Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasına neden olan sebep?

02.03.2025 0 görüntülenme

Servet-i Fünun dönemi, Türk edebiyat tarihinde yeniliklerin ve modernleşme çabalarının yoğun olarak yaşandığı önemli bir evredir. Ancak bu dönem, sansür ve baskılarla da sık sık kesintiye uğramıştır. Özellikle Servet-i Fünun dergisi, dönemin edebi ve fikri merkezi olarak büyük bir öneme sahipken, bir olay neticesinde kapatılmak zorunda kalmıştır.

Dergiyi Kapatan Olay: Edebiyat ve Siyasetin Çatışması

Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasının temel sebebi, Hüseyin Cahit Yalçın'ın "Edebiyat ve Hukuk" isimli makalesidir. Bu makale, görünürde edebiyat üzerine yazılmış olsa da, içeriğinde dönemin siyasi ve sosyal yapısına eleştirel göndermeler barındırmaktaydı. Bu durum, İkinci Abdülhamid rejiminin sansür mekanizmasını harekete geçirmiş ve dergi hakkında kapatılma kararı alınmasına yol açmıştır.

"Edebiyat ve Hukuk" Makalesinin İçeriği

"Edebiyat ve Hukuk" makalesi, aslında hukuk ve edebiyatın birbirleriyle olan ilişkisini irdelemekteydi. Ancak Hüseyin Cahit, bu ilişkiyi anlatırken dönemin baskıcı yönetimine karşı örtülü eleştiriler yöneltmekten çekinmemiştir. Makalede, düşünce özgürlüğünün kısıtlanması, adaletsizlikler ve hukukun üstünlüğünün zedelenmesi gibi konulara göndermeler yapılmıştır. Bu durum, rejimin hassasiyetlerini tetiklemiş ve derginin kapatılmasına zemin hazırlamıştır.

Kapanışın Ardından Gelenler

Servet-i Fünun dergisinin kapatılması, sadece bir derginin faaliyetlerinin durdurulması anlamına gelmemektedir. Bu olay, aynı zamanda dönemin aydınları ve edebiyatçıları üzerinde büyük bir baskı yaratmış, ifade özgürlüğünün ne kadar kısıtlandığını gözler önüne sermiştir. Derginin kapatılmasıyla birlikte, Servet-i Fünun topluluğu da dağılma sürecine girmiş, birçok yazar ve şair farklı mecralarda eserlerini yayınlamaya başlamıştır.

Sonuç olarak, Servet-i Fünun dergisinin kapatılması, edebiyat ve siyaset arasındaki gerilimin bir yansıması olarak tarihe geçmiştir. Bu olay, Türk edebiyatının seyrini etkilemiş ve dönemin düşünce özgürlüğü açısından ne kadar zorlu olduğunu göstermiştir.