Faranjit tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?
Faranjit Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
Faranjit, boğazın arka kısmında yer alan yutağın (farenks) iltihaplanmasıdır. En sık görülen belirtileri boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı ve ateş olabilir. Peki, bu can sıkıcı durumla mücadelede hangi ilaçlar devreye giriyor? Deneyimlerime göre, tedavi yaklaşımı genellikle altta yatan nedene göre şekillenir.
Virüs Kaynaklı Faranjit Tedavisi
Faranjitlerin büyük çoğunluğu, yani yaklaşık %80-90'ı virüsler tarafından tetiklenir. Bu durumda antibiyotikler işe yaramaz; çünkü antibiyotikler bakterilere karşı etkilidir, virüslere değil. Virüs kaynaklı faranjitin anahtarı, vücudun kendi savunma mekanizmalarını desteklemektir. Bu süreçte en çok kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Ağrı Kesiciler ve Ateş Düşürücüler: Parasetamol (asetaminofen) ve ibuprofen gibi non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) hem boğaz ağrısını hafifletir hem de ateşi düşürür. Genellikle yetişkinlerde günde 3-4 kez 500 mg parasetamol veya 400 mg ibuprofen önerilir. Çocuklarda dozaj yaşa ve kiloya göre ayarlanır. Önemli olan, ilacın prospektüsünde belirtilen doz aşımından kaçınmaktır.
- Boğaz Pastilleri ve Spreyleri: Bunlar genellikle lokal anestezik (lidokain, benzokain gibi) veya antiseptik (klorheksidin, setilpiridinyum klorür gibi) maddeler içerir. Boğazı uyuşturarak geçici bir rahatlama sağlarlar. Günde birkaç kez kullanılabilirler, ancak uzun süreli kullanımları veya aşırı miktarda tüketilmeleri bazı yan etkilere yol açabilir.
- Sıvı Tüketimi ve Dinlenme: İlaç tedavisi kadar önemli olan bir diğer unsur da bol sıvı tüketmektir. Ilık su, bitki çayları (papatya, ıhlamur gibi) ve çorbalar boğazı nemli tutar. Yeterli dinlenme ise vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur.
Bakteri Kaynaklı Faranjit Tedavisi
Nadiren de olsa faranjit bakteriler, özellikle de Beta-hemolitik Streptokok A grubu tarafından tetiklenebilir. Bu durum, özellikle çocuklarda "strep throat" olarak da bilinir ve tedavi edilmezse daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bakteriyel faranjit şüphesi varsa, doktorunuz muhtemelen bir boğaz kültürü alacaktır. Sonuçlar pozitif çıkarsa, antibiyotik tedavisi başlanır.
- Antibiyotikler: Penisilin ve sefalosporinler en sık reçete edilen antibiyotikler arasındadır. Örneğin, penisilin alerjisi olmayan bir yetişkine genellikle günde iki kez 500 mg penisilin V veya tek dozda 1.2 milyon ünite benzatin penisilin G enjekte edilebilir. Tedavi süresi genellikle 7 ila 10 gündür. Antibiyotik tedavisinin tam süresince kullanılması çok önemlidir, belirtileriniz iyileşse bile ilacı bırakmamalısınız. Aksi takdirde enfeksiyon geri dönebilir veya antibiyotik direnci gelişebilir.
- Ağrı Kesiciler: Bakteriyel enfeksiyonlarda da ağrı ve ateş kontrolü için parasetamol veya ibuprofen kullanılmaya devam edilir.
Alerjik Faranjit ve Diğer Nedenler
Faranjit bazen alerjiler, reflü veya çevresel tahriş ediciler (sigara dumanı gibi) nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu durumlarda tedavi, temel nedene yönelik olur:
- Antihistaminikler: Eğer faranjit alerjik rinit ile birlikteyse, doktorunuz loratadin veya setirizin gibi bir antihistaminik önerebilir.
- Mide Asidi Baskılayıcılar: Reflüye bağlı faranjitlerde proton pompa inhibitörleri (omeprazol, pantoprazol gibi) veya H2 blokerler kullanılabilir.
- Tahriş Edicilerden Kaçınma: Sigara dumanından uzak durmak, havanın nemlendirilmesi gibi önlemler de iyileşme sürecini destekler.
Unutmamak gerekir ki, her bireyin durumu farklıdır. Kendi kendinize teşhis koymak veya tedavi uygulamak yerine, mutlaka bir hekime danışmanız en doğrusudur. Doktorunuz, sizin için en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.