Codex Cumanicus hangi Türkçeyle yazılmıştır?

02.03.2025 0 görüntülenme

Codex Cumanicus, Kıpçak Türkçesi'nin en önemli ve kapsamlı yazılı kaynaklarından biridir. 13. ve 14. yüzyıllarda Kırım'da, özellikle de Ceneviz kolonilerinde derlenmiş olan bu eser, o dönemin Kıpçak Türkçesi hakkında benzersiz bilgiler sunar.

Codex Cumanicus'un Önemi

Codex Cumanicus, yalnızca dilbilimciler için değil, tarihçiler ve kültürel araştırmacılar için de büyük bir değere sahiptir. İçerdiği sözlük, gramer notları, dini metinler ve halk edebiyatı örnekleri sayesinde, o dönemin Kıpçak toplumunun yaşam tarzı, inançları ve kültürel etkileşimleri hakkında önemli ipuçları elde edilir.

Hangi Kıpçak Türkçesi?

Codex Cumanicus'un dili, genel olarak Kıpçak Türkçesi olarak kabul edilmekle birlikte, bazı araştırmacılar bu dilin Kuman lehçesi olduğunu savunmaktadır. Eserde, Kıpçak Türkçesi'nin karakteristik özelliklerini taşıyan kelime ve dilbilgisi yapıları yoğun olarak bulunur. Ancak, farklı bölgelerdeki Kıpçak lehçeleri arasında da farklılıklar olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Codex Cumanicus'taki dilin, Kırım'da konuşulan Kıpçak lehçesine ait olduğu düşünülmektedir.

Codex Cumanicus'un İçeriği

Eserin içeriği iki ana bölümden oluşur: Birincisi, Farsça, Latince ve Kıpçakça kelimelerin yer aldığı bir sözlüktür. İkincisi ise, dini metinler, bilmeceler, atasözleri ve günlük konuşma örneklerini içeren bir derlemedir. Bu zengin içerik, Codex Cumanicus'u Kıpçak Türkçesi'nin anlaşılması için vazgeçilmez bir kaynak haline getirir.

Codex Cumanicus, Kıpçak Türkçesi'nin o dönemdeki zenginliğini ve çeşitliliğini gözler önüne seren, eşsiz bir dil mirasıdır. Bu eseri incelemek, Kıpçak Türkçesi'nin köklerine inmek ve o dönemin kültürel yapısını anlamak için önemli bir fırsattır.