TORCH testi nedir?

TORCH Testi Nedir ve Neden Önemlidir?

TORCH testi, aslında tek bir test değil, bir grup enfeksiyonu tespit etmek için yapılan testlerin genel adıdır. Bu testler, özellikle hamilelik sırasında veya sonrasında bebeğe geçebilecek ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek enfeksiyonları belirlemek için kullanılır. Kısacası, anne karnındaki bebeğin sağlığı için kritik bir öneme sahip.

TORCH, bu enfeksiyonların baş harflerinden oluşur: Toksoplazmoz, Diğer Enfeksiyonlar (Rubella, Sitomegalovirüs, Herpes Simpleks Virüsü gibi), Kızamıkçık (Rubella), Sitomegalovirüs (CMV) ve Herpes Simpleks Virüsü (HSV). Bu liste bazen biraz farklılık gösterebilir, örneğin Suçiçeği-Zona Virüsü (Varicella-Zoster Virus - VZV) veya Parvovirüs B19 da TORCH kapsamına dahil edilebilir.

TORCH Testleri Hangi Durumlarda Yapılır?

Deneyimlerime göre, TORCH testleri genellikle şu durumlarda istenir:

• Hamilelik şüphesi olan veya hamileliği takip edilen kadınlarda,
• Anne adayında enfeksiyon belirtileri varsa (ateş, döküntü, lenf nodu şişmesi gibi),
• Daha önce geçirilen enfeksiyonlar veya aşı öyküsü hakkında bilgi eksikliği varsa,
• Bebeğin ultrasonda gelişimsel anormallikleri tespit edildiğinde,
• Yeni doğan bebekte enfeksiyon belirtileri varsa (gözde iltihap, sarılık, işitme kaybı, gelişme geriliği gibi).

Örneğin, eğer bir anne adayı hamileliği sırasında kırmızı döküntülerle hastalanırsa, doktorlar TORCH testlerini isteyerek bunun kızamıkçık mı, yoksa başka bir viral enfeksiyon mu olduğunu anlamaya çalışırlar. Çünkü kızamıkçığın hamileliğin erken dönemlerinde bebeğe geçmesi, ciddi doğumsal kusurlara yol açabilir. Bu kusurlar arasında işitme kaybı, göz sorunları (katarakt gibi) ve kalp anomalileri bulunur. 2020 verilerine göre, kızamıkçık enfeksiyonu geçiren hamile kadınların %90'ından fazlasında bebekte doğumsal kızamıkçık sendromu gelişme riski vardır.

TORCH Testleri Nasıl Yapılır ve Sonuçları Ne Anlama Gelir?

TORCH testleri genellikle kan örneği alınarak yapılır. Bu kan örneğinde, vücudun bu enfeksiyonlara karşı ürettiği antikorlar (IgM ve IgG) aranır. IgM antikorları genellikle enfeksiyonun aktif veya yeni olduğunu gösterirken, IgG antikorları daha önce geçirilen bir enfeksiyon veya aşılanma sonucu kazanılmış bağışıklığı işaret eder.

Örnek vermek gerekirse:

• Toksoplazmoz (T): Genellikle iyi pişmemiş et tüketimi veya kedi dışkısıyla temas sonucu bulaşan bir paraziter enfeksiyondur. Hamilelikte enfeksiyon geçirmek, bebekte görme sorunları, zeka geriliği ve beyin iltihabına yol açabilir. IgG pozitif, IgM negatif olması, daha önce geçirildiğini ve bağışıklık kazanıldığını gösterir.
• Kızamıkçık (R): Yaygın bir viral enfeksiyondur. Hamilelikte ilk trimesterde (ilk 3 ay) geçirildiğinde bebekte ciddi doğumsal kusurlar riski yüksektir.
• Sitomegalovirüs (CMV): Yaygın bir virüstür ve çoğu insan yaşamı boyunca enfekte olur. Genellikle belirti vermez ancak hamilelikte ilk kez enfekte olunursa veya virüs yeniden aktifleşirse bebeğe geçebilir. Bebeklerde işitme kaybı, görme sorunları ve zihinsel gelişim geriliği görülebilir.
• Herpes Simpleks Virüsü (HSV): Cinsel yolla bulaşan bir virüstür ve ağız veya genital herpes olarak bilinir. Hamilelik sırasında aktif genital herpes lezyonları varsa, sezaryen doğum önerilebilir, çünkü normal doğum sırasında bebeğe bulaşarak ciddi neonatal herpes enfeksiyonuna neden olabilir.

Sonuçların yorumlanması mutlaka bir hekim tarafından yapılmalıdır. Çünkü tek başına bir test sonucu değil, genel klinik durum, gebelik haftası ve diğer faktörler de dikkate alınır.

TORCH Testleri Sonrası İzlem ve Öneriler

TORCH test sonuçları pozitif çıktığında paniğe kapılmamak gerekir. Bu, enfeksiyonun varlığını gösterir ancak hastalığın şiddeti ve bebeğe ne kadar etkilendiği farklılık gösterebilir. Deneyimlerime göre, doktorunuz test sonuçlarınıza göre şu adımları izleyebilir:

• Ek Testler: Enfeksiyonun tipine ve şüpheli durumlara göre başka spesifik testler istenebilir. Örneğin, CMV enfeksiyonundan şüpheleniliyorsa amniyosentez gibi fetal örnekleme yöntemleri düşünülebilir.
• Tedavi: Bazı TORCH enfeksiyonları, örneğin bakteriyel olanlar (bazı "Diğer Enfeksiyonlar" kategorisine girenler), antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Viral enfeksiyonlarda tedavi daha sınırlı olabilir ancak semptomları yönetmeye ve virüs yükünü azaltmaya yönelik yaklaşımlar mevcuttur.
• Yakın Takip: Bebeklerin gelişimini ultrason ile düzenli olarak takip etmek, enfeksiyonun bebeği nasıl etkilediğini anlamak açısından önemlidir.
• Korunma Yolları: Gelecekteki gebelikler için veya benzer enfeksiyonlardan korunmak için alınacak önlemler hakkında bilgi verilir. Örneğin, toksoplazmozdan korunmak için çiğ köfte gibi az pişmiş etlerden uzak durmak, kedi kumunu değiştiren kişinin eldiven takması ve sonrasında ellerini iyice yıkaması gibi pratik önlemler alınabilir. Rubella ve Suçiçeği gibi virüslere karşı aşılanma, gebelik öncesinde oldukça önemlidir. Eğer henüz aşılanmadıysanız, gebelik düşünüyorsanız veya hamileyseniz doktorunuza danışarak en doğru yolu belirleyebilirsiniz.

Unutmayın, TORCH testleri bebeğinizin sağlığını korumak için önemli bir adımdır. Doktorunuzla açık iletişimde olmak ve tüm sorularınızı sormak en doğrusudur.