2 ve 3 derece yanıklarda ne yapılmalı?
- ve
- Derece Yanıklarda Yapılması Gerekenler
Yanıklar can sıkıcı olmaktan öte ciddi sorunlara yol açabilir. Özellikle
- ve
- derece yanıklar, cildin derin katmanlarını etkilediği için dikkatli bir müdahale gerektirir. Deneyimlerime göre, bu tür durumlarda panik yapmak yerine doğru adımları bilmek hayat kurtarıcı olabilir.
Öncelikle, yanığın derecesini doğru anlamak önemli.
sadece cildin üst tabakasını, yani epidermisi etkiler. Kızarıklık, hafif şişlik ve ağrı görülür. Güneş yanıkları genellikle bu kategoride yer alır. Ancak
ise cildin tüm katmanlarını, hatta bazen altındaki dokuları (yağ, kas, kemik) da etkiler. Bu yanıklar genellikle ağrısızdır çünkü sinir uçları tahrip olmuştur. Etkilenen bölge beyaz, kahverengi veya siyah renkte görünebilir ve deri tamamen yok olmuş olabilir. Bu tür yanıklar acil tıbbi müdahale gerektirir.
Acil İlk Müdahale: Soğuk Su ve Steril Örtü
Herhangi bir derece yanıkta ilk yapılması gereken, yanığın olduğu bölgeyi soğuk ama buzlu olmayan su altında en az 10-20 dakika tutmaktır. Bu, yanığın derinleşmesini engellemeye yardımcı olur. Su akışı, yanan bölgeye zarar vermeyecek şekilde nazik olmalıdır. Asla buz veya buzlu su kullanmayın, çünkü bu doku hasarını artırabilir.
Kabarcıklar oluştuysa, asla patlatmayın. Kabarcıklar enfeksiyona karşı bir bariyer görevi görür. Eğer kabarcık patlarsa, o bölgeyi nazikçe temizleyip steril bir gazlı bezle kapatın.
Yanık bölgesini temiz, yapışmayan steril bir gazlı bezle nazikçe kapatın. Pamuklu veya yapışkan bandajlardan kaçının çünkü lifleri yanığa yapışabilir ve iyileşme sürecini zorlaştırabilir. Bandajın çok sıkı olmamasına dikkat edin, kan dolaşımını engellememeli.
Ne Zaman Doktora Gitmeli?
- ve özellikle
- derece yanıklarda profesyonel tıbbi yardım almak şarttır. Şu durumlarda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun:
- Yanık alanı avuç içinizden büyükse.
- Yanık, yüz, eller, ayaklar, eklemler, genital bölge veya büyük bir eklem yüzeyini (örneğin omuz veya diz) etkiliyorsa.
- Kabarcıklar geniş alana yayılmışsa veya derin görünüyorsa.
- Yanık
- derece belirtileri gösteriyorsa (renk değişimi, ağrısızlık, doku kaybı).
- Yanık kimyasal veya elektrik çarpması sonucu oluşmuşsa.
- Yanık derin
- derece veya daha kötüsü olduğundan şüpheleniyorsanız.
- Küçük çocuklarda veya yaşlılarda yanık meydana geldiyse.
- Yanık sonrası enfeksiyon belirtileri (artan kızarıklık, şişlik, sıcaklık, iltihap, ateş) ortaya çıkarsa.
Deneyimlerime göre, yanığın boyutuna ve derinliğine bağlı olarak doktorunuz ağrı kesiciler, antibiyotikli kremler veya özel yanık pansumanları önerebilir. Bazı durumlarda tetanoz aşısı da gerekebilir.
- derece yanıklar ise çoğunlukla cerrahi müdahale ve yara bakımı gerektirir.
Yanık Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yanık bölgesi iyileşirken temizliğe özen gösterin. Doktorunuzun önerdiği kremleri ve pansumanları düzenli olarak uygulayın. Direkt güneş ışığına maruz bırakmaktan kaçının, çünkü bu iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir ve kalıcı izlerin daha belirgin olmasına neden olabilir. Yanık iyileşene kadar etkilenen bölgeyi nemli tutmak için doktorunuzun önerdiği özel nemlendiricileri kullanabilirsiniz. Ancak üzerine asla yağ, salça, yoğurt gibi maddeler sürmeyin; bunlar enfeksiyon riskini artırır.
Unutmayın, yanıklar ciddi yaralanmalardır. Kendinizi veya başkasını tehlikeye atmadan önce mutlaka bir sağlık profesyoneline danışın.