Hukukta işbu ne demek?

"İşbu" Kelimesinin Hukuki Dünyadaki Yeri ve Anlamı

Hukuk metinlerinde sıkça karşına çıkan "işbu" kelimesi, ilk bakışta biraz resmi ve anlaşılması güç gelebilir. Ancak aslında gayet basit bir anlamı var ve işini bilen bir hukukçu için vazgeçilmez bir araç. Deneyimlerime göre, bu kelimeyi anlamak, hukuki belgelerin mantığını çözmek için önemli bir adım.

"İşbu" Ne Anlama Geliyor?

"İşbu" kelimesi, dilimize Arapçadan geçmiş ve temel olarak "bu" anlamına gelir. Hukuk dilinde ise daha çok "işbu sözleşme", "işbu dava", "işbu belge" gibi kullanımlarda karşımıza çıkar. Yani, o anda bahsedilen, elinizde tuttuğunuz veya hakkında konuştuğunuz somut bir şeye işaret eder. Sıradan bir konuşmada "bu kitap" derken, hukuki bir metinde "işbu kitap" denir. Bu, metne bir resmiyet ve kesinlik katma amacı taşır.

Örneğin, bir kira sözleşmesi ele alalım. Sözleşmenin başında şöyle bir ifade görebilirsin: "İşbu Kira Sözleşmesi, ... tarihinde ... adresinde bulunan taşınmaz için akdedilmiştir." Buradaki "işbu", o anda önünde duran, imzalanacak olan spesifik kira sözleşmesini işaret eder. Başka bir kira sözleşmesi değil, tam olarak o sözleşme.

Neden Hukukçular "İşbu" Demeyi Sever?

Burada işin inceliği devreye giriyor. Hukuk metinlerinin en önemli özelliklerinden biri kesinlik ve netliktir. Birden fazla belge, dava veya konu aynı anda söz konusu olabilir. Hukukçuların görevi ise, hangi konudan bahsettiğini milimi milimine netleştirmektir. "Bu" demek yerine "işbu" demek, belirsizliği ortadan kaldırır.

Düşünsene, bir davada birden fazla talep veya birden fazla ara karar olabilir. Bir mahkeme ilamında "bu talebe ilişkin" demek yerine, "işbu talebe ilişkin" denmesi, hangi spesifik talepten bahsedildiğini kesin olarak belirler. Bu, metnin anlaşılabilirliğini artırır ve ileride yaşanabilecek yorum farklarını en aza indirir. Örneğin, bir mahkeme kararı şöyle diyebilir: "Davacı tarafın işbu ikinci talep hakkındaki iddiaları değerlendirilmiştir." Burada hangi talep olduğu, cümlenin bağlamından ve davanın dosyasından açıkça bellidir.

"İşbu" Kullanımının Pratik Faydaları ve Öneriler

Eğer sen de bir hukuki belge hazırlıyorsan veya okuyorsan, "işbu" kelimesinin kullanımına dikkat etmek sana şu faydaları sağlayacaktır:

• Kesinlik: Belge veya konunun ne olduğunu net bir şekilde ifade eder. Örneğin, "İşbu fatura..." dediğinde, hangi fatura olduğu bellidir.
• Resmiyet: Hukuki metinlere aranan o resmi ve ciddiyet havasını verir.
• Yorum Farklılıklarını Engelleme: Belgenin farklı okunmasını veya farklı yorumlanmasını engellemeye yardımcı olur.

Öneri: Bir sözleşme hazırlarken, ilk kez bahsettiğin bir şeye "işbu" ile başlamak yerine, ilk önce açıkça tanımlayıp (örneğin, "Bu Kira Sözleşmesi"), sonraki kullanımlarda "işbu sözleşme" diyebilirsin. Bu, okuyucunun metne daha kolay adapte olmasını sağlar.

Somut Hukuki Örnekler

Hukuk dilinde "işbu"nun nasıl kullanıldığına dair birkaç örnek daha vermek gerekirse:

• İşbu sözleşme, tarafların iradeleri doğrultusunda akdedilmiştir.
• Bu konuda yapılan itirazlar üzerine, işbu iddia reddedilmiştir.
• İşbu makbuzda belirtilen tutar, sözleşme gereği ödenmiştir.
• Mahkeme, işbu tedbir kararını kaldırmıştır.

Bu kullanımlar, kelimenin ne kadar spesifik bir şeye işaret ettiğini net bir şekilde gösteriyor. Yani "işbu", bir nevi işaret parmağı görevi görüyor, ama bunu yaparken oldukça resmi bir tonla.

Özetle, "işbu" kelimesi hukuki metinlerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Amacı, bahsedilen konuyu veya belgeyi net, kesin ve resmi bir dille belirtmektir. Bu kelimeyi anladığında, hukuki dilin o kendine has yapısını biraz daha kavramış olursun.