TYT AYT Nedir 2021?

TYT ve AYT: 2021 Sınavlarına Hazırlık Rehberi

TYT ve AYT, Türkiye'deki üniversiteye giriş sınav sisteminin iki temel ayağı. 2021'de de bu yapı aynen devam etti. Eğer sen de üniversite hayalleri kuruyorsan, bu iki sınavın ne anlama geldiğini, nasıl bir işleyişleri olduğunu ve sana ne katacağını iyi bilmen gerekiyor. Boş lafı sevmem, doğrudan konuya girelim.

TYT Nedir? Temel Yeterlilik Testi

TYT, adından da anlaşılacağı gibi, daha çok temel bilgileri ölçmeye yönelik bir sınav. Üniversiteye hangi bölümü hedeflediğinden bağımsız olarak herkesin girmesi gereken ilk aşama bu. Düşün, tıpkı bir binanın temelini atar gibi, üniversite hayatının temelini atıyorsun. 2021 TYT'de toplam 120 soru vardı ve süre 135 dakikaydı. Sorular şu alanlardan oluşuyordu:

  • Türkçe: 40 soru (Anlama, dil bilgisi, anlatım teknikleri, paragraf yorumlama üzerine). Bu bölüm, kelime bilgini, okuduğunu anlama hızını ve yorumlama yeteneğini ölçer.
  • Sosyal Bilimler: 20 soru (Tarih, Coğrafya, Felsefe, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi). Bu test, genel kültürünü ve yaşadığın dünyaya dair temel bilgileri ne kadar kavradığını gösterir.
  • Temel Matematik: 40 soru (Sayılar, problemler, temel geometri, temel olasılık). Matematiğin temel taşlarını ne kadar iyi bildiğini ölçer. Problem çözme becerin ön plana çıkar.
  • Fen Bilimleri: 20 soru (Fizik, Kimya, Biyoloji). Temel fen bilimleri bilgini ve bu bilgileri günlük hayata ne kadar uygulayabildiğini görmek hedeflenir.

Deneyimlerime göre, TYT'de başarılı olmak için sadece ezberlemek yetmez. Anlamaya, yorumlamaya ve bilgiyi sentezlemeye odaklanmalısın. Özellikle Türkçe ve Matematik'te net sayısını artırmak, genel sıralamanı doğrudan etkiler.

AYT Nedir? Alan Yeterlilik Testleri

AYT ise asıl uzmanlık alanına giriş yaptığın sınav. TYT'de bir temel oluşturduktan sonra, AYT ile seçtiğin bölüme yönelik derinlemesine bilgi ve yetkinliğini kanıtlaman gerekiyor. 2021 AYT'de de, hangi puan türüne (sayısal, sözel, eşit ağırlık, dil) yöneleceğine bağlı olarak farklı testler çözdün.

Sayısal (Sayısalcılar için):

  • Matematik: 40 soru (Analitik geometri, trigonometri, logaritma, diziler, limit, türev, integral gibi daha ileri konuları içerir). Bu test, matematiksel düşünme ve problem çözme becerini ileri düzeyde ölçer.
  • Fen Bilimleri: 40 soru (Fizik 14, Kimya 13, Biyoloji 13 soru). Bu testler, seçtiğin mühendislik, tıp, eczacılık gibi alanların temelini oluşturan bilgileri derinlemesine sorgular.

Eşit Ağırlık (Eşit Ağırlıkçılar için):

  • Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1: 40 soru (Türk Dili ve Edebiyatı 24 soru, Tarih-1 10 soru, Coğrafya-1 10 soru). Edebiyat bilgini, yorum gücünü ve tarih-coğrafya gibi sosyal bilimlerin temel konularına hakimiyetini ölçer.
  • Sosyal Bilimler-2: 40 soru (Tarih-2 11 soru, Coğrafya-2 11 soru, Felsefe Grubu 12 soru, İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 6 soru). Daha detaylı tarih bilgisi, derinlemesine coğrafya analizi ve felsefe konularına hakimiyetini değerlendirir.

Sözel (Sözelciler için):

  • Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1: 40 soru (Yukarıda bahsedildiği gibi).
  • Sosyal Bilimler-2: 40 soru (Yukarıda bahsedildiği gibi).

Dil (Dilci adaylar için): AYT'de dil bölümlerine yönelik ayrı bir test olan Yabancı Dil Testi (İngilizce, Almanca, Arapça vb.) çözülür. Bu test, yabancı dil yeterliliğini ölçer.

Deneyimlerime göre, AYT'de başarı için konuları derinlemesine öğrenmek, bol bol soru çözmek ve deneme sınavlarıyla pratik yapmak şart. Unutma, her bir soru ve doğru cevap, seni hayalindeki üniversiteye bir adım daha yaklaştırır.

TYT ve AYT Arasındaki Fark ve Önem

Temel ayrım şu: TYT herkese hitap ederken, AYT'yi hangi puan türüne hazırlanıyorsan o testlere girerek belirlersin. TYT, ortalama bir bilgi düzeyini ölçerken, AYT daha spesifik ve derinlemesine bilgiyi hedefler. Üniversiteye yerleşmede her ikisinin de ağırlığı var ama puan türüne göre bu ağırlık değişebilir. Örneğin, sayısal bir bölüm için hem TYT'deki Matematik ve Fen hem de AYT'deki Matematik ve Fen netlerin çok önemliyken, sözel bir bölüm için TYT Türkçe ve AYT Edebiyat-Sosyal Bilimler testleri daha kritik olur.

2021'de de bu mantık geçerliydi. Genel başarı sıralamanı oluştururken bu iki sınavın puanları belirli katsayılarla birleştirilir. Bu yüzden ne TYT'yi ne de AYT'yi küçümsemelisin. İkisi de bir bütünün parçası.

Pratik Öneriler

Bu sınavlara hazırlanırken işini kolaylaştıracak birkaç önerim var:

  • Konu Çalışma Planı: Hangi dersten ne kadar konu eksik olduğunu belirle ve haftalık, aylık bir çalışma planı oluştur. Gerçekçi hedefler koy.
  • Bol Soru Çözümü: Konuyu öğrendikten sonra mutlaka o konuyla ilgili bol bol soru çöz. Farklı yayınlardan sorular çözmek, konuyu daha iyi kavramanızı sağlar.
  • Deneme Sınavları: Düzenli olarak deneme sınavları çözmek, hem zaman yönetimi becerini geliştirir hem de eksiklerini görmeni sağlar. Sınav atmosferine alışmak da cabası.
  • Yanlışları Analiz Etme: En önemlisi bu. Yanlış yaptığın soruların neden yanlış olduğunu anla. Bilmediğin için mi, dikkatsizlik mi, zaman yetersizliği mi? Bu analizi yaparak hatalarını tekrar etmezsin.
  • Motivasyonunu Yüksek Tut: Motivasyonunu düşüren şeylerden uzak dur. Kendine küçük ödüller ver, ara molalarla zihnini dinlendir.

Unutma, bu süreçte en büyük yardımcın kendi azmin ve doğru stratejilerdir. Başarılar dilerim!