Ekran kartı nasıl karşılaştırma?
Ekran Kartı Karşılaştırma: Nelere Bakmalısın?
Ekran kartı seçimi, bilgisayar toplamanın ya da mevcut sistemini yükseltmenin en kritik adımlarından biri. Yanlış bir seçim, oyunlarda düşük FPS'ler, grafik tasarımda yavaşlık veya bütçenin boşa gitmesi anlamına gelebilir. Deneyimlerime göre, ekran kartı karşılaştırması yaparken göz ardı edilmemesi gereken birkaç temel nokta var.
- Performans: Ham Güç ve Oyun İçi Değerler
Ekran kartının asıl işi görüntü işlemek. Bunu anlamanın en iyi yolu, sentetik benchmark testleri ve gerçek oyun testlerine bakmak. Sentetik testler (örneğin 3DMark Time Spy, Unigine Heaven/Superposition) kartın ham gücünü gösterir, ama asıl önemli olan senin oynamak istediğin oyunlardaki performansı.
Dikkat etmen gerekenler:
- FPS (Frames Per Second): Oyunlarda saniyede gösterilen kare sayısı. Ne kadar yüksekse, o kadar akıcı bir deneyim yaşarsın. Hedeflediğin çözünürlük (1080p, 1440p, 4K) ve grafik ayarları için ortalama FPS değerlerine bakmalısın. Örneğin, 1080p Ultra ayarlarda oynadığın bir oyunda 60 FPS üzeri almak genellikle iyi bir başlangıçtır.
- Benchmark Skorları: Farklı kartların belirli testlerde aldığı puanlar. Bu puanlar, kartların birbirine göre ne kadar performanslı olduğunu anlamana yardımcı olur. Örneğin, bir RTX 4070'in 3DMark Time Spy'da aldığı puan, RTX 3070'ten daha yüksekse, genel olarak daha güçlüdür diyebilirsin.
- Oyun Testleri: Sevdiğin oyunlarda farklı ekran kartlarının nasıl performans gösterdiğini gösteren YouTube videoları veya inceleme sitelerindeki testler en değerli bilgiyi sunar. "RTX 4070 Cyberpunk 2077 1440p Ultra" gibi aramalarla somut verilere ulaşabilirsin.
- VRAM (Video Belleği): Geleceğe Yatırım ve Yüksek Çözünürlük
VRAM, ekran kartının grafik verilerini depoladığı yerdir. Oyunların yüksek çözünürlüklerde ve yüksek grafik ayarlarında daha fazla VRAM'e ihtiyacı olur.
Neden önemli?
- Yüksek Çözünürlükler: 1440p ve özellikle 4K çözünürlüklerde, doku kalitesi arttıkça VRAM kullanımı da artar. 1440p için en az 8GB VRAM önerilirken, 4K için 10GB veya 12GB ve üzeri daha rahat bir kullanım sunar.
- Oyun Ayarları: Ultra grafik ayarları, yüksek çözünürlüklü dokular ve ışın izleme (ray tracing) VRAM kullanımını ciddi şekilde artırır.
- Uzun Vadeli Kullanım: Gelecekte çıkacak oyunların daha fazla VRAM isteyeceğini düşünerek, bütçen elveriyorsa biraz daha fazla VRAM'e sahip bir kart seçmek, kartını daha uzun süre güncel tutmanı sağlar. Örneğin, 8GB VRAM'li bir kart artık bazı yeni oyunlarda sınırda kalabiliyor.
- Işın İzleme (Ray Tracing) ve DLSS/FSR: Modern Teknolojiler
NVIDIA'nın RTX serisi kartları ve AMD'nin RX 6000/7000 serisi kartları ışın izleme teknolojisini destekler. Bu teknoloji, gerçekçi aydınlatma, gölgeler ve yansımalar sunarak oyunların görsel kalitesini inanılmaz derecede artırır.
Bu teknolojiler ne işe yarar?
- Işın İzleme (Ray Tracing): Oyunlarda çok daha gerçekçi ışık efektleri sağlar. Ancak, performansı önemli ölçüde düşürebilir.
- DLSS (Deep Learning Super Sampling - NVIDIA) ve FSR (FidelityFX Super Resolution - AMD): Bu teknolojiler, oyunu daha düşük bir çözünürlükte işleyip, yapay zeka tabanlı bir yükseltme ile daha yüksek çözünürlükte göstermeyi amaçlar. Bu sayede ışın izleme açıkken bile ciddi performans artışı sağlarlar. Özellikle DLSS 3'ün Frame Generation özelliği, daha da akıcı bir deneyim sunar.
- Karşılaştırma Yaparken: Eğer ışın izleme senin için önemliyse, NVIDIA'nın RTX serisi kartları genellikle bu konuda daha iyi performans gösterir. AMD kartları da FSR ile bu teknolojiyi kullanabilir ama performans farkları olabilir. Kartın DLSS veya FSR desteğini ve bu teknolojilerle ne kadar performans kazandığını gösteren testlere bakmalısın.
- Güç Tüketimi (TDP) ve Soğutma: Sistem Dengesi
Ekran kartları, bilgisayarın en çok güç tüketen bileşenlerinden biridir. Kartın TDP'si (Thermal Design Power), ne kadar güç çekeceğini ve ne kadar ısınacağını gösterir.
Neden önemli?
- Güç Kaynağı (PSU): Seçtiğin ekran kartının TDP'si ile uyumlu, yeterli watt değerine sahip bir güç kaynağın olmalı. Üreticiler genellikle önerilen PSU watt değerlerini belirtir. Örneğin, RTX 4070 Ti için 700W veya 750W bir PSU önerilirken, daha güçlü bir RTX 4090 için 850W veya 1000W gerekebilir.
- Kasa İçi Hava Akışı: Yüksek TDP'li kartlar daha fazla ısı üretir. Kasanın iyi bir hava akışına sahip olması, kartın ve diğer bileşenlerin aşırı ısınmasını engeller.
- Soğutma Çözümleri: Ekran kartının kendi soğutma sistemi (fan sayısı, radyatör boyutu) de önemlidir. Genellikle daha büyük ve daha fazla fanlı modeller, daha sessiz ve daha serin çalışır.
Özetle, ekran kartı seçerken sadece ismine veya fiyatına bakmak yerine, bu belirttiğim noktalara odaklanarak bilinçli bir karar verebilirsin. Senin için en iyi kart, senin bütçene, oyun zevkine ve sistemine en uygun olan karttır.