Meşrutiyet dönemi nasıl başlamıştır?

Osmanlı İmparatorluğu'nun çalkantılı dönemlerinden biri olan Meşrutiyet Dönemi, imparatorluğun geleceği için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu dönem, Meşrutiyet fikrinin doğuşu ve uygulanmasıyla Osmanlı siyasi tarihinde yeni bir sayfa açmıştır. Peki, bu önemli dönem nasıl başlamıştır?

Meşrutiyet Fikri Nasıl Ortaya Çıktı?

Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıldaki zayıflaması, aydınlar arasında farklı çözüm arayışlarına yol açtı. İmparatorluğu kurtarmak ve modernleştirmek isteyen bir grup aydın, Meşrutiyet yani anayasal monarşi fikrini benimsedi. Bu fikir, padişahın yetkilerini bir anayasa ile sınırlamayı ve halkın seçtiği bir meclis aracılığıyla yönetime katılmasını öngörüyordu. Namık Kemal, Ziya Paşa ve Mithat Paşa gibi isimler, Meşrutiyet fikrinin önde gelen savunucuları oldular.

II. Abdülhamid ve Kanun-i Esasi

1876 yılında, Mithat Paşa ve diğer bazı devlet adamlarının baskısıyla II. Abdülhamid tahta geçti. Abdülhamid, tahta geçtikten kısa bir süre sonra, 23 Aralık 1876'da Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anayasası olan Kanun-i Esasi'yi ilan etti. Bu anayasa ile birlikte I. Meşrutiyet Dönemi başlamış oldu. Anayasa, temel hak ve özgürlükleri güvence altına alıyor ve bir parlamento olan Meclis-i Mebusan'ı kuruyordu.

I. Meşrutiyet'in Sonu ve II. Abdülhamid'in İstibdat Dönemi

Ancak, I. Meşrutiyet Dönemi uzun sürmedi. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması üzerine II. Abdülhamid, meclisi feshetti ve Kanun-i Esasi'yi askıya aldı. Böylece, Osmanlı İmparatorluğu'nda 30 yıldan fazla sürecek olan İstibdat Dönemi başladı. Bu dönemde, siyasi baskılar arttı ve muhalifler susturuldu.

II. Meşrutiyet'e Giden Yol

İstibdat Dönemi'ne rağmen, Meşrutiyet fikri canlılığını korudu. Özellikle genç subaylar ve aydınlar arasında örgütlenen İttihat ve Terakki Cemiyeti, Meşrutiyet'in yeniden ilan edilmesi için mücadele etti. 1908 yılında, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin baskısıyla II. Abdülhamid, Kanun-i Esasi'yi yeniden yürürlüğe koymak zorunda kaldı ve II. Meşrutiyet Dönemi başladı.

Meşrutiyet fikrinin doğuşu, Kanun-i Esasi'nin ilanı, İstibdat Dönemi ve İttihat ve Terakki'nin mücadelesi, Meşrutiyet Dönemi'nin başlangıcını hazırlayan önemli olaylardır. Bu dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme çabalarının bir parçası olarak değerlendirilebilir ve imparatorluğun geleceği üzerinde derin etkiler bırakmıştır.