🗞️ Manisa Haber

AYT sözel de hangi dersler var?

17 Haziran 2025 Manisa Haber

AYT Sözel’de Seni Neler Bekliyor?

AYT sözel dediğimizde aklına ilk gelmesi gerekenler, aslında YKS’nin en temel iki oturumu olan TYT’den sonra senin sözel yeteneklerini ve bilgi birikimini ölçen ana sınav.

Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Testi: Edebiyatın Derinlikleri ve Tarihin İzleri

Bu test, sözelcilerin kalbi diyebiliriz. Toplam 40 sorudan oluşuyor ve genellikle şu şekilde dağılıyor: Türk Dili ve Edebiyatı'ndan 24 soru, Tarih-1'den 10 soru, Coğrafya-1'den 6 soru.

  • Türk Dili ve Edebiyatı: Bu kısımda paragraf yorumlama, anlam bilgisi, dil bilgisi (yazım kuralları, noktalama işaretleri, ses olayları, kök-ek bilgisi gibi temel konuları kapsar) ve tabii ki edebiyat bilgisi sorulur. Edebiyat kısmında Tanzimat, Servetifünun, Fecriati, Milli Edebiyat, Cumhuriyet Dönemi gibi edebi dönemleri, bu dönemlerin önemli sanatçılarını, eserlerini ve genel özelliklerini bilmen gerekiyor. Divan edebiyatı ve halk edebiyatı da önemli bir yer tutar. Deneyimlerime göre, şiir ve roman incelemeleri, nazım biçimleri, edebi akımlar gibi konulara hakim olmak sana ciddi avantaj sağlar. En çok zorlanılan kısım genelde edebiyatın özgün eser yorumları ve sanatçı eser eşleştirmeleri oluyor.
  • Tarih-1: Burada daha çok yakın çağ ve Türkiye tarihi odaklı sorularla karşılaşırsın. Özellikle Kurtuluş Savaşı hazırlık dönemi, milli mücadele, Atatürkçülük ve İnkılapları, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve ilk yılları gibi konular çokça sorulur. Osmanlı Devleti'nin son dönemi de önemli bir yer tutar. Tarihleri ezberlemek yerine olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkisini anlamaya çalışmak, sana bilgiyi daha kalıcı hale getirir. Harita bilgisi de Coğrafya-1 için kritik.
  • Coğrafya-1: Türkiye'nin coğrafi konumu, iklimi, yer şekilleri, toprakları, bitki örtüsü, nüfusu ve yerleşmesi gibi temel coğrafya bilgileri sorulur. Ekonomik coğrafya başlığı altında tarım, sanayi, hayvancılık, enerji kaynakları ve ulaşım da önemli konular arasında yer alır. Deneyimlerime göre, harita üzerinde soru çözmek, konumları ve özellikleri akılda tutmak için en etkili yöntemlerden biri.

Sosyal Bilimler-2 Testi: Tarihin Derinlikleri ve Felsefenin Sorgulamaları

Bu test de toplam 40 sorudan oluşur ve sözel puanını doğrudan etkileyen en kritik alanlardan biri. Dağılımı genellikle şu şekildedir: Tarih-2'den 11 soru, Coğrafya-2'den 11 soru, Felsefe Grubu'ndan 12 soru ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi veya ek felsefe sorularından 6 soru.

  • Tarih-2: Bu testte daha çok dünya tarihi ve İslam tarihi ile ilgili sorular gelir. İlk Çağ medeniyetleri, Orta Çağ'da İslam dünyası, siyasi ve sosyal yapılar, Türk İslam devletleri, Anadolu Selçuklu Devleti, Osmanlı Devleti kuruluş dönemi, yükselme dönemi, duraklama ve gerileme dönemleri gibi konuları derinlemesine bilmek gerekir. Tarih-2'de olayların yorumlanması ve sentezlenmesi daha fazla ön plana çıkar.
  • Coğrafya-2: Bu kısımda ise daha çok doğal coğrafya ve bölgesel coğrafya konuları yer alır. Dünya'nın şekli ve hareketleri, iç kuvvetler, dış kuvvetler, atmosfer, hidrosfer, biosfer gibi doğal coğrafya konularının yanı sıra, Türkiye'nin bölgelerinin detaylı coğrafi özelliklerini bilmek önemlidir. Nüfus coğrafyası, ekonomik coğrafya ve çevre sorunları da bu testin önemli konularındandır.
  • Felsefe Grubu: Burası sözelcilerin en çok zorlandığı ama aynı zamanda en çok fark yaratabileceği alanlardan biri. Bu grup şu alt başlıkları içerir:
    • Felsefe: Felsefeye Giriş, Varlik Felsefesi (Ontoloji), Bilgi Felsefesi (Epistemoloji), Bilim Felsefesi, Ahlak Felsefesi (Etik), Sanat Felsefesi, Din Felsefesi, Siyaset Felsefesi gibi konulardan sorular gelir. Felsefi akımları, düşünürleri ve temel kavramları anlamak önemlidir. Deneyimlerime göre, ezber yerine felsefi düşünme biçimini kavramaya odaklanmak daha faydalı olur.
    • Psikoloji: Psikolojiye Giriş, Davranışın Biyolojik Temelleri, Algı, Bellek, Öğrenme, Bellek, Motivasyon ve Duygular, Kişilik, Psikolojik Danışma ve Rehberlik gibi konuları içerir. Psikolojinin temel kavramlarını ve yaklaşımlarını bilmek sorularda sana yardımcı olur.
    • Sosyoloji: Sosyolojiye Giriş, Toplum Bilimi, Birey ve Toplum, Toplumsal Yapı, Toplumsal Kurumlar, Toplumsal Değişme ve Gelişme, Toplumsal Hareketler gibi konuları kapsar. Toplumsal olayları analiz etme becerisi burada ön plana çıkar.
  • Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi/Felsefe: Eğer ’Temel Dini Bilgiler’ kısmından muafsansan, bu 6 soru yerine Felsefe Grubu'nun devamından veya daha derin felsefi konulardan sorular gelir. Bu kısımda genellikle evrensel ahlak değerleri, dinin toplumsal işlevi gibi konulara odaklanılır.

Unutma, AYT sözelde başarılı olmak için bol bol okuma yapmak, soru çözmek ve deneme sınavlarıyla kendini denemek en önemli stratejiler. Özellikle edebiyat ve felsefe gibi yorumlamaya dayalı derslerde kavramsal anlamaya odaklanmak, uzun vadede sana çok daha fazla şey katacaktır. Başarılar dilerim!