Osmanlı-Rus kaç kez savaştı?

Osmanlı İmparatorluğu ve Rus Çarlığı (daha sonra Rus İmparatorluğu) arasındaki rekabet, yüzyıllar boyunca süren ve tarihin akışını derinden etkileyen bir dizi Osmanlı-Rus Savaşı'na yol açmıştır. Bu savaşlar, Karadeniz'in kontrolü, Balkanlar üzerindeki nüfuz ve Kafkasya'daki topraklar gibi çeşitli stratejik hedefler etrafında şekillenmiştir. Gelin, bu uzun soluklu mücadeleye yakından bakalım.

İlk Osmanlı-Rus Savaşı ve Sonrası (1676-1711)

İlk büyük Osmanlı-Rus Savaşı, 1676'da Ukrayna toprakları üzerinde başlamıştır. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu, zayıflayan Lehistan-Litvanya Birliği üzerindeki etkisini artırmaya çalışırken, Rus Çarlığı da güneye doğru genişleme arzusundaydı. Savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun zaferiyle sonuçlanmış olsa da, Rusya'nın güneydeki emellerini tamamen durduramamıştır. Ardından gelen Azak Seferi (1695-1696) ve Prut Savaşı (1710-1711) gibi çatışmalar, iki ülke arasındaki gerilimi sürekli canlı tutmuştur.

18. Yüzyılda Rekabetin Artması (1735-1792)

18. yüzyıl, Osmanlı-Rus savaşları açısından daha yoğun bir döneme işaret eder. 1735-1739, 1768-1774 ve 1787-1792 savaşları, her iki imparatorluğun da gücünü sınamıştır. Bu savaşlar, Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi, Karadeniz'de serbest ticaret hakkı kazanması ve Balkanlar'daki Ortodoks halklar üzerindeki nüfuzunu artırması gibi önemli sonuçlar doğurmuştur. Özellikle Küçük Kaynarca Antlaşması (1774), Osmanlı İmparatorluğu için büyük bir kayıp olmuş ve Rusya'nın bölgedeki etkisini önemli ölçüde artırmıştır.

19. Yüzyılda Savaşlar ve Sonuçları (1806-1878)

19. yüzyılda da Osmanlı-Rus savaşları devam etmiştir. 1806-1812, 1828-1829, 1853-1856 (Kırım Savaşı) ve 1877-1878 savaşları, Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak kayıplarına ve zayıflamasına neden olmuştur. Kırım Savaşı, İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu'na destek vermesiyle farklı bir boyut kazanmış olsa da, sonuçta Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflığı bir kez daha ortaya çıkmıştır. Berlin Antlaşması (1878) ile Balkanlar'da yeni devletler kurulmuş ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bölgedeki egemenliği önemli ölçüde azalmıştır.

Osmanlı-Rus savaşları, her iki imparatorluğun da kaderini derinden etkilemiştir. Osmanlı İmparatorluğu için bu savaşlar, toprak kayıpları, ekonomik zorluklar ve siyasi istikrarsızlık anlamına gelirken, Rusya için güneye doğru genişleme, Karadeniz'de nüfuz kazanma ve Avrupa siyasetinde daha etkin bir rol oynama fırsatı sunmuştur. Bu uzun soluklu mücadele, bölgedeki güç dengelerini ve etnik yapıyı kalıcı olarak değiştirmiştir.