Editörlü kitaplar nasıl kaynak gösterilir?
Editörlü Kitaplarda Kaynak Gösterme: Kafa Karışıklığına Son!
Editörlü kitaplar, yani birden çok yazarın katkıda bulunduğu ve bir editör tarafından derlenip organize edilen kitaplar, kaynak gösterilirken bazen kafaları karıştırabilir. Ama endişelenme, deneyimlerime göre bu iş aslında sanıldığı kadar zor değil. Önemli olan birkaç temel noktayı doğru anlamak ve uygulamak.
Çoğu zaman bir bölüme veya makaleye atıfta bulunuyoruz. İşte bu noktada, kaynağın tamamına değil, kendi yazdığın spesifik bölüme odaklanman gerekiyor. Hangi bölümde hangi yazarın ne yazdığı net bir şekilde belirtilmeli. Çünkü o kitabın bütününü sen yazmadın, sadece bir parçasını kaleme aldın.
Temel Bilgiler: Neler Olmalı, Neler Olmamalı?
Kaynak gösterirken olmazsa olmaz bilgiler şunlar:
- Yazar(lar): Bölümü yazan kişinin adı ve soyadı. Birden fazla yazarı varsa, onların da isimleri yer almalı.
- Bölüm Başlığı: Eğer varsa, yazarın o kitap içinde kaleme aldığı bölümün başlığı. Bu, okuyucunun hangi içeriğe atıfta bulunduğunu netleştirir.
- Kitabın Editörü (Editörleri): Kitabın derleyicisinin veya derleyicilerinin adı ve soyadı. Genellikle kitabın künye sayfasında bulabilirsin.
- Kitabın Adı: Editörlü kitabın tam adı.
- Yayınevi: Kitabı basan yayınevinin adı.
- Yayın Yılı: Kitabın basıldığı yıl.
- Sayfa Numarası (Varsa): Eğer spesifik bir alıntı yapıyorsan, o alıntının geçtiği sayfa numarası olmazsa olmaz.
Şimdi sık yapılan bir hataya gelelim: Kitabın editörünün adını, kaynağın yazarı gibi göstermek. Bu büyük bir hata. Kaynak gösterdiğin kişi, o bölüme emek veren yazardır, kitabın tamamını derleyen editör değil. Örneğin, "Smith'in Toplumsal Hareketler" başlıklı bir bölüme atıfta bulunuyorsan, kaynakta Smith'in adı geçmeli, kitabın editörü olan Jones değil (tabii eğer Jones o bölümü yazmadıysa).
Farklı Kaynak Gösterme Stilleri: Hangisi Senin İçin Uygun?
Akademik dünyada pek çok atıf stili var. En yaygın olanlardan bazıları APA, MLA, Chicago ve Harvard. Hangi stili kullanman gerektiği genellikle sana verilen ödevin, makalenin veya derginin kurallarına bağlıdır. Kendi deneyimime göre, bu stillerin temel mantığı benzer olsa da format detayları farklılık gösterebilir. Bu yüzden, öncelikle çalıştığın kurumun veya yayıncının belirlediği stil rehberini edinmelisin.
APA (American Psychological Association) stilinde, örneğin, bir editörlü kitaptaki bölüme atıfta bulunurken şöyle bir yapı izlenir:
Yazar Soyadı, Adı. (Yıl). Bölüm başlığı. Editör Soyadı, Adı (Ed.), Kitabın Adı (ss. Sayfa Aralığı). Yayınevi.
Örnek:
Demir, Ayşe. (2022). Dijital Çağda Eğitim Politikaları. Mehmet Yılmaz & Canan Kaya (Ed.), Eğitimde Yeni Yaklaşımlar (ss. 45-67). Bilge Yayıncılık.
MLA (Modern Language Association) stilinde ise genellikle şu şekilde olur:
Yazar Soyadı, Adı. "Bölüm Başlığı." Kitabın Adı, Editörler Adı Soyadı (Ed.), Yayınevi, Yıl, ss. Sayfa Aralığı.
Örnek:
Demir, Ayşe. "Dijital Çağda Eğitim Politikaları." Eğitimde Yeni Yaklaşımlar, Mehmet Yılmaz ve Canan Kaya tarafından düzenlenmiştir., Bilge Yayıncılık, 2022, ss. 45-67.
Bu formatlara uymak, hem metninin akademik bir ciddiyet taşımasını sağlar hem de okuyucunun bilgiyi kolayca bulmasına yardımcı olur. Önemli olan, seçtiğin stili tutarlı bir şekilde uygulamak.
Editörlü Kitaplarda Alıntı Yapmanın İncelikleri
Bir editörlü kitaptan alıntı yaparken en kritik nokta, kendi yazdığın spesifik bölümün yazarına ve sayfasına odaklanmaktır. Kitabın editörünün adı, sadece editörlük görevini üstlendiğini belirtmek için kullanılır, o bölümün birincil kaynağı değildir.
Ayrıca, kitabın içinde birden fazla editör varsa, bu durumu da belirtmen gerekir. Örneğin, "Yılmaz ve Kaya (2022) tarafından derlenen 'Eğitimde Yeni Yaklaşımlar' kitabında..." şeklinde bir ifade kullanabilirsin. Veya tam metin referansında, editörlerin adlarını doğru şekilde belirtmelisin.
Deneyimlerime göre, kafa karışıklığı yaşadığın her an, kaynağın künye sayfasını ve özellikle alıntı yaptığın bölümün ilk sayfasını tekrar kontrol etmek en sağlıklısıdır. Unutma, doğru kaynak göstermek, hem senin emeğine hem de bilgiye saygının bir göstergesidir.