ROACCUTANE ilaç ne için kullanılır?
Roaccutane (İzotretinoin) Nedir ve Ne İçin Kullanılır?
Eğer şiddetli akneleri (sivilceleri) ile mücadele ediyorsan, muhtemelen Roaccutane (etken maddesi izotretinoin) ismini duymuşsundur. Bu ilaç, özellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen inatçı akne türlerinde, bir nevi son çare olarak görülür. Deneyimlerime göre, ortalama bir gençlik aknesi vakasında aylar süren topikal (sürülen) kremler ve antibiyotikler işe yaramadığında, doktorlar Roaccutane'ı reçete edebilir.
Bu ilaç, cildindeki yağ bezlerinin (sebaceous glands) büyüklüğünü ve sebum (yağ) üretimini ciddi şekilde azaltarak etki eder. Sivilcelerin oluşmasındaki temel nedenlerden biri bu yağın fazla olmasıdır. Roaccutane ayrıca, cildindeki propioni bakterisinin çoğalmasını da engeller ve iltihabı azaltır. Kısacası, sivilce oluşum zincirinin birçok halkasına aynı anda müdahale eder.
Neden bu kadar güçlü bir ilaç? Çünkü izotretinoin, A vitamini türevlerinden biridir ve vücutta oldukça belirgin değişikliklere neden olabilir. Bu nedenle kullanımı mutlaka bir dermatolog (cildiye uzmanı) tarafından sıkı bir şekilde takip edilmelidir. Kendi başına veya internetten bulduğun bilgilerle bu ilacı kullanmaya başlamak son derece tehlikelidir.
Roaccutane Tedavisi Nasıl İşler ve Nelere Dikkat Etmelisin?
Roaccutane tedavisi genellikle 4 ila 6 ay sürer. Dozaj, kişinin kilosuna ve aknenin şiddetine göre ayarlanır. Tedavi boyunca doktorunla düzenli olarak görüşmen çok önemlidir. Genellikle her ay kan tahlilleri istenir. Bu tahliller, karaciğer fonksiyonlarını, kolesterol seviyelerini ve kan hücrelerini kontrol etmek içindir. Eğer bu değerlerde bir anormallik olursa, doz ayarlanabilir veya ilaç kesilebilir.
Tedavinin en bilinen yan etkilerinden biri kuruluktur. Dudakların, burnun, gözlerin ve cildin çok kuru hale gelebilir. Bu durumu yönetmek için:
- Dudakların için sürekli nemlendirici dudak balmı kullanmalısın. Özellikle SPF içerenler tercih edilebilir.
- Cilt kuruluğu için ağır, yağlı olmayan nemlendiriciler kullanabilirsin. Doktorun önereceği özel nemlendiriciler de olabilir.
- Göz kuruluğu için suni gözyaşı damlaları faydalı olabilir.
- Burun içi kuruluğunu önlemek için doktorun burun içine sürülen nemlendirici kremler veya spreyler önerebilir.
En büyük endişe kaynağı ise gebeliktir. Roaccutane, ciddi doğum kusurlarına yol açabilir. Bu nedenle, tedavi süresince ve tedavi bittikten sonra belli bir süre (genellikle 1 ay) boyunca kesinlikle hamile kalmamalısın. Eğer doğurganlık çağında bir kadınsan, doktorun tedavi öncesinde ve sırasında iki farklı doğum kontrol yöntemi kullanmanı isteyecektir. Tedaviye başlamadan önce hamile olmadığını kanıtlayan bir test yapılması da zorunludur.
Yan Etkiler ve Özel Durumlar
Kuruluk dışında, deneyimlerime göre bazı kişilerde kas ve eklem ağrıları görülebilir. Bu ağrılar genellikle hafiftir ve dinlenmeyle geçer. Ancak şiddetliyse mutlaka doktoruna bildir. Bazı kişilerde baş ağrısı, mide bulantısı gibi geçici yan etkiler de görülebilir.
Daha nadir görülen ancak önemli yan etkiler arasında depresyon, anksiyete ve ruh hali değişiklikleri yer alır. Eğer böyle bir duygu durum değişikliği yaşarsan, bunu hemen doktorunla paylaşmalısın. Gerekirse psikolojik destek alınabilir veya ilaç dozu ayarlanabilir.
Güneş hassasiyeti de artar. Bu nedenle güneşten korunmak çok önemlidir. Yüksek faktörlü güneş kremi kullanmak, şapka takmak ve öğle saatlerinde doğrudan güneşe maruz kalmamak gerekir. Ayrıca, tedavi bittikten sonra bir süre cilt soyma işlemlerinden (peeling, lazer vb.) kaçınmalısın.
Roaccutane Tedavisinin Potansiyeli ve Sınırları
Roaccutane, şiddetli aknelerde %80-90 oranında başarı sağladığı bilinen etkili bir tedavidir. Birçok hasta için sivilce sorununu kökten çözebilir veya en azından yıllarca süren akne izlerinin oluşmasını engelleyebilir. Tedavi bittikten sonra akne tamamen yok olmasa bile, akneler çok daha hafif bir şekilde geri dönebilir. Hatta bazı kişilerde akne hiç tekrarlamaz.
Ancak, bu ilaç sihirli bir değnek değildir. Tedavi süresince ve sonrasında da cildine iyi bakmaya devam etmen önemlidir. Sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve stresten uzak durmak genel cilt sağlığın için her zaman faydalıdır.
Unutma ki her birey farklıdır. Senin için en doğru tedavi yöntemi, sadece seni muayene eden ve durumunu değerlendiren bir dermatolog tarafından belirlenebilir. Eğer Roaccutane düşünüyorsan, ilk adımını bir cildiye uzmanı ile görüşerek atmalısın.