Besmele çekmek hangi durumlarda söylenir?
Besmele Ne Zaman Söylenir?
Bismillahirrahmanirrahim, yani "Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla" demek. Bu kısacık cümle, hayatımızın pek çok anında Allah'ın adını anarak işlerimize başlamamızın bir ifadesi. Deneyimlerime göre, besmele çekmek sadece dini bir vecibe değil, aynı zamanda o işe başlarken bir nevi manevi güç ve bereket dileği. Neden ve ne zaman çektiğimize şöyle bir bakalım.
Her Hayırlı İşin Başlangıcında
İslam'da besmele çekmenin en temel yeri, her hayırlı ve iyi işe başlarken söylenmesidir. Peygamber Efendimiz (SAV) de birçok hadisinde buna işaret etmiştir. Örneğin, yemek yerken, bir yere giderken, bir işe başlarken hep besmele çekmek sünnettir. Bu, o işin Allah'ın rızasıyla olmasını istemenin bir göstergesidir.
- Yemek Yerken: Özellikle sofraya oturup yemeye başlarken çekilen besmele, hem o nimet için şükürdür hem de yemeğin bereketli olmasını dilemektir. Hatta unutursak, hatırladığımızda "Bismillahi evvelehû ve âhırahû" (Allah’ın adıyla, onun evvelinde ve âhirinde) diye çekmek de sünnettir.
- Araba Kullanırken: Arabaya binerken, bir yolculuğa çıkarken de besmele çekilir. Bu, hem yolculuğun selametle geçmesi hem de kazadan korunmak için bir dua gibidir.
- Yeni Bir Şeye Başlarken: Yeni bir kitap okumaya başlarken, yeni bir eşya kullanmaya başlarken, hatta bir ders çalışmaya başlarken bile besmele çekmek, işlerin kolaylaşmasına vesile olabilir.
Besmelenin Anlamı ve Önemi
Besmele çekmek, sadece bir alışkanlık olmamalı. İçinde taşıdığı anlamı bilerek söylemek çok daha kıymetli. "Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla" derken, aslında o işin Allah'ın izni ve yardımıyla olacağını kabul etmiş oluyoruz. Bu, bizim acizliğimizi ve Allah'ın kudretini idrak etmemiz anlamına gelir.
Hadis-i şeriflerde buyrulur ki: "Her kim ki, Allah'ın adını anmadan bir işe başlarsa, o işin bereketi kesilir." Bu ne demek? Başladığımız iş yarım kalabilir, istediğimiz sonucu vermeyebilir ya da o işin manevi karşılığı az olur. Bu yüzden, işin büyüklüğü küçüklüğü fark etmeden besmele çekmek önemlidir. Örneğin, bir evrak imzalamadan önce bile besmele çekmek o işin hayırlı olmasını sağlamak içindir.
Hangi Durumlarda Besmele Çekilmez?
Her şeyde olduğu gibi besmele çekmenin de istisnaları var. Bazı durumlarda besmele çekmek uygun değildir.
- Haram veya Günah Olan İşlerde: Kumar oynamaya başlarken, haksız yere birini aldatmaya çalışırken, dedikodu yapmaya başlarken besmele çekilmez. Çünkü bu tür işler Allah'ın rızasına aykırıdır.
- Bismillah'ın Baştan Sona Rabbimizin İsmi Olmadığı Yerlerde: Kur'an-ı Kerim'in bazı ayetlerinde geçen "Besmele" dışında, bir metnin içinde veya bir cümlenin ortasında Allah ismi geçiyorsa orada ayrıca "Besmele" çekilmez.
Pratik Öneriler
Besmeleyi hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline getirmek için bazı pratik yollar deneyebilirsin:
- Hatırlatıcılar Kullan: Telefonuna veya evine küçük notlar asabilirsin. "Besmele Çekmeyi Unutma" gibi.
- Zikirmatik Kullan: Gün içinde yaptığın tekrar eden işlerde zikirmatik kullanarak besmele çekmeyi alışkanlık haline getirebilirsin.
- Çocuklara Öğret: Çocuklarına da küçük yaşlardan itibaren besmele çekmeyi öğretmek, onların da bu güzel alışkanlığı kazanmasını sağlar. Örneğin, çizgi film izlemeye başlamadan önce birlikte besmele çekebilirsiniz.
Deneyimlerime göre, besmele çekmek sadece dilimizle söylediğimiz bir söz değil, aynı zamanda kalbimizle Allah'a yönelişimizdir. Bu yöneliş, işlerimizi daha bilinçli, daha bereketli ve daha huzurlu yapmamızı sağlar.