APA yöntemiyle kaynakça nasıl yazılır?
APA Yöntemiyle Kaynakça Yazımı: Kafandaki Soruları Yanıtlayalım
Kiminle konuştuğumu bilmiyorum ama eğer bir tez, ödev ya da makale yazıyorsan ve kaynakça kısmında "APA yöntemi" diye bir şeyle karşılaştıysan, tam olarak doğru yerdesin. Deneyimlerime göre bu konu ilk başta biraz göz korkutucu görünebilir ama aslında mantığı oturduğunda çok da karmaşık değil. Gel, bu işi senin için basitleştirelim.
Temel Yapı: Yazar, Tarih, Başlık, Kaynak
APA'nın temelinde, kullandığın kaynağın kimden geldiği, ne zaman yayınlandığı, ne hakkında olduğu ve nerede bulunduğu bilgileri yatar. Bu dört ana unsur, neredeyse her kaynak türünde karşımıza çıkar. Ama tabii ki her kaynağın kendine özgü detayları var.
Kitaplar için durum şu:
- Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitabın Adı (italik). Yayınevi.
Örneğin, bir kitaptan alıntı yaptığını varsayalım:
Smith, J. D. (2018). The Art of Citation. Academic Press.
Eğer kitabın birden fazla yazarı varsa, ilk iki yazarı yazarız ve üçüncü yazardan sonra "..." işareti koyup son yazarı ekleriz. İkinci bir kitap örneği:
Kaya, A., & Demir, B. (2020). Akademik Yazım Rehberi. Nobel Yayınları.
Dergi Makaleleri biraz daha detaylıdır. İşte yapısı:
- Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl). Makale başlığı. Dergi Adı (italik), Cilt Numarası (italik)(Sayı Numarası), Sayfa Aralığı.
Bir makale örneği verelim:
Yılmaz, E. (2021). APA formatının incelikleri. Akademik Dergi, 15(2), 45-62.
Burada dikkat etmen gereken şey, dergi adının ve cilt numarasının italik olması. Sayı numarası ise italik değil. Bu küçük detaylar önemli.
İnternet Kaynakları ve Diğerleri: Dikkat Edilmesi Gerekenler
Günümüzde internet kaynakları hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. APA da bu duruma ayak uydurmuş durumda. Bir web sayfasını referans gösterirken:
- Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Tarih). Sayfanın Başlığı (italik). Site Adı. URL
Örnek:
Çelik, M. (2023, 15 Mart). Etkili sunum teknikleri. Bilgi Paylaşım Sitesi. https://www.bilgipaylasim.com/sunum-teknikleri
Eğer sayfanın yazarını bilmiyorsan, doğrudan başlıkla başlayabilirsin. Tarihi bilmediğinde (N.d.) yani "no date" kısaltmasını kullanabilirsin. Ama mümkün olduğunca tarih bilgisine ulaşmaya çalış.
Daha Az Yaygın Kaynaklar: Konferans bildirileri, raporlar, tezler gibi kaynaklar için de belirli formatlar var. Bunları da benzer mantıkla, yazar, tarih, başlık ve yayın bilgileriyle düzenlemen gerekiyor. Eğer emin olamadığın bir kaynak türü olursa, APA'nın resmi kılavuzlarına veya güvenilir akademik kaynaklara bakmaktan çekinme.
Dipnotlar ve Metin İçi Atıflar: Kaynakçanın Tamamlayıcısı
Kaynakçaya eklediğin her şeyi metin içinde de belirtmen gerekiyor. Buna metin içi atıf deniyor ve genellikle parantez içinde yazar soyadı ve yayın yılı şeklinde olur: (Yazar Soyadı, Yıl).
Örneğin, az önce bahsettiğimiz Smith'in kitabından bir alıntı yapıyorsan, metnin içinde şöyle bir ifade görebilirsin:
"Araştırmalar, öğrenme stillerinin bireyler üzerindeki etkisinin oldukça büyük olduğunu gösteriyor" (Smith, 2018).
Eğer alıntı yaptığın sayfa numarasını da belirtmek istersen, bu şekilde ekleyebilirsin: (Smith, 2018, s. 55).
Eğer yazar adını cümlenin içine dahil ediyorsan, parantez içine sadece yılı koyarsın. Mesela:
Smith (2018), araştırmaların öğrenme stillerinin etkisini ortaya koyduğunu belirtiyor.
Kaçıncı Baskı? Kitaplar için eğer ilk baskı değilse, bunu da belirtmen gerekir. Örneğin, (Smith, 2018,
- baskı). Bu bilgi kaynakça listesinde de yer alır: Kitabın Adı (
- baskı). Yayınevi.
Özetle ve Pratik Tavsiyeler
Deneyimlerime göre, APA kaynakça yazımında tutarlılık en önemli şey. Bir kere belirlediğin formatı baştan sona kadar kullanmaya özen göster.
- Kullanacağın ilk kuralı belirle: Genellikle metin içi atıflarda parantez içi (Yazar, Yıl) formatı tercih edilir. Ama dilersen cümlenin içine yazar adını alarak da kullanabilirsin.
- Her zaman bir şablon kullan: APA formatına uygun hazırlanmış bir Word şablonu veya online bir kaynakça oluşturucu kullanmak işini çok kolaylaştırır. Örneğin, "Süreli Yayınlar APA 7" gibi aramalarla birçok şablon bulabilirsin.
- Yazım denetimi yapmaktan çekinme: Kaynakçanı bitirdikten sonra tekrar gözden geçir. İmla hataları, eksik bilgiler veya yanlış formatlanmış kısımlar olabilir.
- Örnekleri incele:APA'nın güncel kılavuzuna göz atmak ve diğer yayınlanmış makalelerin kaynakçalarına bakmak sana çok şey katacaktır. Özellikle sayfa numaralarının kullanımı, dergi isimlerinin italik olması gibi ince detaylara dikkat et.
Unutma, iyi yazılmış bir kaynakça, çalışmanın güvenilirliğini ve senin akademik dürüstlüğünü gösterir. Başarılar dilerim!