🗞️ Manisa Haber

Excelde if nasıl yapılır?

18 Haziran 2025 Manisa Haber

Excel'de Eğer (IF) Fonksiyonu ile Verilerinizi Konuşturun

Excel'de `EĞER` (veya İngilizce versiyonunda `IF`) fonksiyonu, basit bir mantıkla çalışan ama inanılmaz güçlü bir araç. Temelde şunu yapar: Belirli bir koşul doğruysa bir şey yap, yanlışsa başka bir şey yap. Bu kadar basit! Ama hayatı kurtaran birçok işin temelinde bu fonksiyon yatıyor.

  1. EĞER Fonksiyonunun Temel Yapısı: Koşul, Doğruysa, Yanlışsa

`EĞER` fonksiyonunun sihirli formülü şöyledir:

`=EĞER(Mantıksal_Test; Değer_Eğer_Doğru; Değer_Eğer_Yanlış)`

Burada ne anlama geliyor bir bakalım:

* Mantıksal_Test: Bu kısım, Excel'in kontrol edeceği önerme. Mesela, bir hücredeki değerin belirli bir sayıdan büyük olup olmadığını, iki metnin aynı olup olmadığını veya bir tarihin belirli bir tarihten sonra olup olmadığını kontrol edebilirsin. `A1>10`, `B2="Tamamlandı"`, `C3

* Değer_Eğer_Doğru: Eğer Mantıksal_Test DOĞRU çıkarsa, Excel bu hücreye ne yazacaksa o buraya yazılır. Bu bir metin olabilir (tırnak içinde, örneğin `"Geçti"`), bir sayı olabilir (`100`), başka bir hücrenin değeri olabilir (`E1`) veya hatta başka bir fonksiyonun sonucu olabilir.

* Değer_Eğer_Yanlış: Eğer Mantıksal_Test YANLIŞ çıkarsa, Excel bu hücreye ne yazacaksa o da buraya yazılır. Bu da tıpkı Doğruysa kısmı gibi metin, sayı, hücre referansı veya fonksiyon sonucu olabilir.

Örnek: Bir öğrencinin notuna göre "Geçti" veya "Kaldı" yazmak istiyorsun. Notlar A1 hücresinde olsun ve geçme notu 50 olsun.

Formül şöyle olur: `=EĞER(A1>=50; "Geçti"; "Kaldı")`

Eğer A1 hücresinde 75 yazıyorsa, formül "Geçti" sonucunu verir. Eğer 40 yazıyorsa, "Kaldı" sonucunu verir. Deneyimlerime göre, bu basit kullanım bile raporlama ve analizlerde büyük fark yaratıyor.

  1. İçi İçe EĞER Fonksiyonları: Durumları Çoğaltmak

Peki, üç farklı sonuç varsa ne olacak? Mesela not aralıklarına göre "A", "B", "C" harfleri vermek istiyorsun. İşte burada içiçe `EĞER` fonksiyonları devreye giriyor. Bir `EĞER` fonksiyonunun "Değer_Eğer_Yanlış" kısmına başka bir `EĞER` fonksiyonu yerleştirebilirsin.

Örnek: Notlar yine A1 hücresinde. 85 ve üstü "A", 70-84 arası "B", 70 altı "C" olacak.

Formül şöyle olur:

`=EĞER(A1>=85; "A"; EĞER(A1>=70; "B"; "C"))`

Şimdi bu formül nasıl çalışıyor?

  1. Önce `A1>=85` kontrol edilir. Eğer doğruysa sonuç "A" olur ve işlem biter.
  2. Eğer `A1>=85` yanlışsa (yani not 85'ten küçükse), Excel ikinci `EĞER` fonksiyonuna geçer: `EĞER(A1>=70; "B"; "C")`.
  3. Burada `A1>=70` kontrol edilir. Eğer doğruysa (yani not 70-84 arasındaysa) sonuç "B" olur.
  4. Eğer `A1>=70` de yanlışsa (yani not 70'ten de küçükse), o zaman sonuç "C" olur.

Bu şekilde, koşulları mantıksal bir zincir halinde kurarak istediğin kadar ayrımı yapabilirsin. Tabii çok fazla içiçe `EĞER` kullanmak formülü okumayı zorlaştırabilir. Bu durumda `EĞERSAY` (veya `IFS`) gibi daha modern fonksiyonları da düşünebilirsin, ama mantığı anlamak için içiçe `EĞER` harika bir başlangıç.

  1. Metin Karşılaştırmaları ve Tarih Mantıkları

`EĞER` fonksiyonu sadece sayılarla değil, metinlerle ve tarihlerle de harika çalışır.

* Metin Karşılaştırması: İki hücredeki metnin aynı olup olmadığını kontrol edebilirsin.

Örnek: A1 hücresindeki proje durumu "Tamamlandı" ise B1 hücresindeki görevi uygula, değilse başka bir şey yap.

Formül: `=EĞER(A1="Tamamlandı"; "Gerekli sguardo"; "Devam Ediyor")`

Burada dikkat etmen gereken nokta, metinleri tırnak içine almak. Büyük/küçük harf duyarlılığı da önemlidir. Eğer A1'de "tamamlandı" yazıyorsa ve sen "Tamamlandı" diye kontrol edersen, bu YANLIŞ döner. Eğer hassasiyet istemiyorsan, `KÜÇÜLT` (veya `LOWER`) fonksiyonu ile ikisini de küçük harfe çevirip karşılaştırabilirsin: `=EĞER(KÜÇÜLT(A1)="tamamlandı"; "Gerekli sguardo"; "Devam Ediyor")`

* Tarih Mantıkları: Belirli bir tarihten önce mi sonra mı yapılmış, gecikme var mı gibi kontroller için de `EĞER` fonksiyonu idealdir.

Örnek: Teslim tarihi A1 hücresinde, bugünün tarihi ise `BUGÜN()` fonksiyonu ile elde edilir. Eğer teslim tarihi bugünden önce ise "Gecikti", değilse "Zamanında" yazsın.

Formül: `=EĞER(A1

Eğer A1'de 15.06.2023 yazıyorsa ve bugün 16.06.2023 ise, bu formül "Gecikti" sonucunu verecektir.

  1. Pratik İpuçları ve Öneriler

* Formülün Kendisi de Bir Değerdir: `EĞER` fonksiyonunun "Değer_Eğer_Doğru" veya "Değer_Eğer_Yanlış" kısımlarına sadece metin veya sayı değil, `TOPLA` (SUM), `ORTALAMA` (AVERAGE), `ÇARPIM` (PRODUCT) gibi başka fonksiyonların sonuçlarını da yazabilirsin. Bu, karmaşık hesaplamaları otomatikleştirmene olanak tanır.

* Sıfırları Gizlemek: Genellikle bir hesaplama sonucu sıfır çıkarsa bu hücrede görüntülenir. Bunu gizlemek için şöyle bir yöntem kullanabilirsin: `=EĞER(TOPLA(A1:A10)=0; ""; TOPLA(A1:A10))`. Eğer A1'den A10'a kadar olan toplam sıfırsa hücre boş kalır, değilse toplamı gösterir. Bu, tablolarını daha temiz gösterir.

* Hata Kontrolü: `EĞERHATA` (IFERROR) fonksiyonu ile birlikte kullanıldığında daha da güçlenir. Bir formül hata verirse (örneğin, bölme hatası gibi), `EĞERHATA` ile bu hatayı istediğin bir metinle veya boşlukla değiştirebilirsin. Örneğin: `=EĞERHATA(A1/B1; "Hata var")`. Eğer B1 sıfırsa ve A1/B1 hatası oluşursa, hücreye "Hata var" yazılır.

* Formülleri Kopyalamadan Önce Test Et: Özellikle içiçe `EĞER` kullandığında, formülü tek bir hücreye yazdıktan sonra kenarlarındaki küçük kareyi tutup aşağı sürükleyerek kopyalamadan önce sonucun doğru çıktığından emin ol. Yanlışlıkla hücre referanslarının kayması (örneğin, mutlak referans kullanmaman) istenmeyen sonuçlar doğurabilir.

`EĞER` fonksiyonu Excel'deki en temel ama en güçlü araçlardan biri. Bu temel mantığı kavradığında, verilerinle yapabileceğin analizlerin sınırı ortadan kalkar. Bol pratikle bu fonksiyonu ustalaşmak emin ol sana çok zaman kazandıracak.