V kayış neden ses yapar?
V Kayışı Neden Ses Yapar?
Araban vızıldıyor, ötüyor ya da tıkırdıyor mu? Büyük ihtimalle V kayışın sana bir şeyler anlatmaya çalışıyor. Bu sesler genellikle göz ardı edilse de, aslında ciddi sorunların habercisi olabilir. Deneyimlerime göre, bu sesleri duymaya başladığında birkaç temel noktaya dikkat etmen gerekiyor.
- Kayışın Kendisi Aşınmış veya Yıpranmış Olabilir
V kayışı, motorun krank milinden aldığı gücü alternatör, klima kompresörü, direksiyon pompası gibi diğer parçalara ileten kauçuk bir parçadır. Zamanla, motorun ısısı, sürtünme ve gerilim altında kauçuk kurur, sertleşir ve çatlayabilir. Bu çatlaklar ve yüzeydeki aşınma, kayışın kasnaklarla temas ettiğinde kayıp ses çıkarmasına neden olur. Özellikle sabahları ilk çalıştırmada duyduğun, motor ısındıkça azalan sesler genellikle bu duruma işaret eder. Kayışın üzerindeki çizgiler belirginleşmişse veya kenarlarında tüylenmeler varsa, bu aşınmanın bir göstergesidir.
Öneri: Kayışın durumu hakkında emin olamıyorsan, bir tamirciye kontrol ettir. V kayışının değişim ömrü genellikle 60.000 - 100.000 kilometre arasındadır, ancak bu aracın modeline ve kullanım koşullarına göre değişebilir. Bir göz at, kenarlarında kılcal çatlaklar görüyorsan değişme zamanı gelmiş olabilir.
- Kayış Gerginliği Ayarı Bozulmuş Olabilir
V kayışının doğru gerginlikte olması çok önemlidir. Çok gevşek bir kayış, kasnakların etrafında kayar ve bu da tiz bir ıslık veya ötme sesi çıkarır. Özellikle gaz pedalına bastığında bu sesin arttığını duyarsan, gevşek kayış ihtimali yüksektir. Tersi durumda, aşırı gergin bir kayış ise rulmanlara zarar verebilir ve bu da farklı bir uğultu veya gıcırtı sesine yol açabilir. Kayış gerdirme mekanizması (gergi kasnağı veya elle ayarlanan sistemler) zamanla gevşeyebilir veya arızalanabilir.
Öneri: Kayışın gerginliğini kontrol etmek için, parmağınla kayışın en uzun mesafesine bastır. Deneyimlerime göre, yaklaşık 1-1.5 cm kadar bir esneme normaldir. Eğer çok daha fazla esniyorsa veya hiç esnemiyorsa, bir uzmandan yardım almalısın. Gergi kasnağının veya rulmanının aşınması da sesin kaynağı olabilir.
- Kasnaklarda veya Rulmanlarda Bir Sorun Olabilir
V kayışının oturduğu kasnaklar (pulley) aşınabilir, dengesiz dönebilir veya üzerlerindeki rulmanlar bozulabilir. Özellikle alternatör, klima kompresörü veya direksiyon pompası gibi V kayışının bağlı olduğu parçaların kendi rulmanları arızalandığında, bu rulmanlar dönen bir nesne gibi ses çıkarabilir. Bu ses genellikle daha çok bir gıcırtı, uluma veya ara sıra gelen bir tıkırtı şeklinde olur. Eğer kayışı elle çevirdiğinde bile bir takılma veya dengesizlik hissediyorsan, sorun kasnakta veya rulmandadır.
Öneri: Motor çalışırken bir tornavidanın sapını kasnakların üzerine hafifçe dayayıp, kulağına götürerek dinleyebilirsin. Eğer bir rulmandan gelen belirgin bir ses duyuyorsan, o parçanın kontrol edilmesi gerekir. Bazen kasnakların yüzeyinde biriken kir veya pas da ses yapabilir, ama bu genellikle geçicidir.
- Kayışın Üzerine Sıvı Bulaşmış Olabilir
Motor yağı, antifriz veya direksiyon hidrolik yağı gibi sıvılar V kayışına bulaştığında, kayışın kauçuk yüzeyinin kayganlaşmasına neden olur. Bu kayganlık, özellikle ilk çalıştırmada veya motorun yük altında olduğu zamanlarda kayışın kasnakların üzerinde kaymasına ve tiz bir ses çıkarmasına yol açar. Ayrıca, bu sıvılar kauçuğun yapısını bozarak daha hızlı aşınmasına da neden olabilir.
Öneri: Eğer V kayışının üzerinde herhangi bir sıvı lekesi görüyorsan, kaynağını bulup onarman çok önemlidir. Temiz bir bezle kayışın yüzeyini nazikçe temizleyebilirsin, ancak sıvı sızıntısının asıl kaynağını çözmeden bu geçici bir çözüm olacaktır.