Yeni doğan aşıları yapılmazsa ne olur?

Yeni Doğan Aşıları Yaptırılmazsa Ne Olur?

Canım anneler, babalar, bu satırları okuyorsanız eminim ki bebeğinizin sağlığı en büyük önceliğinizdir. Yeni doğan döneminde aşıların ne kadar önemli olduğunu ve yapılmadığında ne gibi riskler taşıdığımızı hemen konuşalım. Boş lafı sevmem, direkt konuya girelim.

Öncelikle şunu bilmelisiniz: Aşılar, bebeğinizin bağışıklık sistemini, kendisinin henüz savaşacak gücü olmadığı mikroplara karşı hazırlayan en etkili yoldur. Tıpkı bir askerini savaşa göndermeden önce ona eğitim vermek gibi düşünebilirsiniz. Aşı, vücuda zararsız hale getirilmiş veya zayıflatılmış mikroplar verir, böylece bağışıklık sistemi bu mikropları tanır ve onlara karşı antikor geliştirir. Bir sonraki karşılaşmada ise bu antikorlar hemen devreye girerek hastalığı önler ya da hafif atlatılmasını sağlar.

Şimdi gelelim asıl konuya: Yeni doğan aşıları yapılmazsa ne olur?

Bulaşıcı Hastalıklara Karşı Savunmasızlık

Aşı takviminde yer alan aşılar, genellikle toplum sağlığını tehdit eden ve bebeklerde ağır seyredebilen hastalıklara karşı koruma sağlar. Bu aşılar yapılmadığında, bebeğiniz bu hastalıklara karşı tamamen savunmasız kalır. Örneğin:

• Hepatit B: Bu virüs, anneden bebeğe doğum sırasında geçebilir. Yapılmazsa, bebeğinizin karaciğerinde ciddi hasara yol açabilecek kronik hepatit B enfeksiyonu riski taşır. Kronik hepatit B, ilerleyen yıllarda karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri gibi ölümcül hastalıklara neden olabilir.
• BCG (Verem Aşısı): Tüberküloz (verem) dünya genelinde hala önemli bir halk sağlığı sorunudur. BCG aşısı, özellikle çocuklarda görülen menenjit ve miliary tüberküloz gibi ağır verem türlerine karşı koruma sağlar. Bu aşı yapılmazsa, bebeğiniz bu ölümcül formlara daha yatkın hale gelir.
• Altıاون (DTP-Hib-IPV-Hepatit B): Bu karma aşı, difteri, boğmaca, tetanos, Hemofilus influenza tip b (Hib), çocuk felci ve Hepatit B'ye karşı koruma sağlar. Bu hastalıklardan her biri, bebeklerde beyin hasarı, felç, işitme kaybı, solunum güçlüğü ve hatta ölüm gibi çok ciddi sonuçlara yol açabilir. Aşılanmayan her bebek, bu hastalıklardan birine yakalanma riskini artırmış olur.

Deneyimlerime göre, aşılanmayan çocuklarda bu hastalıklara yakalanma oranının aşılananlara göre kat kat fazla olduğunu görüyoruz. Bu, sadece bebeğinizin sağlığı için değil, aynı zamanda toplumdaki diğer savunmasız bireyler için de bir risk oluşturur.

Hastalıkların Yayılması ve Toplum Bağışıklığı

Aşıların bireysel faydasının ötesinde, toplumsal bir faydası da vardır: sürü bağışıklığı. Eğer toplumdaki insanların büyük bir çoğunluğu aşılanırsa, hastalığın yayılması zorlaşır. Aşılanmamış veya aşılanamayacak durumdaki (örneğin çok küçük bebekler, bağışıklık sistemi zayıf kişiler) bireyler de bu zincirin kırılması sayesinde korunmuş olur.

Bebeğiniz aşılanmadığında, siz sadece onun sağlığını değil, aynı zamanda sürü bağışıklığına olan katkıyı da engellemiş olursunuz. Bu da, aşı ile önlenebilir hastalıkların toplumda yeniden yayılma riskini artırır. Tarihte salgın hastalıkların aşılarla nasıl kontrol altına alındığını biliyoruz. Örneğin çiçek hastalığı, aşı sayesinde tamamen yok edilmiştir. Kızamık gibi hastalıklar ise aşı oranlarının düşmesiyle tekrar yükselişe geçmektedir.

Uzun Vadeli Sağlık Sorunları ve Sakatlıklar

Aşı ile önlenebilen birçok hastalık, iyileşse bile bebeklerde kalıcı sağlık sorunlarına veya sakatlıklara yol açabilir. Birkaç somut örnek vermek gerekirse:

• Boğmaca: Bebeklerde çok şiddetli öksürük nöbetlerine neden olur. Nefes almada zorluk, kusma, beyne oksijen gitmemesi gibi durumlara yol açabilir. Bu oksijensizlik beyinde kalıcı hasara neden olabilir.
• Kızamık: Gelişmekte olan ülkelerde hala körlüğe, beyin iltihabına ve ölüme neden olabilen bir hastalıktır. Aşılanmayan bebekler, bu riskleri daha fazla taşır.
• Çocuk Felci (Poliomiyelit): Dünya genelinde hala tamamen yok edilememiş bir virüstür. Bacaklarda kalıcı felçlere yol açabilir.

Bu sadece birkaç örnek. Aşılar sayesinde artık çok nadir gördüğümüz ama eskiden korkunç sakatlıklara yol açan pek çok hastalık var. Bebeğinizin gelecekteki sağlığı için bu riski almamak en doğrusudur.

Pratik Öneriler

Bebeğinizin aşı takvimini takip etmek, hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı için en önemli adımdır. Yapmanız gerekenler:

• Doktorunuzla Konuşun: Aşılar hakkında tüm sorularınızı ve endişelerinizi mutlaka çocuk doktorunuzla paylaşın. Size doğru bilgiyi ve güncel aşı takvimini sunacaktır.
• Aşı Takvimini Bilin: Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği bir aşı takvimi var. Bu takvimi öğrenin ve aşı randevularınızı kaçırmayın.
• Güvenilir Kaynaklardan Bilgi Edinin: İnternette aşılar hakkında çok fazla yanlış bilgi dolaşabiliyor. Mutlaka doktorunuzdan, Sağlık Bakanlığı'ndan veya güvenilir tıp kuruluşlarından bilgi alın.
• Hijyen Kurallarına Dikkat Edin: Aşılar en güçlü savunmanız olsa da, el yıkama gibi basit hijyen kuralları da hastalıkların yayılmasını önlemede çok önemlidir.

Unutmayın, aşılar yıllarca süren araştırmalar, testler ve bilimsel çalışmalar sonucunda güvenilirliği kanıtlanmış yöntemlerdir. Bebeğinizi bu güçlü korumadan mahrum bırakmamalısınız.