SGK tescil işlemi nasıl yapılır?
SGK Tescil İşlemi: Bilmeniz Gerekenler
SGK tescil işlemi, özellikle yeni bir iş kurduğunuzda veya işe yeni bir çalışan aldığında en çok merak edilen konuların başında geliyor. Bu süreci adım adım ve anlaşılır bir şekilde ele alalım.
- Kimler SGK Tescili Yaptırmalı?
Herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, Türkiye'de bir gerçek veya tüzel kişinin yanında 4/a (SSK) kapsamında çalıştırdığı her sigortalı için SGK tescil işlemi yaptırmak zorundadır. Bu, basit bir işçi çalıştırmaktan, büyük bir şirketin binlerce çalışanı olmasına kadar geçerlidir. Kendi adına bağımsız çalışanlar (örneğin esnaf, serbest meslek sahipleri) ise 4/b (Bağ-Kur) kapsamında tescil yaptırırlar. Bu ayrımı bilmek, hangi süreci takip edeceğini anlamak için ilk adımdır.
- Tescil İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Tescil işlemi, çalıştırmaya başladığınız ilk andan itibaren 10 gün içinde tamamlanmalıdır. Bu süre, hem işveren hem de sigortalı için önemlidir. Gerekli belgeler şunlardır:
- İşveren Tescili İçin:
- Vergi levhası fotokopisi
- Ticaret sicil gazetesi veya oda kayıt belgesi (şirket türüne göre)
- İmza sirküleri
- Kimlik fotokopileri (işveren/yetkilinin)
- Eğer varsa SGK şahıs ödeme listesi (daha önce tescil yapıldıysa)
- Sigortalı Tescili İçin (İşe Giriş Bildirgesi):
- Sigortalı T.C. Kimlik Numarası
- Adı Soyadı
- Doğum Tarihi
- İşe Giriş Tarihi
- Meslek Kodu
- Ücret Bilgisi
- Sigorta Kolu (prim ödeme gün sayısı)
Bu belgeleri eksiksiz hazırlamak, işlemleri hızlandıracaktır.
- Tescil İşlemi Nasıl Yapılır? (Online ve Fiziksel Süreçler)
Deneyimlerime göre, tescil işlemleri artık büyük ölçüde online olarak yapılabiliyor, bu da süreci oldukça kolaylaştırıyor.
- İşveren Tescili:
- E-Devlet Üzerinden: İşveren olarak e-Devlet şifrenizle SGK'nın ilgili hizmetlerine girerek işyeri tescil başvurusunda bulunabilirsiniz. Burada gerekli bilgileri doldurup istenen belgeleri sisteme yüklemeniz yeterli olacaktır. Genellikle SGK'ya gitmeden bu işlemi tamamlamak mümkündür.
- SGK İl/Merkez Müdürlükleri: Online işlem yapamayanlar veya özel durumları olanlar için hala SGK'nın ilgili müdürlüklerine şahsen başvurarak da tescil işlemi yaptırabilirler. Bu durumda belgelerinizi yanınıza almanız önemlidir.
- Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi:
- E-SGK (Online) Sistemi: İşverenler, e-Devlet şifreleri veya SGK şifreleri ile e-SGK sistemi üzerinden işe giriş bildirgelerini elektronik olarak gönderebilirler. Bu, en yaygın ve pratik yöntemdir. İşe giriş tarihinden itibaren 10 gün içinde bildirim yapılmalıdır. Örneğin, 15 Haziran'da işe başlayan bir sigortalı için en geç 25 Haziran'a kadar bildirim yapılmalıdır.
- Kâğıt Ortamında: Nadiren de olsa online sistemde sorun yaşayanlar veya özel durumları olanlar için kâğıt ortamında da işe giriş bildirgesi düzenlenebilir. Ancak bu yöntem eskisi kadar yaygın değildir.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Pratik Öneriler
* Doğru Bilgi Girişi: Hem işveren hem de sigortalı bilgileri eksiksiz ve doğru girilmelidir. Yanlış girilen bilgiler, ileride cezai işlemlere veya prim farkı tahakkukuna yol açabilir. Özellikle meslek kodu ve sigorta kolu seçiminde dikkatli olun.
* Süreye Dikkat: İşe giriş bildirgesinin 10 gün içinde verilmesi zorunludur. Gecikme cezalarıyla karşılaşmamak için bu süreyi aşmayın.
* Çalışan Sayısı: Birden fazla çalışanınız varsa, her biri için ayrı ayrı işe giriş bildirgesi düzenlenmelidir.
* Değişiklikleri Bildirme: İş sözleşmesinde veya sigortalının çalışma şartlarında herhangi bir değişiklik olduğunda (örneğin maaş artışı, görev değişikliği) SGK'ya bildirim yapılması gerekmektedir.
* Prime Esas Kazanç (PEK) Hesaplaması: Sigortalının maaşına göre prime esas kazancı doğru hesaplanmalı ve beyan edilmelidir. 2023 yılı için prime esas kazancın alt sınırı brüt asgari ücretin bir katı iken, üst sınırı 16 katıdır. Bu rakamlar her yıl güncellenir.
Bu adımları takip ederek SGK tescil işlemlerinizi sorunsuz bir şekilde tamamlayabilirsiniz. Unutmayın, doğru ve zamanında yapılan işlemler, ileride yaşanabilecek olası sorunların önüne geçecektir.