🗞️ Manisa Haber

Birazda nasıl yazılır?

17 Haziran 2025 Manisa Haber

"Birazda" Kelimesinin Doğru Kullanımı

Türkçede "birazda" kelimesi, dilimizde sıkça rastlanan bir yazım hatasıdır. Aslında bu kelime, iki farklı kelimenin birleşimiyle oluşur: "biraz" ve "-da" ek fiili. "-da" eki, yer bildiren bir edattır ve kendinden önceki kelimeye bitişik yazılır. Ancak "biraz" kelimesi, tek başına kullanıldığında zaten bir miktar ifade eden zarftır.

Peki, "birazda" neden yanlış yazılır ve doğrusu nedir? "Birazda" yazımı, genellikle "biraz da" şeklinde ayrı yazılması gereken durumlarda hata olarak karşımıza çıkar. Burada "-da" eki, bağlaç görevindedir ve kendinden önceki kelimeden ayrı yazılmalıdır.

Ne Zaman Ayrı, Ne Zaman Bitişik?

Gelin bu ayrımı netleştirelim. "Birazda" kelimesinin doğru yazımı, cümlenin anlamına ve bağlamına göre değişir:

  • "Biraz da" şeklinde ayrı yazıldığı durumlar: Bu kullanımda "-da" eki, bağlaç olarak görev yapar ve cümleye "ek olarak", "ayrıca" gibi bir anlam katar.

Örnekler:

  • "Bu konudan biraz da bahsetmeliyiz." (Burada "bahsetmeliyiz" fiiline ek olarak "biraz da" eklendi.)
  • "Sadece bana değil, arkadaşlarına biraz da ikramda bulun." (Burada ikramın kapsamı genişletildi.)
  • "Bu hikayenin biraz da hüzünlü yanları vardı." (Hikayenin içeriğine eklenen bir özellik.)

Deneyimlerime göre, bu kullanımda "-da" bağlacının kendinden önceki kelimeye göre sert ünsüz uyumuna uğramayacağını bilmek önemlidir. Yani "biraz" kelimesi "z" harfiyle bittiği için "-da" eki, "-ta" olmaz. Bu nedenle "birazda" bitişik yazımı bu bağlamda her zaman yanlıştır.

  • "Birazda" şeklinde bitişik yazılan bir kelime yoktur. Yani, eğer "-da" ekinin yer bildiren bir anlam taşıdığını düşünüyorsanız, bu "biraz" kelimesiyle bağdaşmaz. Çünkü "biraz" tek başına zaten bir miktar, azıcık anlamına gelir ve yer bildiren bir anlamı taşımaz.

Yaygın Hatalar ve Nasıl Kaçınılır?

En sık yapılan hata, "biraz da" olması gereken yerde "birazda" şeklinde bitişik yazmaktır. Bunu önlemek için şu yöntemi deneyebilirsin:

Cümledeki "birazda" kelimesini "biraz da" şeklinde iki kelime olarak okumaya çalış. Eğer cümle anlamını koruyorsa, ayrı yazılması doğrudur. Eğer okurken garip geliyorsa, bu genellikle kelimenin tek başına "biraz" anlamı taşıdığı ve dolayısıyla bitişik yazılması gereken bir durum olmadığını gösterir.

Bir diğer pratik ipucu, "-da" ekinin "de" şekline dönüşüp dönüşmediğini kontrol etmektir. Eğer "biraz de" şeklinde kullanılabiliyorsa (ki bu Türkçede olamaz), ayrı yazılması gerekir. Ama "birazda" şeklinde zaten bir kullanım yoktur, bu yüzden bu kural burada karmaşa yaratır. Daha doğrusu, bu "-da" bağlacının SÖZCÜK DEĞİŞİKLİĞİNE uğrayıp uğramadığına bakmaktır.

Örneğin, "yarında" kelimesinde "-da" ekinin yerine "de" geldiğinde anlam değişir. "Yarında" (yarın günü) değil, "yarın da" (yarınla birlikte) gibi bir anlam söz konusu olur. "Birazda" kelimesinde ise böyle bir değişim olamaz.

Kısacası, aklında tutman gereken en önemli nokta, "biraz da" bağlaç olan kullanımıdır. Bu durumda mutlaka ayrı yazmalısın. Eğer "birazda" bitişik yazıldığını görüyorsan, bu neredeyse her zaman bir hatadır.