Yüzde hesaplama nasıl yapılıyor?
Temel Yüzde Hesaplamaları: Bilmeniz Gerekenler
Yüzde Nedir ve Neden Önemli?
Yüzde, aslında bir sayının 100'ün kaçta kaçı olduğunu gösteren basit bir orandır. Hayatımızın o kadar içinde ki farkında bile değiliz. İndirimleri anlamak için, enflasyon oranlarını takip etmek için, hatta bir yemeğin besin değerini hesaplarken bile karşımıza çıkar. Deneyimlerime göre, yüzdeyi doğru anlamak günlük finansal kararlarımızda bize büyük bir avantaj sağlar.
Bir Sayının Belirli Bir Yüzdesini Hesaplama
En sık karşılaştığımız durum, bir sayının belirli bir yüzdesini bulmaktır. Diyelim ki 200 TL'lik bir ürün %15 indirimde. İndirim miktarını bulmak için şu formülü kullanabiliriz:
(İlgili Miktar / 100) * Yüzde
Yani, 200 TL'nin %15'ini hesaplamak için:
(200 / 100) 15 = 2 15 = 30 TL
Bu, indirim miktarıdır. Eğer indirildikten sonraki fiyatı bulmak istiyorsanız, ilk fiyattan indirim miktarını çıkarırsınız: 200 TL - 30 TL = 170 TL.
Pratik İpucu: Eğer indirim veya artış yüzdesi %10 veya %20 gibi kolay bir rakamsa, zihninden de hesaplayabilirsin. Örneğin, 200 TL'nin %10'u 20 TL'dir (sadece son sıfırı silmek gibi). %20'si ise bunun iki katı, yani 40 TL'dir.
Bir Sayının Başka Bir Sayının Yüzde Kaçı Olduğunu Hesaplama
Bazen de bir sayının başka bir sayının yüzde kaçına denk geldiğini bilmek isteriz. Örneğin, bir sınavdan 85 aldın ve toplam puan
- Bu durumda, 85 sayısının 100 sayısının yüzde kaçı olduğunu bulmak kolay: 85/100 = 0.
- Bunu yüzdeye çevirmek için 100 ile çarparsın: 0.85 * 100 = %
85.
Peki, 50 soruluk bir sınavdan 40 doğru yaptıysan durum ne olur?
Hesaplama şu şekilde yapılır:
(Alınan Miktar / Toplam Miktar) * 100
Yani, (40 / 50) 100 = 0.8 100 = %80.
Pratik İpucu: Eğer kesirleri sadeleştirebilirsen, hesaplama daha da kolaylaşır. 40/50'yi 4/5 olarak sadeleştirdikten sonra, 4'ü 5'e bölmek yerine 100'ü 5'e bölüp çıkan sonucu 4 ile çarpabilirsin: (100 / 5) 4 = 20 4 =
80.
Bir Miktarın Yüzde Olarak Ne Kadar Arttığını veya Azaldığını Hesaplama
Bu biraz daha karmaşık görünse de mantığı aynı. Diyelim ki geçen ay gelirinin 3000 TL idi, bu ay ise 3300 TL. Gelirindeki artışı yüzde olarak hesaplamak için önce ne kadar arttığını bulmalısın: 3300 TL - 3000 TL = 300 TL.
Şimdi bu artışın, ilk miktara göre yüzde kaç olduğunu hesaplarız:
(Artış / İlk Miktar) * 100
Yani, (300 / 3000) 100 = 0.1 100 = %10. Gelirin %10 artmış.
Eğer tam tersi bir durum olsaydı, örneğin 3000 TL'den 2700 TL'ye düşseydi:
Azalma miktarı: 3000 TL - 2700 TL = 300 TL
Azalma yüzdesi: (300 / 3000) 100 = 0.1 100 = %10. Gelirin %10 azalmış.
Pratik İpucu: Bir sayının yeni değerine bakarak, ilk değere göre yüzde kaçı olduğunu hızlıca tahmin etmeye çalışabilirsin. Eğer yeni değer, ilk değerin yaklaşık yarısıysa, yaklaşık %50 azalmış demektir. Bu tür tahminler hesaplamaya başlamadan sana fikir verebilir.