Teog ne zaman değişti?
TEOG'un Değişim Süreci: Ne Zaman ve Neden Dönüştü?
Eğitim sistemimizin en sancılı konularından biriydi TEOG, değil mi? Hatırlarsan, sınav stresi dediğimiz şey tam olarak bu dönemde zirve yapıyordu.
- sınıfın sonundaki o tek sınav, öğrencilerin hayatının dönüm noktası gibi lanse ediliyor, aileler üzerindeki baskı inanılmaz boyutlara ulaşıyordu. İşte tam da bu noktada sistem değişti ve yerine LGS geldi.
Peki, bu değişim ne zaman oldu, neden gerekli görüldü? Gelin bu süreci biraz daha yakından inceleyelim.
TEOG'dan LGS'ye Geçiş: Tarih ve Gerekçeler
TEOG (Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi), 2013-2014 eğitim öğretim yılında yürürlüğe girdi. Yani yaklaşık 4 yıl kadar uygulandı diyebiliriz. Bu sistemle birlikte merkezi sınavlar yerine, okul notları ve belirli derslerden yapılan merkezi sınavlardan oluşan karma bir yapı kuruldu. Ancak bu karma yapı bile beklenen sonucu vermedi.
Temel sorun şuydu: TEOG da bir sınavdı ve öğrenciler üzerindeki baskıyı azaltmak yerine, okuldaki derslerin tamamına eşit derecede önem verilmesini gerektiriyordu. Bu da yine aynı türde bir öğrenme alışkanlığına ve başarı odaklılığa yol açıyordu. Öğrencilerin yaratıcılığı, eleştirel düşünme becerileri ikinci planda kalıyordu.
Asıl kırılma noktası 2017 yılıydı. Dönemin Milli Eğitim Bakanı'nın yaptığı açıklamalarla TEOG'un kaldırılacağı ve yerine daha farklı bir sistemin geleceği duyuruldu. Bu duyuru sonrası öğrencilerin ve velilerin kafası oldukça karışmıştı. Deneyimlerime göre, bu tür köklü değişikliklerin duyurusu yapıldığında bile tam olarak ne olacağı belirsiz kalabiliyordu.
Peki neden değişti? En temel gerekçe, yukarıda da belirttiğim gibi, sınav odaklılığı kırmak ve öğrencilerin okula bağlı kalmasını sağlamaktı. Yani, öğrencilerin liseye geçerken kendi bölgelerindeki okulları tercih etmelerini, okul başarılarının daha ön plana çıkmasını sağlamak istediler. Bu amaçla, 2017-2018 eğitim öğretim yılının sonunda TEOG'un son sınavları yapıldı ve 2018 Haziran ayında ilk LGS (Liselere Giriş Sistemi) sınavı gerçekleştirildi.
LGS'nin Getirdikleri: Farklar ve Etkiler
LGS, TEOG'dan önemli ölçüde farklılaştı. En büyük fark, merkezi sınavın kapsamı. LGS'de sadece
- sınıfın ikinci dönemindeki müfredatından soru soruluyor. Bu, öğrencilerin tüm ortaokul boyunca öğrendiklerini değil, daha güncel konulara odaklanmasını sağlıyor.
LGS'nin yapısı da şöyleydi:
- Sözel Bölüm: Türkçe, İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Yabancı Dil derslerinden toplam 50 soru. (Bu bölümün ilk uygulamada MEB tarafından "sözel" olarak adlandırılmasına rağmen, soruların ağırlıklı olarak sözel mantık ve okuduğunu anlama üzerine kurulu olması dikkat çekiciydi.)
- Sayısal Bölüm: Matematik ve Fen Bilimleri derslerinden toplam 40 soru.
Bu yapı, öğrencilerin daha çok analitik düşünme ve problem çözme becerilerini ölçmeyi hedefliyordu. Deneyimlerime göre, bu değişim bazı öğrenciler için olumlu olsa da, ilk yıllarda sınavın zorluk seviyesi ve beklentiler arasındaki farklar ciddi bir karmaşa yarattı.
Velilere yönelik pratik bir öneri: LGS'ye hazırlık sürecinde sadece konu anlatım kitaplarına değil, bol bol deneme sınavı ve çıkmış sorulara odaklanın. Bu, sınavın formatına ve soru tiplerine aşina olmanızı sağlar.
Değişimin Öğrenci ve Aile Üzerindeki Etkileri
Her sınav değişikliği gibi bu geçiş de hem öğrenciler hem de aileler üzerinde yoğun bir etki yarattı. TEOG'un getirdiği sürekli sınav baskısı yerine, LGS ile birlikte daha yoğun bir hazırlık dönemi ve sınavın kendisinin daha belirleyici hale gelmesi söz konusu oldu.
Deneyimlerime göre: LGS, özellikle yüksek puanlı okulları hedefleyen öğrenciler için daha stratejik bir hazırlık gerektiriyor. Bu süreçte öğrencilerin genel kültürünü destekleyecek, okuduğunu anlama becerisini geliştirecek aktivitelere yönelmesi çok önemli. Örneğin, bol bol kitap okumak, güncel olayları takip etmek sayısal derslerdeki problem çözme mantığını da destekleyebilir.
Ayrıca, sınav sadece bilgi ölçmekle kalmıyor, aynı zamanda öğrencinin stres yönetimi ve zaman yönetimi becerilerini de ortaya çıkarıyor. Sınav anında panik yapmadan, stratejik davranabilen öğrenciler daha başarılı oluyor.
Ailelere önemli bir ipucu: Bu süreçte çocuğunuzun motivasyonunu yüksek tutmaya özen gösterin. Sadece sınav başarısına odaklanmak yerine, öğrenme sürecini de destekleyin. Birlikte vakit geçirmek, keyifli aktiviteler yapmak, sınav kaygısını azaltmada büyük rol oynar.