Ispanak hangi ayda ekilir nasıl ekilir?

Ispanak Ne Zaman ve Nasıl Ekilir?

Ispanak yetiştirmek aslında oldukça keyifli ve hızlı sonuç veren bir serüven. Eğer kendi bahçen varsa veya balkonunda saksılarda yetiştirmeyi düşünüyorsan, doğru zamanlama ve birkaç temel noktaya dikkat ederek bol bol taze ıspanak elde edebilirsin.

Doğru Ekim Zamanı

Ispanak aslında iki ana mevsimde ekilebilir: sonbahar ve ilkbahar. Ama hangi bölgede yaşadığına göre bu zamanlar biraz farklılık gösterebilir.

• Sonbahar Ekimi: Eğer yaşadığın yerde kışlar çok sert geçmiyorsa, ıspanağı genellikle Eylül sonu ile Ekim ortası arasında ekmek en doğrusudur. Bu dönemde ekilen ıspanaklar kışın daha sakin havalarında yavaş yavaş büyür ve ilkbahar başlarında, hava biraz ısınmaya başladığında hasat edilebilir. Deneyimlerime göre, bu ekim kışın dondurucu soğuklarından korunması gereken bazı bölgelerde, üzerini basit bir örtüyle kapatarak daha iyi sonuç verir.
• İlkbahar Ekimi: İlkbaharda ise hava tamamen ısınmadan, genellikle Mart başı veya Nisan ortası gibi ekim yapabilirsin. Ispanak sıcak havayı pek sevmez, bu yüzden ilkbahar ekiminde sıcaklar bastırmadan hızlıca büyüyüp olgunlaşması önemlidir. Eğer çok sıcak bir bölgede yaşıyorsan, ilkbahar ekiminde daha erken ekim yapıp sıcaklar başlamadan hasat etmek en iyisidir.

Genel bir kural olarak, ıspanak için en ideal toprak sıcaklığı 7°C ile 18°C arasıdır. Bu sıcaklık aralığı, hem çimlenme hem de büyüme için uygundur.

Nasıl Ekilir: Adım Adım Uygulama

Ispanak ekimi oldukça pratiktir. İşte izlemen gereken temel adımlar:

• Toprak Hazırlığı: Ispanak, iyi drene edilmiş, humusça zengin toprakları sever. Ekimi yapacağın alanı güzelce havalandır, varsa eski bitki kalıntılarını temizle. Toprağı işlerken içine kompost veya iyi yanmış çiftlik gübresi karıştırmak, ıspanakların daha sağlıklı büyümesine yardımcı olacaktır. Deneyimlerime göre, toprağın pH'ının hafif asidik veya nötr olması (pH 6.0-7.0 arası) idealdir.
• Tohum Ekim Derinliği ve Aralığı: Tohumları toprağa yaklaşık 1-2 cm derinliğe ekmelisin. İki tohum arası veya fide dikilecekse iki fide arası mesafeyi ise 10-15 cm bırakmak, bitkilerin rahatça gelişmesi için önemlidir. Eğer daha sık ekim yaparsan, ilerleyen dönemde bazı fideleri seyrelterek hem daha geniş alana yayılmalarını sağlayabilir hem de ilk hasadı yapabilirsin.
• Sulamaya Dikkat: Ekimden sonra toprağı nazikçe sulamalısın. Tohumların çimlenmesi için toprağın sürekli nemli kalması önemlidir, ancak aşırı sulamadan kaçınmalısın. Aşırı su, tohumların çürümesine neden olabilir. Filizlenme genellikle ekimden sonra 7-14 gün içinde gerçekleşir.
• Güneş Işığı: Ispanak, tam güneşi sevse de özellikle ilkbahar ekiminde öğle sıcağında hafif gölge alan yerlerde daha iyi yetişebilir. Sonbahar ekiminde ise güneşin bol olduğu yerler idealdir.

Saksıda Ispanak Yetiştirme

Balkonunda veya pencere kenarında saksıda ıspanak yetiştirmek de oldukça mümkün. Bunun için şu noktalara dikkat etmelisin:

• Saksı Seçimi: Saksının en az 15-20 cm derinliğinde olması, ıspanak köklerinin rahatça yayılması için yeterli olacaktır. Saksının altında mutlaka drenaj delikleri olmalı.
• Toprak Karışımı: Kaliteli saksı toprağı ve kompost karışımı kullanabilirsin. İçine biraz perlit eklemek, drenajı daha da iyileştirecektir.
• Sulama ve Güneş: Saksıdaki toprak daha çabuk kurur, bu yüzden sulamaya daha sık dikkat etmelisin. Sabah erken saatlerde veya akşam serinliğinde sulamak, bitkinin suyunu daha iyi kullanmasını sağlar. Saksıları güneş alan bir yere koy ama sıcak havalarda öğle güneşinden korumaya çalış.

Hasat Zamanı ve Püf Noktaları

Ispanak ekildikten yaklaşık 4-6 hafta sonra hasat edilmeye hazır hale gelir. Yaprakları istediğin büyüklüğe geldiğinde, dıştaki yapraklardan başlayarak kesebilirsin. Bu, bitkinin ortasından yeni yapraklar vermesini teşvik eder ve daha uzun süre hasat yapmanı sağlar.

Deneyimlerime göre, ıspanak sıcak havada daha çabuk tohuma kaçar, yani çiçeklenir ve yaprakları acılaşır. Bu yüzden sıcaklar gelmeden hasat etmek lezzeti açısından önemlidir. Eğer hasat zamanı geldiğinde tüm ıspanağı tüketemeyeceksen, derin dondurucuda saklayabilirsin. Yaprakları önce haşlayıp suyunu sıktıktan sonra porsiyonlar halinde dondurmak en pratik yöntemdir.