iOS 13 nasıl geri dönülür?

iOS 13'ten Geri Dönmek: Bilmeniz Gerekenler

iOS 13'e geçtin ama eski sürümün tadını daha çok özledin, değil mi? Yaşadığın bazı sorunlar, istediğin stabiliteyi bulamamak, ya da sadece eski arayüzü daha çok sevmen gibi nedenlerle iOS 13'ten geri dönmek isteyebilirsin. Bu gayet anlaşılır bir durum. Ancak burada önemli bir nokta var: Apple, yeni bir iOS sürümü yayınladıktan sonra genellikle eski sürümlere olan imzaları (signing) kapatır. Bu, o sürümlere kurulum yapmanın resmi olarak mümkün olmadığı anlamına gelir. Şu anda (Kasım 2023 itibarıyla), Apple en güncel sürümü ve bir önceki ana sürümü imzalamaya devam ediyor. Yani, eğer daha önce iOS 13'e geri dönmek istediysen ve gerekli adımları atmadıysan, şu an itibarıyla doğrudan iOS 13'e dönmek pek mümkün değil.

Ancak, bu durumu neden ve nasıl yönetebileceğini bilmek, gelecekteki güncellemelerde daha bilinçli kararlar alman için faydalı olacaktır. İşte bu konudaki deneyimlerime göre bilmen gerekenler:

Neden iOS 13'ten Geri Dönmek Zor?

Apple'ın bu yaklaşımı aslında güvenlik ve stabiliteyi sağlamak için. Her yeni iOS sürümü, önceki sürümlerde keşfedilen güvenlik açıklarını kapatır ve performans iyileştirmeleri sunar. Eğer herkes eski sürümlere kolayca dönebilseydi, güvenlik açıkları daha uzun süre istismar edilebilir ve genel ekosistemde stabilite sorunları yaşanabilirdi. Apple'ın imzalama mekanizması, cihazların yalnızca Apple tarafından onaylanan en son yazılımları yüklemesini garanti eder. Örneğin, şu an iPhone 15'inize iOS 16'ya dönmek imkansızdır çünkü Apple yalnızca iOS 17'yi imzalamaktadır.

Deneyimlerime göre, bir iOS sürümünden önceki sürüme dönmenin en kritik zamanı, yeni sürüm yayınlandıktan sonraki ilk birkaç gün veya hafta içindedir. Bu süreçte Apple genellikle hem en güncel sürümü hem de bir önceki stabil sürümü imzalamaya devam eder. Bu pencere kapandığında, o sürüme geri dönmek için jailbreak gibi daha karmaşık ve riskli yöntemlere başvurmak gerekir ki bu da genel olarak tavsiye edilmez.

Dönmek İçin Neler Yapılabilirdi (Geçmişte)?

Eğer daha önce iOS 13'ten geri dönmek istediysen ve Apple hala iOS 13'ü imzalıyor olsaydı, izlemen gereken adımlar şunlar olurdu:

  • IPSW Dosyasını İndirme: Cihazına uygun olan iOS 13 IPSW dosyasını güvenilir kaynaklardan (örneğin, Apple'ın geliştirici sitesi veya AppleInsider gibi güvenilir teknoloji siteleri) indirmelisin. Dosya boyutları genellikle 3-5 GB arasında değişir.
  • iTunes veya Finder Kullanımı: Bilgisayarında güncel iTunes (Windows veya eski macOS sürümleri) veya Finder (macOS Catalina ve sonrası) uygulamasını açmalısın.
  • Cihazı Kurtarma Moduna Alma: iPhone veya iPad'ini bilgisayara bağlayıp kurtarma moduna alman gerekir. Bu işlem, cihaz modeline göre farklılık gösterebilir. Genellikle güç ve ana ekran düğmelerini belirli bir süre basılı tutarak yapılır.
  • Geri Yükleme: iTunes/Finder'da cihazın algılandıktan sonra, Shift (Windows) veya Option (Mac) tuşuna basılı tutarak "Geri Yükle" seçeneğine tıklarsın. Açılan pencereden indirdiğin IPSW dosyasını seçerek kurulumu başlatırsın. Bu işlem sırasında cihazdaki tüm veriler silinir.

Önemli Uyarı: Bu adımlar, Apple'ın ilgili iOS sürümünü hala imzaladığı durumlarda geçerlidir. Şu anki durumda doğrudan iOS 13'e geri dönme seçeneği bulunmamaktadır.

Alternatif Çözümler ve Öneriler

Eğer mevcut iOS sürümünden memnun değilsen ve stabilite sorunları yaşıyorsan, iOS 13'e dönmek yerine şunları deneyebilirsin:

  • Cihazını Yeniden Başlatma: Basit ama çoğu zaman işe yarayan bir yöntem. Cihazını kapatıp birkaç saniye bekledikten sonra tekrar açmak, arka planda çalışan gereksiz işlemleri sonlandırarak performansı artırabilir.
  • Depolama Alanını Boşaltma: Cihazındaki gereksiz uygulamaları, fotoğrafları ve videoları silmek, genel performansı önemli ölçüde etkiler. Deneyimlerime göre, depolama alanının en az %10-15'inin boş olması, cihazın daha akıcı çalışmasına yardımcı olur.
  • Ayarları Sıfırlama:Ayarlar > Genel > Aktar veya iPhone'u Sil > Ayarları Sıfırla seçeneği, ağ ayarları, klavye sözlüğü, ana ekran düzeni ve konum ayarları gibi kişisel ayarları siler ancak verilerini silmez. Bu, bazı yazılımsal çakışmaları gidermede etkili olabilir.
  • Beklemek ve Güncellemeleri İzlemek: Apple genellikle kısa süre içinde güncellemelerle mevcut sorunları çözer. Yeni bir iOS sürümüne geçmeden önce biraz daha beklemeniz ve kullanıcı yorumlarını, incelemeleri takip etmeniz faydalı olabilir.
  • Geri Bildirim Gönderme: Eğer yaşadığın sorunları Apple'a bildirmek istersen, feedback.apple.com adresini kullanabilirsin. Bu, gelecekteki güncellemelerde bu tür sorunların giderilmesine yardımcı olabilir.

Unutma, her iOS güncellemesi bazen beklenmedik sorunlar getirebilir, ancak Apple genellikle bu sorunları hızlı bir şekilde gidermeye çalışır. Gelecekteki güncellemelerde daha bilinçli kararlar almak için bu süreci anlamak önemlidir.