıp serin bir yerde saklayarak ertesi sene tekrar dikebileceğin anlamına gelir. 100'den fazla türü ve binlerce çeşidi bulunan Dahlia'lar, çiçeklerinin boyutundan şekline, renginden katmanlılığına kadar inanılmaz çeşitlilik sunar. Küçük, papatyamsı çiçeklerden devasa, ponpon benzeri çiçeklere kadar her zevke hitap eden bir Dahlia bulmak mümkün.
Dahlia yetiştirmek için bol güneş alan bir yer seçmelisin. Toprak tercihi yine iyi drenajlı ve besleyici topraklardır. Filizlenme dönemi için ilkbahar başı idealdir. İlk donlar başlamadan önceki haftalarda, toprağın altındaki yumrularını dikkatlice kazıp, üzerindeki toprağı silkeledikten sonra gazete kağıdı veya kuru talaş içine sararak serin (yaklaşık 5-10 derece) ve karanlık bir yerde saklayabilirsin. Deneyimlerime göre, bu yumruları bahar başında yaklaşık 5-10 cm derinliğinde ve birbirine 30-40 cm mesafe bırakarak dikmek, bol çiçeklenme için en iyi yöntemdir. Destek çubuklarına ihtiyaç duyabilen çeşitleri olduğunu da unutmamak gerek.
Doğanın Minik Süprizleri: Dianthus (Karanfil)
Dianthus, yani karanfil dediğimizde aklına ilk gelenler büyük ihtimalle buketlerde gördüğümüz çeşitler olabilir. Ancak Dianthus ailesi aslında çok daha geniştir ve minyatür türleri de bulunur. Bu küçük yapılı, genelde kenarları tırtıklı çiçekler, bahçelerde ön sıralarda, saksılarda veya taş bahçelerinde harika durur. Genellikle pembe, kırmızı, beyaz ve alacalı renklerde karşımıza çıkarlar. Bazı türleri hoş bir kokusuyla da bilinir.
Dianthus'lar, tam güneşli ortamlarda ve iyi drene olan topraklarda mutlu olurlar. Çok fazla suya ihtiyaç duymazlar; hatta aşırı sulama kök çürümesine yol açabilir. Deneyimlerime göre, toprağın tamamen kuruduğunu hissettiğinde sulama yapmak yeterlidir. Yaz boyu çiçeklenmeleri için çiçekleri soldukça budaman, yeni çiçeklerin açmasını teşvik edecektir. Tohumdan veya çelikten yetiştirmesi oldukça kolaydır. Özellikle taş bahçelerinde veya saksılarda kullananlar için, yaklaşık 15-20 cm aralıklarla dikmeleri yeterli olacaktır.